Sau khi nghe Bộ trưởng Tài nguyên Môi trường Trần Hồng Hà trả lời 3 câu hỏi chất vấn của mình, bà Ksor H’Bơ Khăp nói rằng: “Tôi rất chăm chú lắng nghe và cố gắng thấu hiểu, nhưng Bộ trưởng có nghe mà không hiểu tôi hỏi gì. Câu hỏi của tôi Bộ trưởng chưa trả lời”.
'Bộ trưởng tiếp tục ủng hộ làm thủy điện nhỏ đúng không?'
Hôm 6/11 tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV, Đại biểu Ksor H’Bơ Khăp (Gia Lai) đã chất vấn Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Việt Nam Trần Hồng Hà các vấn đề liên quan đến vấn đề rừng, thủy điện.
Nữ đại biểu chất vấn: “Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường nói thủy điện nhỏ không có lỗi trong đợt bão lũ, sạt lở vừa qua, mà là do trời mưa, địa chất bị đứt gãy. Vậy Bộ trưởng cho biết thời gian tới Bộ trưởng vẫn tiếp tục ủng hộ việc xây dựng, phát triển thủy điện nhỏ đúng không?”.
“Theo bộ trưởng, ông trời, mẹ thiên nhiên và rừng có quan hệ gì với thực trạng bảo vệ rừng hiện nay ở Việt Nam? Bộ trưởng thấy mình có trách nhiệm như thế nào với thực trạng đó?”, bà Ksor H’Bơ Khăp nói.
Cùng chủ đề, đại biểu Gia Lai trao đổi với Thủ tướng: "Tây Nguyên không thể trở thành sa mạc mà phải được phủ xanh bạt ngàn, phải xem xét vấn đề thủy điện nhỏ để hạn chế phá rừng. Khi nghe được, tôi thực sự xúc động và trân trọng trăn trở đó của Thủ tướng".
Và chất vấn: "Xin Thủ tướng cho biết việc phá rừng đúng quy trình thông qua các dự án thì phải điểm tên, chỉ mặt tổ chức, cá nhân nào hay cứ bảo do Quốc hội bấm nút là được. Thủ tướng có ủng hộ văn hóa từ chức không, công tác cán bộ của ta nên đưa văn hóa này vào chưa?".
Bộ trưởng Trần Hồng Hà: Rừng còn quan trọng hơn cả Trời
Với nội dung chất vấn này, Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định: “Tôi không nói thủy điện là nguyên nhân hay thủy điện không là nguyên nhân. Tôi nói rằng con người là nguyên nhân”.
"Khi quyết định làm thủy điện thân thiện với môi trường như nhiều quốc gia văn minh khác, như Na Uy rất nhiều thủy điện, họ dựa trên thế năng tự nhiên. Còn nếu chúng ta tận dụng mọi cơ hội để khai thác thủy điện và chúng ta chấp nhận bỏ rừng thì khi đó là nguyên nhân con người", ông Hà nói.
Bộ trưởng tiếp tục trình bày: "Đại biểu nói với tôi rằng rừng quan trọng như thế nào, là trời. Tôi nghĩ rừng còn quan trọng hơn cả Trời. Bởi vì tôi thở không khí từ oxy. Rừng cung cấp 70% các tài nguyên cung cấp cho cuộc sống của con người. Rừng là hết sức thiêng liêng. Rừng sinh thủy. Rừng chứa chúng ta, trong chiến tranh thì rừng che bộ đội".
Ông Hà cho rằng mất rừng không có nghĩa là cứ nghĩ đến thủy điện. Thủy điện không phải là nguyên nhân, mà là hậu quả do các việc chúng ta khai thác tài nguyên thiên nhiên mà không dựa vào quy luật tự nhiên.
“Mất rừng là do chúng ta tư duy sai trái, đó là trong nhà toàn dùng đồ gỗ, sử dụng các động vật hoang dã. Mất rừng chính là người ta đã thay thế rừng tự nhiên bằng những cánh rừng sản xuất bình thường như cây cà phê, không thể thay thế được hệ sinh thái rừng tự nhiên”, ông Hà nói.
Cuối câu trả lời, ông Hà nhắn nhủ nữ đại biểu trẻ: "Tôi rất mong đại biểu nghe lại băng tôi trả lời để có sự hiểu biết nhau hơn".
'Bộ trưởng có nghe mà không hiểu tôi hỏi gì. Câu hỏi của tôi Bộ trưởng chưa trả lời'
Giơ bảng sử dụng quyền tranh luận sau đó, đại biểu Ksor H’Bơ Khăp nói: "Tôi rất cảm ơn vì bộ trưởng đã khẳng định rằng cây rừng tự nhiên là vấn đề cốt lõi của mọi vấn đề trong bảo vệ môi trường".
"Tuy nhiên, tôi rất chăm chú lắng nghe và cố gắng thấu hiểu, nhưng bộ trưởng có nghe mà không hiểu tôi hỏi gì. Câu hỏi của tôi bộ trưởng chưa trả lời.
Sau đó, vị nữ đại biểu này phân tích 3 câu hỏi đã nêu với Bộ trưởng.
Với câu hỏi “Bộ trưởng có ủng hộ tiếp tục xây dựng thuỷ điện nhỏ nữa hay không?”, bà Ksor H’Bơ Khăp cho rằng câu hỏi chỉ có thể trả lời là “có” hoặc “không” chứ không có “nhưng“.
Còn câu hỏi: “Theo Bộ trưởng, ông trời, mẹ thiên nhiên và rừng có mối quan hệ gì với thực trạng bảo vệ rừng hiện nay?”, nữ đại biểu cho hay nó liên quan đến việc sạt lở vừa qua ở miền Trung, không tự nhiên mà trời mưa được, không tự nhiên mà địa chất đứt gãy.
“Bộ trưởng có nói trong hội trường này rằng dân ở đó sống cả trăm năm nay và họ trồng rừng cây sản xuất, đấy chính là lý do của việc sạt lở. Tức là cây rừng tự nhiên đã mất đi từ lâu rồi, không có sự cải tạo đất nên gây ra địa chấn và vấn đề môi trường. Trách nhiệm của Bộ trong việc đánh giá vấn đề môi trường đối với các dự án, công trình rõ ràng là có sai sót nên mới gây ra hậu quả như ngày hôm nay”, bà Ksor H’Bơ Khăp nói.
"Thứ ba là với tư cách chuyên gia, tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng thấy trách nhiệm như thế nào trong việc bảo vệ môi trường hiện nay ở Việt Nam? Câu này bộ trưởng cũng chưa trả lời", đại biểu Gia Lai nhấn mạnh.
Sau phần tranh luận này, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân đề nghị bộ trưởng Trần Hồng Hà trao đổi kỹ lại để đại biểu nắm rõ thông tin, dành thời gian ở Quốc hội cho các đại biểu chất vấn những vấn đề khác. Trước đó về câu hỏi của Đại biểu Ksor H’Bơ Khăp đến Thủ tướng, Chủ tịch Quốc hội nói Thủ tướng sẽ trả lời sau.
