Đã bao giờ bạn từng tức giận bừng bừng tới mức cảm giác cơn nóng giận như từ dạ dày sôi trào lên chưa? Có thể ai đó đã làm điều gì đó hoặc nói điều gì đó khiến bạn rất tức giận, và bạn dường như muốn vội đáp trả lại ngay; nhưng, thay vào đó, bạn đã ngăn mình lại.
Bức tranh "Sự phẫn nộ của Achilles" của họa sĩ người Pháp Louis Edouard Fournier gợi nhớ cho tôi về sự sáng suốt trong cách kiềm chế trên.
Sự giận dữ giữa Achilles và Agamemnon
Theo truyền thuyết kể rằng, Achilles là chiến binh bất khả chiến bại và vĩ đại nhất của vua Agamemnon và quân Hy Lạp trong cuộc chiến thành Troy. Achilles, với tài năng của mình, đã thu phục 12 thành phố xung quanh thành Troy trong chín năm đầu của cuộc chiến. Tuy nhiên, không phải lúc nào Achilles và vua Agamemnon cũng hòa thuận. Trong thần thoại Hy Lạp kể lại, vào một thời điểm đặc biệt, hai người đã từng mâu thuẫn với nhau.
Vào năm thứ 10 của cuộc chiến, vua Agamemnon đã bắt con gái của một linh mục người Apollonian như một phần thưởng cho chiến tranh. Vị linh mục đến gặp vua Agamemnon để yêu cầu trả lại con gái cho mình, nhưng nhà vua từ chối. Vì điều này, vị linh mục đã cầu nguyện Thần Apollo nguyền rủa người Hy Lạp bằng cách giáng xuống bệnh dịch. Sau đó, bệnh dịch quả thực đã hoành hành Hy Lạp.
Nữ Thần Hera đã chỉ dẫn cho Achilles truy tìm nguồn gốc của bệnh dịch. Tất cả người Hy Lạp đều tin rằng bệnh dịch là Thần Thánh, tức là các vị Thần đang trừng phạt họ. Một nhà tiên tri nói với Achilles rằng Thần Apollo đã gây ra bệnh dịch bởi vì vua Agamemnon đã bắt giữ con gái của linh mục Apollonian làm tù nhân. Vua Agamemnon phải trả lại cô gái và thực hiện một số nghi lễ thì dịch bệnh mới chấm dứt.
Khi nghe được điều này, vua Agamemnon đã nổi giận và xúc phạm nhà tiên tri. Tuy nhiên, người Hy Lạp lo sợ bệnh dịch nên đã yêu cầu nhà vua trả lại cô gái cho cha cô ấy. Nhà vua đồng ý, nhưng với một điều kiện phải dâng cho ông cô gái khác để thay thế.
Lòng tham của vua Agamemnon khiến Achilles tức giận, Achilles đã công khai chỉ trích vua Agamemnon. Đáp trả lại hành động của Achilles, vua Agamemnon yêu cầu lấy nô lệ của Achilles làm cô gái thay thế. Quá tức giận, Achilles rút thanh kiếm ra để tước mạng sống của Agamemnon.
Tuy nhiên, nữ Thần Hera yêu thương cả Achilles và Agamemnon, nên đã gửi nữ Thần Athena đến gặp Achilles để khuyên bảo anh kiềm chế bản thân. Nếu anh thực hành kiềm chế, Thần Athena hứa sẽ ban cho anh một phần thưởng lớn trong tương lai. Achilles đồng ý và cất kiếm đi.
Nhà thông thái Nestor cố gắng khuyên giải Agamemnon và Achilles thỏa hiệp vì lợi ích của toàn bộ Hy Lạp, nhưng hai người đàn ông quá tức giận. Achilles rời đi, và Agamemnon sau đó cử người đến gặp Achilles để đòi cô gái nô lệ. Achilles đã giao nô lệ của mình cho Agamemnon, nhưng đồng thời Achilles cũng từ chối chiến đấu, ít nhất là trong một thời gian.
'Sự phẫn nộ của Achilles'
Trong bức tranh “Sự phẫn nộ của Achilles”, họa sĩ Fournier đã miêu tả khoảnh khắc nữ Thần Athena xen vào giữa Achilles và Agamemnon.
Bên trái của bố cục là Thần Athena và Achilles. Achilles ngả người về phía sau với cơ bắp căng lên khi đang rút thanh kiếm ra. Màu đen từ chiếc áo choàng của Achilles tương phản với làn da trắng như ngọc của Thần Athena. Năng lượng của sự lo lắng và tức giận của Achilles cũng tương phản với phong thái điềm tĩnh của nữ Thần Athena: khi Thần Athena khuyên bảo anh kiềm chế bản thân, bà nhẹ nhàng đặt một tay lên vai Achilles, và một tay kia của giữ lọn tóc của anh.
Ở phía bên phải của bố cục bức tranh, là Agamemnon mặc trang phục màu đỏ và trắng, đang ngồi. Nhà vua cầm một quyền trượng trong tay, biểu thị địa vị của ông, và ông nghiêng về phía Achilles với một con mắt thận trọng - phớt lờ như không thấy Thần Athena.
Chúng ta có thể đoán rằng Nestor đứng về phía Agamemnon. Nestor có vẻ mặt lo lắng và đưa tay về phía Agamemnon như thể đang cầu xin nhà vua thỏa hiệp. Phía sau Nestor là nhà tiên tri, người mặc trang phục linh mục. Nhà tiên tri bình tĩnh quan sát Achilles.
-
- Nhà tiên tri (trái) trông bình tĩnh khi Nestor (giữa) cố gắng trấn an Vua Agamemnon (trong trang phục màu đỏ), một chi tiết trong “Sự phẫn nộ của Achilles”. (Phạm vi công cộng)
Sức mạnh của sự kiềm chế
Trong sự kiềm chế có sự sáng suốt, và tôi nghĩ rằng miêu tả của Fournier cho chúng ta một ví dụ trực quan về sự khôn ngoan này.
Họa sĩ Fournier miêu tả mọi cơ bắp trên cơ thể Achilles đều căng chặt lên. Chúng ta có thể cảm nhận được sự căng thẳng đang len lỏi khắp cơ thể anh ấy. Thật châm biếm khi một trong những chiến binh mạnh mẽ nhất trong thần thoại Hy Lạp gần như mất đi quyền uy trước chính mình. Anh ấy gần như để cho sự tức giận đánh bại mình. Nếu như không kiềm chế tức giận, chẳng phải nó có thể sẽ gây ra căng thẳng cho cuộc sống và thân thể chúng ta?
Tuy nhiên, Achilles không phải là người duy nhất bị căng thẳng. Cả Agamemnon và Nestor đều xuất hiện trong trạng thái gần giống như vậy. Agamemnon, nắm chặt quyền trượng và giữ chặt ghế, có vẻ như ông không chắc về ý định của Achilles. Nestor dường như bị căng thẳng bởi sự tức giận giữa hai người đàn ông.
Hai nhân vật nổi bật duy nhất tỏ ra bình tĩnh là Thần Athena và nhà tiên tri. Là một người giao tiếp với các vị Thần, nhà tiên tri dường như hiểu rằng bất cứ điều gì xảy ra đều là ý muốn của các vị Thần. Do đó, ông ấy ít thể hiện cảm xúc hay lo lắng mà chỉ đơn giản là quan sát cảnh tượng đang diễn ra.
Thần Athena dường như không cần làm gì nhiều mà vẫn đạt được mong muốn. Họa sĩ Fournier đã tài tình miêu tả sự hiện diện của bà như một tương phản nội tâm của Achilles. Thật khó để nói liệu Achilles có đang ngả người ra sau để rút thanh kiếm theo ý muốn bản thân hay cái chạm nhẹ của nữ Thần khiến cơ thể anh uốn cong về sau không theo ý anh muốn. Tôi chọn suy luận thứ hai.
Với một tay nhẹ nhàng đặt lên vai Achilles và giữ một lọn tóc giữa ngón trỏ và ngón cái, nữ Thần Athena đã kiềm chế một trong những chiến binh vĩ đại nhất trong thần thoại Hy Lạp. Bà nói với Achilles rằng có một phần thưởng lớn dành cho sự kiềm chế của anh, lớn hơn việc xả cơn giận.
-
- Nữ thần Athena yêu cầu Achilles kiềm chế việc tấn công Agamemnon - một chi tiết trong "Sự phẫn nộ của Achilles." (Phạm vi công cộng)
Sự hiện diện của nữ Thần Athena cho thấy rằng sự bình tĩnh kiềm chế đẹp đẽ và hoàn hảo hơn là phẫn nộ bạo lực, rằng nếu chúng ta bình tĩnh và kiềm chế thay vì tức giận và làm loạn, thì chúng ta còn được nhiều hơn thế.
Vậy chúng ta làm thế nào để có thể nhớ giữ được bình tĩnh khi đang trong cơn tức giận bừng bừng? Chúng ta làm thế nào có thể tận dụng sức mạnh của kiềm chế vì lợi ích tốt nhất cho chính mình?
Thiên Kim
Theo Eric Bess - The Epoch Times
Nghệ thuật truyền thống thường chứa đựng biểu hiện và biểu tượng tinh thần mang ý nghĩa sâu xa, vốn có thể đã bị mất đi trong suy nghĩ hiện đại của chúng ta. Trong loạt bài “Nghệ thuật truyền thống chạm tới trái tim”, chúng tôi diễn giải các tác phẩm nghệ thuật với góc nhìn đạo đức sâu sắc đối với ngày nay. Chúng tôi không đưa ra câu trả lời tuyệt đối cho những câu hỏi mà nhiều thế hệ vẫn đang vất vả đi tìm, nhưng hy vọng rằng những câu hỏi của chúng tôi sẽ truyền cảm hứng cho hành trình nhìn lại, để chúng ta hướng đến trở thành những con người chân chính, nhân ái và can đảm hơn.
Giới thiệu về tác giả: Eric Bess là một nghệ sĩ theo trường phái tả thực người Mỹ và hiện đang là nghiên cứu sinh tại Viện Nghiên cứu Tiến sĩ về Nghệ thuật Thị giác (Institute for Doctoral Studies in the Visual Arts - IDSVA）
