Chính phủ đề xuất cho TP. Hải Phòng thành lập khu thương mại tự do với cơ chế, chính sách đặc thù, đột phá. Các thành viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng đây là mô hình giống đặc khu, do đó cần nghiên cứu kỹ, báo cáo Bộ Chính trị.
Chiều 11/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Việt Nam cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết Quốc hội về cơ chế đặc thù cho Hải Phòng, Nghệ An, Thừa Thiên - Huế.
Một trong những nội dung đáng chú ý trong dự thảo này là đề xuất phát triển khu thương mại tự do tại Hải Phòng. Đây là khu vực có ranh giới địa lý xác định, do Quốc hội Việt Nam sẽ quyết định thành lập.
Trình bày dự thảo, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH-ĐT) Nguyễn Chí Dũng cho biết, khu thương mại tự do tại Hải Phòng được Chính phủ Việt Nam đề xuất xây dựng, sẽ được áp dụng các cơ chế, chính sách đặc biệt, đột phá, có mô hình quản lý được tổ chức phù hợp với đặc điểm, yêu cầu, mục tiêu phát triển; được tổ chức thành các khu chức năng, phù hợp với đặc điểm, yêu cầu, mục tiêu phát triển của khu thương mại tự do.
Việc tổ chức nghiên cứu và triển khai xây dựng khu thương mại tự do tại TP. Hải Phòng trên cơ sở đánh giá, phân tích mô hình quản lý, các cơ chế, chính sách đang được áp dụng tại các khu thương mại tự do thành công trên thế giới và phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong giai đoạn tới.
Chính phủ quy định về một số cơ chế, chính sách đặc thù, đột phá, mô hình quản lý phù hợp đối với Khu thương mại tự do tại Hải Phòng và báo cáo Ủy ban thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi thực hiện, báo cáo Quốc hội tại kỳ họp gần nhất.
Bộ trưởng KH-ĐT cho hay, hiện nay khu thương mại tự do chưa được áp dụng ở Việt Nam, các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành chưa đề cập đến khái niệm này. Đồng thời, qua nghiên cứu một số khu thương mại tự do thành công trên thế giới cho thấy việc hình thành khu thương mại tự do là một yêu cầu tất yếu. Đặc biệt, thời gian vừa qua chứng kiến sự phát triển mạnh mẽ của các khu thương mại tự do ở UAE, Singapore và Trung Quốc.
Đại diện cơ quan thẩm tra, ông Nguyễn Phú Cường, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách, cho biết thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách nhận thấy đề xuất của Chính phủ thể hiện sự quyết tâm, tinh thần đổi mới, sáng tạo, dám nghĩ, dám làm của Chính phủ và TP. Hải Phòng. Tuy nhiên, về một số khía cạnh cần được nghiên cứu thận trọng.
Theo ông Nguyễn Phú Cường, căn cứ vào quy định của hệ thống pháp luật hiện hành cho thấy, đây là mô hình hoàn toàn mới ở Việt Nam, chưa có văn bản quy định về mô hình khu thương mại tự do. Trong khi đó, việc quy định hình thành khu thương mại tự do là vấn đề quan trọng, không chỉ dưới giác độ kinh tế mà còn liên quan đến yếu tố quốc phòng, an ninh, hội nhập, ổn định chính trị và trật tự, an toàn xã hội.
Theo cơ quan thẩm tra, việc thành lập khu thương mại tự do không chỉ dừng ở phạm vi của cơ chế, chính sách đặc thù riêng lẻ mà gắn với việc xây dựng các thể chế, thiết chế pháp luật có tác động lớn, phạm vi ảnh hưởng rộng.
Do vậy, Thường trực Ủy ban Tài Chính - Ngân sách cho rằng, Chính phủ cần báo cáo Bộ Chính trị xem xét, chấp thuận về chủ trương trước khi trình Quốc hội xem xét, quyết định.
