Làm nhiều điều bất nghĩa tự chuốc diệt vong [Radio]

Hơn 2.500 năm trước, bạo chúa Phalaris của đảo Sicily, thường giết chóc bạo tàn, lạm dụng cực hình tàn khốc để trấn áp chúng dân. Để thỏa mãn sự cuồng bạo của mình, ông ta hạ lệnh rằng ai hiến kế tạo công cụ tra tấn độc đáo nhất sẽ được trọng thưởng. 

Một người thợ lành nghề muốn có tiền thưởng, đã chế tạo ra công cụ tra tấn mang hình dáng con bò bằng đồng. Kết quả là kẻ chế tạo ra con bò bằng đồng lại là người đầu tiên ‘thụ hình’ này, nên mới có điển cố “Mời ông vào chum” của phương Tây. Chúng ta cùng xem tích “Mời ông vào chum” của phương Đông và phương Tây nhé.

Năm thứ hai Vĩnh Thuần (năm 683), Đường Cao Tông Lý Trị băng hà, hoàng thái tử Lý Hiển nối ngôi, tức Đường Trung Tông. Thái Hậu Võ Tắc Thiên nắm toàn quyền điều hành triều chính, có nhiều đại thần không thuận tâm quy phục bà.

Câu chuyện “ Mời ông vào chum” của phương Đông

Sau khi Anh Quốc công Lý Kính Nghiệp phản loạn thất bại, để diệt trừ hoàng tộc Lý Đường, Võ Tắc Thiên cổ súy cho việc tố cáo mật. Lúc này, Chu Hưng đảm nhiệm chức Thượng thư tỉnh, tích cực tham dự việc cáo mật này, thăng tiến rất nhanh. Hắn phát minh ra nhiều loại hình phạt tàn khốc, làm tội nhân vừa nhìn thấy hình cụ là “run toát mồ hôi, tự nhận là có tội”. Do Chu Hưng vu oan hãm hại, dùng cực hình bức cung, nên nhiều hoàng thân quốc thích cho đến đại thần bị tra tấn đến chết. Chu Hưng cùng một kẻ nữa tên là Lai Tuấn Thần câu kết, hãm hại rất nhiều người.

Chân dung Võ Tắc Thiên (Nguồn ảnh: Wikipedia / Miền công cộng)

Cổ nhân thường nói: “Đa hành bất nghĩa tất tự tệ” (Làm nhiều việc bất nghĩa tất tự hủy hoại mình), việc cáo mật có phát tích từ Chu Hưng, cuối cùng Chu Hưng lại bị kẻ khác cáo mật. Năm thứ hai Thiên Thọ (năm 691), Võ Tắc Thiên nhận được một mật thư, nói Chu Hưng câu kết với Khâu Thần Tích, chuẩn bị mưu phản. Võ Tắc Thiên nổi cơn thịnh nộ, hạ lệnh cho Lai Tuấn Thần điều tra.

Một ngày, Lai Tuấn Thần cùng Chu Hưng dùng cơm, bàn chuyện, hắn nói: “Giờ có nhiều tù nhân không chịu nhận tội, dùng cách gì bây giờ?”

Chu Hưng đáp: “Rất dễ, lấy một cái chum, xung quanh chất than hồng đốt, mời tù nhân vào chum, thử xem có chuyện gì mà không chịu nhận?”

Thế là, Lai Tuấn Thần cho người mang đến một cái chum to, theo cách Chu Hưng bảo, chất than đốt nóng xung quanh. Kế đó, hắn ta đứng dậy, nói với Chu Hưng: “Có người mật cáo ông mưu phản, Thái hậu giao cho ta điều tra. Mời lão huynh chui vào chum cho”. Chu Hưng nghe xong, run sợ vô cùng, vội dập đầu cầu tha mạng.

Nghĩ khi trước, có biết bao nhiêu người do những phát minh tàn khốc của Chu Hưng, mà oan uổng nhận tội. Chu Hưng cuối cùng cũng không thoát khỏi phát minh bức cung của chính mình, bị lưu đày Lĩnh Nam, giữa đường bị kẻ thù hạ sát.

Câu chuyện lịch sử này, sau trở thành một thành ngữ cố định “Thỉnh quân nhập ung” (Mời ông vào chum), ý nói dùng chính cách của người, để trị người, cũng là quả báo cho những việc làm bất nghĩa của Chu Hưng.

Văn hóa phương Đông và phương Tây, theo dòng lịch sử, tuy ngôn ngữ bất đồng, tín ngưỡng có khác biệt, nhưng đều truyền đạt những giá trị phổ quát, làm hậu thế tấm tắc về chỗ diệu dụng này.

Trên đảo Sicily có một khu thành tên là Acragas (nay là Agrigento), trước đây do bạo chúa Phalaris thống trị (Phalaris tại vị 570~554 TCN). Ông ta tính tình tàn bạo, thích dùng cực hình tàn khốc, chém giết, lạm dụng bạo lực để trấn áp quốc dân. Các hình phạt lúc đó không thỏa mãn được “hứng thú” của ông ta, nên tìm người “hiến kế”, ai có thể đưa ra hình cụ độc đáo nhất sẽ được trọng thưởng.

Câu chuyện “Mời ông vào chum” phiên bản phương Tây

Thời Hy Lạp cổ có một người thợ lành nghề, tên gọi Perillos. Vì muốn có thưởng, đã vắt óc nghĩ ra một hình cụ là một con bò bằng đồng rỗng, đem hiến lên Phalaris. Bò đồng được đốt nóng lên, người thụ hình bên trong kêu gào thảm thiết, âm thanh truyền ra nghe như tiếng bò rống. Người thụ hình bị đốt cho đến chết.

Để thực nghiệm hình cụ này, Phalaris ra lệnh đầu tiên bắt Perillos nhốt vào trước. Vậy là con bò đồng tiếp nhận kẻ thụ hình đầu tiên, đó chính là Perillos, kẻ đã chế tạo ra hình cụ tàn khốc này.

Perillos là người có tài, nhưng lại không dùng tài năng trời phú mà tạo phúc cho người, trái lại dùng chế tạo công cụ hại người. Kết quả bị chết thảm trong công cụ do chính mình tạo ra.

Hình vẽ cảnh Phalaris xử tử Perillos bằng chính dụng cụ tra tấn con bò đồng do Perillos sáng chế ra (Nguồn: wikipedia)

Dụng cụ tra tấn con bò đồng khét tiếng này được gọi là “Sicilian Bull” trong “Thần khúc” của Dante.

Sự bạo hành của Phalaris đã khơi dậy sự phẫn nộ của nhân dân, cuối cùng bị chính dân của mình lật đổ, bắt lại và cho vào bò đồng thiêu chết.

Làm nhiều việc bất nghĩa tất tự hủy hoại mình, đó là lý niệm chung xuyên suốt từ phương Đông sang phương Tây, có một sự nhất quán đáng kinh ngạc như vậy.

Thái Bình

Theo Epochtimes

Tài liệu tham khảo:

“Thái Bình quảng ký”, quyển 121,

“Tư trị thông giám - Đường ký - Hoàng hậu Tắc Thiên năm Thiên Thụ thứ hai”

“Cựu Đường thư”, quyển 186.