Chiều 20/4, Toá án Nhân dân TP Hà Nội tuyên án đối với 19 bị cáo trong vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” xảy ra tại Công ty Cổ phần Gang thép Thái Nguyên (TISCO) gây thiệt hại 830 tỉ đồng.
Theo Hội đồng xét xử, hành vi của các bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng. Về thiệt hại, chỉ tính riêng lãi vay đã lên đến 830 tỉ đồng, chưa kể dự án bị dừng trong thời gian dài, các thiết bị máy móc đã xuống cấp...
Với nhóm bị cáo phạm tội “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí”, Hội đồng xét xử tuyên án:
- Bị cáo Trần Trọng Mừng - nguyên Tổng Giám đốc TISCO: 9 năm 6 tháng tù;
- Mai Văn Tinh - nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị Tổng công ty Thép Việt Nam (VNS): 6 năm tù;
- Trần Văn Khâm - nguyên Chủ tịch Hội đồng quản trị, nguyên Tổng Giám đốc TISCO: 8 năm 6 tháng tù;
- Đậu Văn Hùng - nguyên Tổng Giám đốc VNS: 3 năm tù;
- Đặng Thúc Kháng - nguyên Ủy viên Hội đồng quản trị, nguyên Trưởng ban Kiểm soát VNS: 3 năm tù;
- Nguyễn Trọng Khôi - nguyên Phó Tổng Giám đốc VNS: 3 năm tù;
- Ngô Sỹ Hán - nguyên Phó Tổng Giám đốc, nguyên Trưởng ban Quản lý dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 TISCO: 8 năm tù;
- Đặng Văn Tập - nguyên Phó Giám đốc Thường trực Ban Quản lý dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 TISCO: 7 năm tù;
- Đồng Quang Dương - nguyên Phó Giám đốc kiêm Thư ký Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 TISCO: 6 năm tù;
- Trịnh Khôi Nguyên - nguyên Trưởng phòng Đầu tư phát triển VNS: 2 năm tù;
- Nguyễn Văn Tráng - nguyên Ủy viên Ban Kiểm soát VNS: 2 năm tù;
- Đỗ Xuân Hòa - nguyên Kế toán trưởng TISCO: 5 năm tù;
- Uông Sỹ Bính - nguyên Phó Trưởng phòng Kế toán Thống kê Tài chính TISCO: 2 năm tù;
- Lê Thị Tuyết Lan - nguyên Phó Trưởng phòng Kế toán Thống kê Tài chính TISCO: 2 năm tù.
Đối với nhóm bị cáo phạm tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”, Hội đồng xét xử tuyên án:
- Lê Phú Hưng - nguyên thành viên Hội đồng quản trị VNS: 18 tháng tù, cho hưởng án treo;
- Nguyễn Minh Xuân - nguyên thành viên Hội đồng quản trị VNS: 18 tháng tù, cho hưởng án treo;
- Nguyễn Chí Dũng - nguyên thành viên Hội đồng quản trị TISCO: 2 năm tù;
- Hoàng Ngọc Diệp - nguyên thành viên Hội đồng quản trị TISCO: 2 năm tù;
- Đoàn Thu Trang - nguyên thành viên Hội đồng quản trị TISCO: 18 tháng tù.
19 bị cáo của vụ án phải liên đới bồi thường TISCO tổng cộng 830 tỉ đồng.
Theo cơ quan điều tra, Dự án mở rộng sản xuất giai đoạn 2 của TISCO được Chính phủ phê duyệt năm 2005, tổng vốn đầu tư hơn 3.800 tỉ đồng. Dự án được triển khai năm 2007 do Tổng Công ty Thép Việt Nam (VNS) kiểm soát; đơn vị trúng thầu là Tập đoàn Khoa học công nghệ và Thương mại luyện kim Trung Quốc (MCC).
TISCO đã ký với MCC hợp đồng EPC trị giá hơn 160 triệu USD (hơn 3.500 tỉ đồng), trong đó phần E (thiết kế) trị giá hơn 3,1 triệu USD; phần P (cung cấp thiết bị) trị giá gần 115 triệu USD và phần C (xây lắp) trị giá hơn 42 triệu USD.
Đây là giá trọn gói không thay đổi trong suốt quá trình thực hiện hợp đồng và đã bao gồm các loại thuế được xác định trong hợp đồng, các chi phí cần thiết để thực hiện hợp đồng theo phương thức Tổng thầu EPC.
Theo hợp đồng, MCC phải hoàn thành dự án sau 30 tháng nhưng sau hơn 11 tháng khởi công xây dựng, MCC chưa hoàn thành thiết kế chi tiết các hạng mục; chưa lựa chọn và ký được hợp đồng với nhà thầu phụ; chưa triển khai thi công bất kỳ hạng mục nào của gói thầu. Dù dự án không tiến triển, MCC vẫn gửi nhiều văn bản đề nghị TISCO kéo dài thời gian thực hiện dự án, đồng thời đòi tăng giá lên thêm 138 triệu USD (hơn 3.000 tỉ đồng).
Dù biết rõ việc MCC vi phạm hợp đồng, đề nghị các điều khoản vô căn cứ nhưng năm 2012, TISCO và VNS vẫn chấp thuận yêu cầu này, xin điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án lên 8.100 tỉ đồng (tăng hơn 4.200 tỉ đồng); đồng thời giới thiệu Tổng Công ty Xây dựng Công nghiệp Việt Nam (VINAINCON) làm nhà thầu phụ thực hiện phần C. Ngoài ra, phần C bị chuyển từ hợp đồng trọn gói (không đổi giá trị) sang hợp đồng theo đơn giá (giá hợp đồng thay đổi theo thời gian).
Đến năm 2011, VINAINCON dừng thi công do không đủ năng lực nên dự án của TISCO bị tạm dừng đến nay, gây thiệt hại hơn 830 tỉ đồng.
Trần Phong
