Trung Quốc sẽ mất quyền truy cập vào một trạm theo dõi không gian chiến lược ở Tây Úc khi hợp đồng của họ hết hạn. Điều này sẽ làm giảm khả năng khám phá không gian và điều hướng đang mở rộng của Bắc Kinh ở khu vực Thái Bình Dương.
Tập đoàn Vũ trụ Thụy Điển (SSC) đã có hợp đồng cho phép Bắc Kinh truy cập vào ăng-ten vệ tinh tại trạm mặt đất ít nhất là từ năm 2011. Ăng-ten này nằm cạnh một trạm vệ tinh của SSC vốn chủ yếu được Hoa Kỳ và các cơ quan của nước này sử dụng, bao gồm cả NASA.
Theo Reuters, công ty thuộc sở hữu nhà nước của Thụy Điển cho biết, họ sẽ không ký bất kỳ hợp đồng mới nào tại trạm ở Tây Úc để hỗ trợ khách hàng Trung Quốc sau khi hợp đồng hiện tại hết hạn. Tuy nhiên, công ty này không tiết lộ thời điểm hết hạn của hợp đồng thuê hiện tại.
Công ty Thụy Điển cũng cho biết, họ sẽ không tiếp tục gia hạn hợp đồng với Trung Quốc hoặc chấp nhận hoạt động kinh doanh mới của Trung Quốc.
SSC tuyên bố: “Do sự phức tạp của thị trường Trung Quốc từ tình hình địa chính trị tổng thể mang lại, SSC đã quyết định tập trung chủ yếu vào các thị trường khác trong những năm tới”.
Trạm này thuộc sở hữu của một công ty con của SSC có tên là SSC Space Australia.
Chính phủ Úc, Thụy Điển và Trung Quốc vẫn chưa đưa ra bình luận về thông tin này.
Việc mở rộng các khả năng không gian của Trung Quốc, bao gồm sự phức tạp ngày càng tăng của mạng lưới định vị Bắc Đẩu, là một trong những giới hạn mới trong căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Hai quốc gia này đang đối đầu trên mọi lĩnh vực, từ công nghệ và thương mại đến các hoạt động của Trung Quốc ở khu vực tranh chấp trên Biển Đông.
Hiện Úc đang liên minh chặt chẽ với Hoa Kỳ, bao gồm hợp tác về các chương trình và nghiên cứu không gian; còn quan hệ ngoại giao và thương mại của Canberra với Bắc Kinh lại đang rạn nứt.
Trong tháng 6/2013, Trung Quốc đã sử dụng trạm vệ tinh Yatharagga, cách thành phố Perth của Úc khoảng 402km về phía Bắc, để hỗ trợ cho nhiệm vụ của chuyến bay có người lái Thần Châu 10 vào không gian, SSC cho biết.
SSC cũng cho biết rằng, hợp đồng hiện tại hỗ trợ các sứ mệnh khoa học không gian của Trung Quốc thuộc chương trình các chuyến bay không gian có người lái của Trung Quốc cho các dịch vụ theo dõi và chỉ huy.
Mở rộng ra nước ngoài
Các trạm mặt đất là một phần quan trọng của các chương trình không gian vì chúng tạo ra một liên kết viễn thông với tàu vũ trụ. Tuy các trạm có các khả năng khác nhau, nhưng chúng có thể được trang bị để điều phối các vệ tinh cho Hệ thống vệ tinh dẫn đường toàn cầu (GNSS) dân sự và quân sự, ví dụ như hệ thống Bắc Đẩu của Trung Quốc, GLONASS của Nga, hệ thống Galileo của Liên minh Châu Âu và GPS của Hoa Kỳ.
Trong những năm gần đây, chương trình không gian của Trung Quốc đã tăng cường khả năng tiếp cận các trạm mặt đất ở nước ngoài, cùng với việc mở rộng các chương trình điều hướng và thám hiểm không gian của nước này.
Joon Wayn Cheong, một cộng sự nghiên cứu cấp cao tại Trường Kỹ thuật Điện của Đại học New South Wales cho biết: “Nói chung, nếu bạn đặt một trạm mặt đất giám sát GNSS ở bất kỳ đâu thì sẽ cải thiện độ chính xác của định vị cho khu vực đó”.
Christopher Newman, giáo sư về Luật và Chính sách Không gian tại Đại học Northumbria ở Newcastle, Anh, cho biết, Trung Quốc muốn loại bỏ sự phụ thuộc vào GPS của Hoa Kỳ như một phần trong kế hoạch mở rộng ảnh hưởng toàn cầu của mình.
Ông nói với Reuters: “GPS có thể không được cung cấp cho họ trong một cuộc xung đột quân sự. Một hệ thống bảo mật độc lập là rất quan trọng đối với khả năng của Quân đội Trung Quốc trong việc nhắm mục tiêu, vũ khí, điều hướng”.
Năm 2019, Bắc Kinh đã tái thiết lập quan hệ ngoại giao với quốc đảo Kiribati nhỏ bé ở Thái Bình Dương, nơi có đặt một trạm kết nối vệ tinh trên mặt đất.
Trước đó, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper cho biết, Trung Quốc và Nga đã đưa vũ khí vào không gian, bao gồm cả vệ tinh sát thủ, theo Epoch Times tiếng Anh đưa tin ngày 18/9.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ nói: “Trên không gian, Moscow và Bắc Kinh đã biến một nơi hòa bình một thời thành một chiến trường gây chiến”.
“Họ đã vũ khí hóa không gian thông qua các vệ tinh sát thủ, vũ khí năng lượng điều hướng, và hơn thế nữa, nỗ lực khai thác các hệ thống của chúng ta và tận dụng lợi thế quân sự của chúng ta”.
