Linh đan diệu dược của Tôn Tư Mạc: Lấy đức dưỡng sinh, lấy đức dưỡng thân

Giúp NTDVN sửa lỗi

Nếu đạo đức của một người không tốt, thì dù có uống tiên đan diệu dược, cũng không thể kéo dài tuổi thọ. Nếu đạo đức cao thượng và hoàn mỹ, không cần cầu vẫn nhiều phúc nhiều thọ, đây mới là ý nghĩa thực sự của sinh mệnh.

Tôn Tư Mạc là con cháu nhà họ Tôn ở huyện Diệu, tỉnh Thiểm Tây. Ông là một đại y học gia và dược học gia nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc. Tương truyền rằng ông đã sống đến 141 tuổi mới rời đi ngao du cõi Tiên.

Tôn Tư Mạc đã sống qua ba triều đại, ông không màng danh lợi, không ưa thích quan lộ. Cuối thời nhà Chu Tuyên Đế, Tĩnh Đế đã mời ông làm quan, và sau đó Tùy Văn Đế cũng mời ông làm bác sĩ quốc tử, nhưng ông đã từ chối. Ông thường nói với những người thân cận: “Năm mươi năm nữa, khi một Thánh nhân xuất hiện, thì tôi có thể giúp ông ấy cứu tế thế nhân”.

Khi Đường Thái Tông lên ngôi, ông đã hạ chiếu ban chỉ dụ mời Tôn Tư Mạc vào cung. Khi Thái Tông nhìn thấy phong Tiên Đạo cốt của Tôn Tư Mạc, tướng mặt rất hiếm, Hoàng Đế đã cảm thán nói: "Cho nên mới nói, người có Đạo thực sự khiến người ta phải tôn kính! Trên đời những vị Thần Tiên như Tiện Môn, Quảng Thành Tử quả thực là có, làm sao có thể là lời nói giả dối được?".

Thái Tông muốn trao cho ông tước vị, nhưng ông kiên quyết từ chối, và chỉ muốn tu thân dưỡng đức của mình, giúp đỡ dân thường.

Tôn Tư Mạc cả đời tu dưỡng đạo đức, cứu tế người dân. Trong "Thiên Kim Yếu Phương", ông viết: "Đức hạnh không tốt, dẫu uống ngọc dịch kim đan cũng không thể kéo dài tuổi thọ được". “Đạo đức ngày một hoàn thiện, không cầu thiện mà tự có phúc, không cầu trường thọ mà thọ tự kéo dài”.

Nghĩa là: nếu đạo đức của một người không tốt, thì dù có uống tiên đan diệu dược, cũng không thể kéo dài tuổi thọ. Nếu đạo đức cao thượng và hoàn mỹ, không cần cầu vẫn nhiều phúc nhiều thọ, đây mới là ý nghĩa thực sự của sinh mệnh.

Loạn thế hành y, khám bệnh miễn phí đổi nhân sâm

Vào cuối triều đại nhà Tùy, thiên hạ hỗn loạn, nhưng Tôn Tư Mạc vẫn hành nghề y khắp nơi.

Một ngày nọ, ông đến địa giới của Cửu Giang, tỉnh Giang Tây để hành nghề y, một sự việc không ngờ xảy ra, ông bị một nhóm đạo tặc chiếm một quả núi và xưng vương ở đó nhầm là "kẻ thám thính". Tôn Tư Mạc lúc đó đã 70 tuổi nhưng trông rất trẻ nên đã bị bắt đưa đến sơn trại

Có người nói với thủ lĩnh nhóm cướp - Sơn Đại Vương, Tôn Tư Mạc là kẻ thám thính, và ông đã nói với tên thủ lĩnh: "Tôi không phải là kẻ thám thính, mà là thầy thuốc. Tôi đã 70 tuổi, làm sao có thể làm thám thính được?"

Các lục lâm hảo hán vô cùng ngạc nhiên, trông ông chỉ tầm 30, 40 tuổi, “Lẽ nào ông là Thần Tiên?”.

Khi Sơn Đại Vương biết ông thực sự là thầy thuốc, liền muốn ông ở lại và chữa bệnh cho tất cả già trẻ trên núi.

Sơn Đại Vương vốn không quan tâm đến thầy thuốc: “Ta tráng kiện như thế này, làm sao lại có nhiều bệnh thế?”

Tuy nhiên, Tôn Tư Mạo nói: “Ngài có hay bị đầy hơi tức ngực, tức bụng, đi tiểu nhiều lần, mất ngủ thường xuyên, sáng dậy miệng đắng, nướu răng chảy máu… ”

Nghe xong, hắn ta vô cùng sửng sốt và hiểu rằng đây không phải là một thầy thuốc bình thường.

Một người anh em kết nghĩa với Sơn Đại Vương bị bệnh nặng, nhưng thiếu dược liệu trọng yếu là nhân sâm, trên sơn trại không có, đành phải xuống núi thu mua. Sau khi Tôn Tư Mạc giải thích với Sơn Đại Vương, hắn ra lệnh: “Cướp, đi cướp nó về”.

Tôn Tư Mạc vội vàng nói: "Cách này “không thích hợp, trị bệnh và cứu người, sao có thể làm việc bất nghĩa được?"

Nhưng sơn trại không có đủ ngân lượng để mua nhân sâm quý giá. Tôn Tư Mạc nói rằng nếu được phép xuống núi, ông có thể giải quyết êm đẹp.

Sơn Đại Vương lo lắng Tôn Tư Mạc đi xuống núi sẽ không quay lại, nên đã cho một người đi theo ông trong 6 ngày. Tôn Tư Mạc nói rằng đây là việc trị bệnh, cứu người, ông thề sẽ quay trở về sơn trại.

Khi đến một cửa hàng thuốc có nhân sâm dưới chân núi, Tôn Tư Mạc đề nghị sẽ ngồi tại cửa hàng khám bệnh trong 3 ngày, đổi lại ông sẽ nhận được 2-3 củ nhân sâm, như vậy là vừa đủ dùng. Chủ tiệm gọi một tiểu nhị đến kiểm tra khả năng chữa bệnh của ông. Tôn Tư Mạc chẩn đoán người này bị đầy bụng, trướng bụng, đã bị 3 năm rồi. Người chủ cửa hàng lấy làm kinh ngạc, liền ra điều kiện, Tôn Tư Mạc cần ngồi khám 8 ngày, nếu không thì không đổi nhân sâm. Tôn Tư Mạc nghĩ đến lời hứa 6 ngày nên đưa ra thêm điều kiện, ông có thể dốc sức làm trong 6 ngày, một ngày làm việc bằng 2 ngày và hứa rằng sau này khi có thời gian ông sẽ quay lại lần nữa. Lời nói của quân tử, tứ mã khó đuổi theo.

Sau khi ngồi khám bệnh, càng ngày người tới khám càng đông. Ba ngày sau, số bệnh nhân mà Tôn Tư Mạc tiếp nhận đã vượt quá tổng số người khám của hiệu thuốc từ khi khai trương trong nửa năm. Bệnh nhân lần lượt đến, cửa hàng đóng cửa rất muộn, Tôn Tư Mạc rất mệt nhưng ông vẫn kiên trì khám. Chủ tiệm thu được rất nhiều tiền tới mức phải dùng bao tải đựng.

Sáu ngày sau, cuối cùng ông đã có được nhân sâm. Khi trở về sơn trại, Sơn Đại Vương biết tình hình đã rất cảm kích và ban thưởng cho Tôn Tư Mạc. Sau khi uống thuốc, tình trạng của người trên sơn trại được cải thiện ngay lập tức. Tôn Tư Mạc tiếp nhận lòng tốt của Sơn Đại Vương, nhưng từ chối phần thưởng, chỉ đưa ra một yêu cầu được xuống núi. Tên thủ lĩnh cảm động trước y đức, nhất ngôn cửu đỉnh của Tôn Tư Mạc, và vui vẻ đồng ý.

Vào những năm cuối cùng của triều đại nhà Tùy, hôn quân Dương Quảng cầm quyền, dân chúng lầm than. Trong hoàn cảnh như vậy, tâm của Tôn Tư Mạc vẫn tĩnh như nước, đều mang tâm thuần thiện đãi người, không phân biệt bần phú quý tiện, những ai gặp ông cũng đều bị sự thiện lương của ông làm cho cảm động. Quả thực câu nói “lương y như từ mẫu, mạng người quý vô cùng” được thể hiện rõ ràng vào đúng thời loạn thế.

Khi cổ nhân mô tả thế nào là cảnh giới cao thượng, họ đã dùng cụm từ “hoàn hảo tuyệt đối”, tức là muốn đạt đến sự hoàn mỹ bằng tất cả tâm trí, và nỗ lực, đạt đến mức độ vị tha quên bản thân, thì quả là một mỹ đức bất cứ ai cũng ngưỡng mộ!

Tôn Tử Mạc nói, phàm là bậc đại y chữa bệnh ắt an thần định chí, vô dục vô cầu, có tâm đại từ bi trắc ẩn, nguyện phổ cứu nỗi khổ của sinh linh. Hình minh họa là Nhà thuốc trong bức tranh "Thanh minh thượng hà đồ" của Cừu Anh đời Minh. (Phạm vi công cộng)
Tôn Tử Mạc nói, phàm là bậc đại y chữa bệnh ắt an thần định chí, vô dục vô cầu, có tâm đại từ bi trắc ẩn, nguyện phổ cứu nỗi khổ của sinh linh. Hình minh họa là Nhà thuốc trong bức tranh "Thanh minh thượng hà đồ" của Cừu Anh đời Minh. (Phạm vi công cộng)

Dùng đức dưỡng tính, dùng đức dưỡng thân

Tôn Tư Mạc đã từng hành nghề y ở khu vực Tiêu Tác, Trung Nguyên trong hơn 20 năm.

Ông ở một gia đình tại một ngôi làng nhỏ trên núi, ở cửa kê một cái bàn nhỏ và ông ngồi đó, ghế bệnh nhân đối diện, khoảng cách hai người ngồi càng ngắn càng tốt.

Tôn Tư Mạc chỉ thu của bệnh nhân số tiền thuốc ít ỏi, chỉ vừa đủ vốn. Trường hợp người bệnh gia cảnh nghèo khó, ông không lấy một xu, nên thực tế nó tương đương với khám chữa miễn phí.

Tôn Tư Mạc không chỉ kiên quyết thu phí ít hoặc không thu phí của bệnh nhân mà còn phản đối việc thầy thuốc cười nói huyên náo trước mặt bệnh nhân, chỉ chú ý đến niềm vui của mình. Ông viết rằng: "Một người bệnh nằm một góc thì cả nhà không vui, mà nỗi đau đớn khổ sở của người bệnh không giây phút nào nguôi. Còn thầy thuốc lại anh nhiên vui sướng, hãnh diện tự đắc, đây là điều Thần và người lấy làm xấu hổ, là điều mà người đạo đức cao thượng không làm, đây là ý chỉ của nghề y".

Tiếng tăm hành y chữa bệnh ở vùng quê của Tôn Tư Mạc tăng nhanh chóng, ngày càng có nhiều bệnh nhân tìm đến. Để tránh tình trạng bệnh nhân phải đi lại quá xa, ông đã áp dụng phương pháp “đi luân lưu các nơi điều trị”, tức là ở một chỗ trong một khoảng thời gian, sau đó chuyển đi nơi khác, tận sức đi được nhiều nơi giúp nhiều người.

Trong “Đại y tinh thành”, ông đề ra rằng: “Phàm là đại y trị bệnh, cần phải an thần định chí, vô dục vô cầu, phát tâm từ bi, trắc ẩn, nguyện phổ độ cứu khổ, không hỏi quý tiện bần phú, già trẻ xấu đẹp, oán thân thiện hữu, hoa di ngu trí… tất cả đều như nhau, đều coi như là người thân”.

Ông cũng viết: “Mạng người là quan trọng nhất, quý nghìn vàng. Có thể chữa được thì dốc sức cứu người, thì có được đức còn hơn cả ngàn vàng”.

Thế là ông đều đặt tên cho các tác phẩm của mình với hai chữ “Thiên kim (nghìn vàng)”. Ông dùng đức tu thân, lấy bản thân làm gương, khắc những bài thuốc chữa bệnh thông thường lên bia đá và đứng ven đường nơi ở để ông tự chữa trị mà không lấy một đồng nào.

Tôn Tư Mạc đã dùng đức dưỡng tính, dùng đức dưỡng thân, diễn dịch nội hàm sâu xa của “Thiên Đạo kính úy” trong văn hóa truyền thống Á Đông, và trở thành một hình mẫu và giai thoại cho các thế hệ mai sau hiểu được truyền thống đạo đức của cổ nhân.

Minh An
Theo minghui.org



BÀI CHỌN LỌC

Linh đan diệu dược của Tôn Tư Mạc: Lấy đức dưỡng sinh, lấy đức dưỡng thân