Vào triều Minh có một Nho sinh già bác học đa tài, trước khi chết ông đã để lại một bài thơ sấm, đồng thời nói với vợ là ông sẽ chuyển sinh. Người vợ sống đến năm 80 tuổi thì cuối cùng ngày bà mà mong đợi đã đến...
Những năm Hoằng Trị đời Minh Hiếu Tông (1488 - 1505), huyện Hầu Quan, Phúc Kiến có một Nho sinh già học rộng văn hay, rất tài hoa. Đáng tiếc là ông nhiều lần dự thi đều không đỗ. Nho sinh già bản tính ít nói, không biết làm ăn nên gia cảnh ngày càng nghèo khổ. Ông có một người con trai không giỏi học hành nên phải dựa vào cày ruộng để kiếm miếng ăn.
Nho sinh già sống đến 70 tuổi. Trước khi chết, ông đem tất cả những trước tác trong cả cuộc đời mình ra, sau đó viết một bài thơ, lập ra di nguyện rồi qua đời. Vì gia cảnh nghèo khó, không có tiền liệm, an táng, thế là bốn, năm môn sinh của Nho sinh già phải gom góp chút tiền làm tang lễ cho ông.
Sau khi lên ngôi, Minh Thế Tông - Chu Hậu Thông thay đổi niên hiệu thành Gia Tĩnh. Khi đó vùng Giang Nam xuất hiện một thiếu niên tuấn kiệt tài hoa, tên gọi Mỗ Công.
Năm Mỗ Công 15 tuổi thì đỗ giải nguyên (tức đỗ đầu kỳ thi hương). Năm 16 tuổi, Mỗ Công đạt thành tích đặc biệt xuất sắc trong kỳ thi do Bộ Lễ tổ chức. Mỗ Công thiên chất thông minh, tài suy nghĩ và tư duy sắc bén, nhanh nhạy. Chưa đầy 5 năm, Nho sinh này đã được giao trọng trách đích thân nắm giữ kỳ thi cử nhân ở đất Mân, tuyển chọn nhân tài cho quốc gia. Văn chương của ông được các Nho sinh khắp 8 vùng đất Mân truyền tụng và trở nên rất thịnh hành.
Sau này ông lại làm trọng thần của Hàn Lâm Viện, chủ trì các kỳ thi cử trong thiên hạ, được người đời rất kính trọng. Quan, dân, chí sĩ trong kinh thành không ai không hâm mộ, khâm phục ông. Một người còn trẻ tuổi như thế mà đã đảm nhiệm được trọng trách, thực sự là hiếm có, thế nên mọi người đều cho rằng ông là người Thần Tiên.
Ngày 15 tháng 9, nhân dịp sinh nhật Mỗ Công, đông đảo quan viên đến chúc mừng.
-
- Nho sinh già sống đến 70 tuổi. Trước khi chết, ông đem tất cả những trước tác trong cả cuộc đời mình ra, sau đó viết một bài thơ, lập ra di nguyện rồi qua đời. (Ảnh: Shutterstock).
Mỗ Công tiếp đãi đến đêm. Hôm đó ông uống say, thế nên sau khi tạ từ khách, ông quay về thuyền rồi đóng cửa ngủ thiếp đi. Sau khi tỉnh rượu thì đã nửa đêm, ông nhìn ánh trăng sáng trắng như ánh bạc ngoài cửa sổ, đêm trăng tĩnh mịch đẹp như bức họa. Mỗ Công liền hứng khởi, dẫn theo một tùy tùng lên bờ bước đi trong ánh trăng thanh khiết.
Cảnh sắc dưới ánh trăng như bức họa, tâm tình ông cũng cực kỳ vui thích nên bất tri bất giác đã đi mấy dặm đường. Dọc đường đi, nhìn núi sông suối rừng, ông thấy cứ như là trở về nơi quen thuộc khiến Mỗ Công cũng bất giác cảm thấy kỳ lạ.
Đúng lúc đó, ở thôn lân cận vọng đến tiếng khóc, nghe rất bi thương. Đêm khuya thanh vắng, Mỗ Công nghe tiếng khóc lóc buồn đau như vậy thì cũng sinh lòng thương cảm sầu bi.
Mỗ Công lần theo tiếng khóc tìm đến một góc thôn vắng vẻ, phát hiện tiếng khóc vọng ra từ một căn nhà tranh. Ông sai tùy tùng đi xem xét. Chỉ thấy một bà lão tám mươi đang thắp đèn, dùng rau dại và cháo mạch để cúng người chồng đã mất.
Mỗ Công chắp tay thi lễ chào bà lão. Trò chuyện mới biết ông chồng bà lão đã qua đời 20 năm rồi, mà hôm nay chính là ngày giỗ của ông lão. Thật trùng hợp, hôm nay cũng chính là ngày sinh của Mỗ Công, ông vừa tròn 20 tuổi.
Nghe bà lão kể, ông lão khi còn sống là một bậc đại Nho, cả đời đã trước tác rất nhiều. Trước khi chết, lão Nho đã viết một bài thơ sấm lên trên một quyển sách, rồi căn dặn bà lão cất giữ cẩn thận. Lão Nho còn cười và nói rằng:
"Văn chương của tôi có ý nghĩa rất cao thâm, nếu tôi không trở lại thì ai có thể hiểu được những điều huyền diệu trong đó chứ? Tôi cả đời không hổ thẹn với Trời Đất, thế nên sau khi chết ắt sẽ được thiện báo. Đời sau nhất định tôi sẽ chấn hưng dòng tộc, khiến hàn sĩ trong thiên hạ nở mày nở mặt".
Lão Nho nói xong liền cười lớn một tiếng rồi tắt thở ra đi.
Mỗ Công nghe xong vội vàng xin phép lão bà mở các trước tác của lão Nho ra xem và kinh ngạc phát hiện ra rằng: tất cả các nội dung dự thi của ông xưa nay, bất kể là kỳ hương hay thi hội, các bài văn bát cổ dự thi hay các sách luận trong kỳ thi đình... đều đã có sẵn trong trước tác của Nho sinh già.
-
- Tất cả các nội dung dự thi của ông xưa nay, bất kể là kỳ hương hay thi hội, các bài văn bát cổ dự thi hay các sách luận trong kỳ thi đình... đều đã có sẵn trong trước tác của Nho sinh già. (Ảnh: Shutterstock).
Lại nói, bài thơ sấm mà lão Nho viết trước khi chết có nội dung như sau:
"Giữ mái nhà tranh bẩy mươi xuân
Trở lại chẳng phải lão Nho thân
Phiền anh thi triển bình sinh chí
Xem lại sách xưa ngộ duyên xưa"...
Mỗ Công đọc xong, bỗng nhiên đại ngộ và nhớ lại đời trước. Ông nhìn bốn xung quanh, quả đúng là nơi ở xưa. Mỗ Công xem lại chiếc giường năm xưa, bất giác thấy trong lòng bi thương và bật khóc. Bà lão cho rằng cậu thanh niên này là môn sinh của ông lão, nhưng Mỗ Công nói: "Không phải. Cháu chính là người mà ông lão đã chuyển sinh".
Bà lão thất kinh, nhưng khi hồi tưởng lại ông lão trước khi ra đi đã nói rằng sẽ chuyển sinh quay lại, bởi vậy bà đã dùng răng cắn bắp chân ông lão, và đâm kim vào ngón tay lấy máu bôi lên làm ký hiệu.
Khi Mỗ Công cởi giày ra thì phát hiện ra trên bắp chân mình quả nhiên có vết răng màu son, rất rõ ràng. Bà lão thấy vậy lập tức khóc rống lên.
Câu chuyện chuyển sinh ly kỳ này đã kinh động đến huyện lệnh, thái thú và các quan viên đương triều, người nghe chuyện không ai không kinh ngạc.
Sau đó Mỗ Công mua ruộng đất, nô tì, dốc tài sản ra chu cấp cho mẹ con bà lão. Những người xưa kia đã từng chu cấp, giúp đỡ lão Nho đều được Mỗ Công báo đáp tạ ân gấp bội.
Chỉ trong mấy ngày, câu chuyện ly kỳ này đã truyền đi khắp 8 vùng đất Mân. Từ Trường Giang trở về phía Nam, mọi người ai nấy đều bàn tán xôn xao về câu chuyện chuyển sinh của ông, sự tích này cũng được truyền tụng thành giai thoại đẹp.
Người đương thời và hậu nhân đều cảm thán việc Mỗ Công hoàn nguyện chuyển sinh, ông đã đem một bồ kinh luân đời trước của mình ra trổ tài chốn khảo trường ung dung, tự tại và nhanh nhẹn. Cuối cùng đã khiến kẻ hàn sĩ trong thiên hạ nở mày nở mặt, và cũng đã chấn hưng gia tộc, hoàn thành được nguyện ước của đời trước.
Hoàng Mai (biên dịch)
Theo Đỗ Nhược - epochtimes.com
