Chiếc gông địa ngục: hé mở chuyện huyền bí về tâm linh, nhân quả và danh thắng tại Việt Nam

Giúp NTDVN sửa lỗi

Chuyện cũ kể rằng: khi xưa ở Gia Định có một người tên Võ Thủ Hoằng - tên thường gọi là Thủ Huồng. Hắn xuất thân làm thư lại. Trải qua hơn hai mươi năm luồn lọt trong các nha các ty, Thủ Huồng đã làm cho biết bao gia đình tan nát, bao người dân bị oan uổng, nhờ đó hắn đã vơ vét được cơ man nào là tiền của...

Vợ Thủ Huồng chết sớm lại không có con cho nên tiền bạc của hắn không biết tiêu vào đâu cho hết. Ngoài số tiền vàng chôn cất, Thủ Huồng đem tiền tậu ruộng làm nhà. Ruộng của hắn cò bay thẳng cánh, mỗi mùa thu hoạch đến hàng vạn "giạ" lúa.

Khi thấy cuộc sống quá thừa thãi, hắn bèn thôi việc về nhà, sống một cuộc đời trưởng giả.

Một hôm, có người mách cho Thủ Huồng biết chợ Mạnh Ma ở Quảng Yên là chỗ người sống và người chết có thể gặp nhau. Muốn gặp người chết, người sống phải chờ đến mồng một tháng Sáu, mang một món hàng vào chợ hồi nửa đêm mà đi tìm. Thủ Huồng là người rất yêu vợ. Tuy vợ chết đã được hơn mười năm nhưng hắn vẫn không lúc nào quên. Vậy là Thủ Huồng bèn giao nhà lại cho người bà con rồi làm một chuyến du lịch ra Bắc, mong gặp lại mặt vợ cho thỏa lòng thương nhớ bấy lâu.

Một hôm, có người mách cho Thủ Huồng biết chợ Mạnh Ma ở Quảng Yên là chỗ người sống và người chết có thể gặp nhau.
Một hôm, có người mách cho Thủ Huồng biết chợ Mạnh Ma ở Quảng Yên là chỗ người sống và người chết có thể gặp nhau. (Ảnh minh họa: Miền công cộng)

Khi gặp vợ, Thủ Huồng không dám hỏi vì thấy nàng ăn mặc rất đài các. Tuy nhiên người đàn bà ấy cũng nhận ra được. Thủ Huồng mừng quá vội dắt vợ ra một chỗ kể cho vợ nghe cảnh sống của mình từ lúc âm dương cách biệt. Rồi hắn hỏi vợ:

- Mình lâu nay làm gì?

Vợ hắn đáp:

- Tôi làm vú nuôi trong cung vua. Cuộc đời của tôi không có gì đáng phàn nàn. Tôi có một gian nhà riêng trong hoàng cung, cái ăn cái mặc được chu cấp đầy đủ.

Hắn nói:

- Tôi nhớ mình quá. Tôi muốn theo mình xuống dưới ấy ít lâu có được không?

Vợ hắn bảo:

- Đi được. Nhưng chỉ trong vài ngày là cùng, nếu quá hạn sẽ nguy hiểm.

Thủ Huồng và vợ cùng đi. Qua mấy dặm đường tối mịt, chả mấy chốc đã đến cõi âm. (Ảnh: miền công cộng)
Thủ Huồng và vợ cùng đi. Qua mấy dặm đường tối mịt, chả mấy chốc đã đến cõi âm. (Ảnh: thuviengdpt.info)

Vậy là Thủ Huồng và vợ cùng đi. Qua mấy dặm đường tối mịt, chả mấy chốc đã đến cõi âm. Hắn rùng mình khi phải lọt qua bao nhiêu cổng gác trước lúc vào thành nội, đứng canh hai bên cổng là những tên quỷ có những bộ mặt vô cùng gớm ghiếc và đáng sợ. Cũng may, nhờ có vợ nên chỗ nào cũng vào được trót lọt. Hai vợ chồng Thủ Huồng cứ thế đi mãi, đến một gian nhà thấp, vợ bảo chồng:

- Đây là nhà bếp, đằng kia là nhà ngục, trước mặt là cung hoàng hậu, chỗ tôi túc trực hàng ngày. Qua khỏi nơi đó là cung vua. Chàng cứ ẩn tạm trong buồng vắng này vì không thể lên buồng tôi trên kia được. Tôi sẽ kiếm cách cho chàng đi xem một vài chỗ, nhưng rồi phải về ngay.

Chiều hôm đó người vợ về trao cho Thủ Huồng một thẻ bài và nói:

- Chỉ có cung vua và cung hoàng hậu thì đừng có vào còn mọi nơi khác chàng cứ đi xem cho thỏa thích.

Vậy là Thủ Huồng bèn lượn mấy vòng xung quanh nhà bếp rồi tiện chân đi đến nhà ngục. Chưa lọt khỏi cổng mà những tiếng kêu khóc, tiếng la hét ở phía trong vọng ra đã khiến cho hắn rợn người. Tuy vậy vì bản tính hiếu kỳ nên Thủ Huồng vẫn quyết định ghé coi... Qua mấy phòng chuyên mổ bụng, móc mắt, cắt tay, v.v... hắn thấy đây quả là nơi hành hạ tội nhân kinh khủng, đúng như lời đồn ở trên trần thế.

Sau cái bàn xẻo thịt là cả một kho gông. Trong đó có một cái gông nhìn rất đặc biệt: nó vừa to, nặng, lại vừa dài quá khổ, làm bằng những thanh gỗ lim khổng lồ màu đen như sắt. Thủ Huồng lân la hỏi người cai ngục:

- Thứ gông này dùng để làm gì vậy?

Sau cái bàn xẻo thịt là cả một kho gông. Trong đó có một cái gông nhìn rất đặc biệt...
Sau cái bàn xẻo thịt là cả một kho gông. Trong đó có một cái gông nhìn rất đặc biệt... (Ảnh: thuviengdpt.info)

Cai ngục đáp:

- Để chờ một thằng ác nghiệt ở trần xuống đây. Bao nhiêu những cái gông trong này đều đã có chủ cả. Cứ xem gông to hay nhỏ thì biết tội ác của nó.

Thủ Huồng lại hỏi:

- Thế cái thằng sẽ đeo cái gông vừa to vừa dài đó là ai vậy?

Lão cai ngục thủng thỉnh giở một cuốn sách vừa to vừa dày chỉ vào một hàng chữ, đọc: "Hắn là Võ Thủ Hoằng - tên thường gọi Thủ Huồng". Rồi nói tiếp:

- Tội đồ đó ở Đại Nam quốc, Gia Định tỉnh, Phúc Chính huyện...

Vừa nghe nói tới đây, Thủ Huồng giật bắn mình mặt xám ngắt, nhưng vẫn giữ cố giữ vẻ bình tĩnh. Hắn hỏi thêm:

- Xin cho hỏi hắn mắc phải tội gì?

Lão cai ngục mắt vẫn không rời quyển sách, đáp:

- Khi giữ chức thư lại người này trắng đen đảo lộn, làm bao nhiêu việc oan khốc đến nỗi tội ác của hắn ghi chép đen kín cả mấy trang giấy đây. Đơn cử vài dòng như sau: Năm Ất Sửu hắn sửa hai chữ "ngộ sát" thành "cố sát" làm cho hai mẹ con thị Nhân bị xử chết oan để rồi thông gian cùng người anh họ của nạn nhân chiếm đoạt gia tài. Sau việc này Thủ Huồng được mười nén vàng và mười nén bạc, một trăm quan tiền. Cũng năm đó, hắn làm cho ông Ngô Lai ở thôn Bình Ca bị hai mươi năm tội đồ chỉ vì trong nhà có cái áo vải vàng, để đoạt không của ông ta mười hai mẫu ruộng. Năm...

Thủ Huồng tái mặt, không ngờ mỗi việc làm thất đức của mình ở trên kia, thì dưới này đều đã ghi rõ mồn một tự khi nào. Hắn ngắt lời đánh trống lảng:

- Thế vợ hắn có phải chịu cảnh đeo gông cùng không hở ông?

Lão cai ngục khảng khái đáp:

- Ồ! Ai làm người ấy chịu chứ! Vợ hắn nghe đâu là người tốt, đã xuống đây rồi.

Thủ Huồng lại hỏi gặng:

- Ví thử hắn muốn hối cải thì phải làm thế nào?

Lão cai ngục hạ sách xuống bàn, đáp:

- Đã vay thì phải trả! Nếu hắn muốn thì phải đem những thứ của cải bất nghĩa từng chiếm đoạt được đó đem bố thí và hành thiện cho hết đi.

Từ giã lão cai ngục và những hình cụ khủng khiếp, quay trở về, Thủ Huồng không còn bụng dạ đâu để đi thăm thú thêm nơi khác nào khác nữa... Vợ Thủ Huồng thấy chồng sốt sắng đòi về dương gian gấp cũng đành lòng đưa chồng ra khỏi hoàng cung của Diêm vương. Trải qua mấy dặm đường tối tăm u ám, lại qua nhiều cổng canh, hai vợ chồng mới tới khu chợ khi xưa. Tới lúc sắp chia tay, Thủ Huồng bảo vợ:

- Tôi phải về gấp để trang trải công nợ có lẽ ba năm nữa tôi lại xuống. Tới khi ấy mình nhớ lên chợ đón tôi nghe!

Về tới Gia Định, Thủ Huồng mạnh tay bố thí. Hắn tập hợp những người nghèo khó trong vùng lại, đem tiền và lúa tích trữ trong nhà ra phát cho họ. Hắn lại đem ruộng đất của mình chia khắp cho làng, cho chùa, chia cho họ hàng thôn xóm... Hắn mời hầu hết sư, sãi các chùa gần vùng tới nhà mình cúng bái và bố thí, tốn kém kể tiền vạn.

Người ta lấy làm lạ không hiểu tại sao một tay riết róng và tham lam như hắn bây giờ trở nên hào phóng một cách lạ thường. Ai xin gì được nấy. Có những người trước chửi hắn bây giờ lại đâm ra thương hại hắn. Nhiều người bảo nhau:

- Thứ của vô nhân bất nghĩa ấy không trước thì sau thể nào cũng đội nón ra đi mà thôi!

Cũng có người bảo:

- Có lẽ hắn không con, biết rằng để lại của cải cũng chả làm gì nên tự làm cho vợi bớt...

Thủ Huồng có nghe rất nhiều lời đàm tiếu về mình, nhưng hắn chẳng nói gì sất, cứ việc "quẳng của không tiếc tay" như thế.

Cứ như vậy sau ba năm, Thủ Huồng tính ra đã bố thí được ba phần tư cơ nghiệp. Nhớ lại lời hẹn, hắn lại khăn gói ra Bắc tìm đến chợ Mạnh Ma. Tại đây, hắn dỗ khéo được vợ đưa hắn xuống thăm cõi âm một lần nữa.

Khi trở lại nhà ngục. Thủ Huồng thấy quang cảnh vẫn như cũ. Vẫn là lão cai ngục của ba năm về trước. Cách bố trí y hệt như xưa: cũng có nơi mổ bụng, nơi móc mắt, cắt tay, tra tấn tội nhân v.v... Duy chỗ để gông thì có ít nhiều thay đổi. Bên cạnh những cái gông vẫn còn nguyên hình như xưa thì lại có những cái trước bé nay đã lớn lên, có cái trước lớn, nay bé hẳn đi. Đặc biệt cái gông mà Thủ Huồng chú ý nhất thì bây giờ đã rút ngắn lại tuy vẫn còn to và dài hơn các thứ gông thường một tý. Hắn lân la hỏi lão cai ngục:

- Cái gông để ở nơi này trước kia tôi nhớ hình như to lắm thì phải?

- Đúng đấy! Lão đáp. Có lẽ gần đây ở trên dương thế người này đã biết hối lỗi, hành thiện nên nó đã nhỏ lại. Nếu hắn gắng hơn nữa, thì rồi sẽ có phúc lớn.

Có lẽ gần đây ở trên dương thế người này đã biết hối lỗi, hành thiện nên nó đã nhỏ lại. Nếu hắn gắng hơn nữa, thì rồi sẽ có phúc lớn.
Có lẽ gần đây ở trên dương thế người này đã biết hối lỗi, hành thiện nên nó đã nhỏ lại. Nếu hắn gắng hơn nữa, thì rồi sẽ có phúc lớn. (Ảnh: thuviengdpt.info)

Thủ Huồng lại gấp gáp trở về dương gian. Về tới Gia Định. Hắn lại làm tiếp công việc bố thí và cúng dường. Lần này hắn bán hết tất cả những gì còn sót lại, kể cả nhà ở của của mình. Hắn đến Biên Hòa dựng một ngôi chùa lớn để cúng Phật. Xong xuôi đâu đó rồi, còn sót lại chút tiền, hắn lại xuôi sông Đồng Nai để làm một việc nghĩa cuối cùng:

Hồi đó ở vùng ngã ba sông Đồng Nai và sông Gia Định do cách trở đò giang nên việc đi lại rất bất tiện. Cũng vì thế mà bên kia sông Đồng Nai người ta còn ngần ngại chưa dám di cư qua bên này để sinh cơ lập nghiệp... Thủ Huồng liền quyết định ở lại đây. Hắn kết một cái bè lớn, trên bè có nhà ở, có đủ chỗ nghỉ, có sẵn nồi niêu, đồ dùng và tiền gạo... Những thứ ấy hắn dùng để tiếp đón những người qua lại, nhất là những người nghèo khó. Hắn cho họ trú ngụ tại bè của mình kẻ năm ba ngày, người một đôi tháng mà không lấy tiền. Hắn làm công việc đó mãi cho đến ngày thác xuống âm phủ thật sự.

***

Tương truyền sau khi Thủ Huồng chết, một thời gian lâu sau, có một vị hoàng đế đời thứ 8 của triều đại nhà Thanh đất Trung Hoa là Thanh Tuyên Tông, hiệu là Đạo Quang đế - lúc mới lên ngôi - đã cho sứ sang Việt Nam hỏi về lai lịch của một người thư lại ở Gia Định. Số là khi hoàng đế mới sinh, người ta thấy trong lòng bàn tay nhà vua có mấy chữ: "Đại Nam, Gia Định, Thủ Hoằng", nên nhà vua cần biết rõ gốc gác Thủ Hoằng là ai. Sau khi sứ giả trở về bẩm tấu rõ lai lịch và câu chuyện của Thủ Huồng, vị hoàng đế Trung Hoa nọ có cúng vào ngôi chùa mà trước đây Thủ Huồng từng phát tâm xây dựng tại Biên Hòa ba pho tượng Phật bằng vàng.

Ba pho tượng Phật trong Chùa Thủ Huồng vẫn còn lưu giữ đến tận ngày nay. (Ảnh chụp video)
Ba pho tượng Phật trong Chùa Thủ Huồng vẫn còn lưu giữ đến tận ngày nay. (Ảnh chụp video)

Dân gian thì truyền tụng rằng: Nhờ lúc sinh thời, Thủ Huồng biết thành thực hối lỗi, bỏ ác hành thiện, hết lòng xả thí lại không ngừng tu tâm sửa tính, chẳng quản gian khó, khổ nhục... nên không những đã giải trừ hết được tội nghiệp mà bản thân trước đây từng gây ra - làm tiêu mất cái gông khổng lồ đang chờ hắn ở cõi âm - mà còn được Thần Phật và Diêm Vương chứng giám, cho chuyển thế, làm vua đất Trung Hoa.

Tích xưa còn đó: ngày nay tại Biên Hòa vẫn còn có một ngôi chùa mang tên là chùa Thủ Huồng; tại địa giới chỗ ngã ba sông Đồng Nai và Gia Định người dân địa phương thường gọi là sông Nhà Bè để tưởng nhớ lòng tốt và công đức của Thủ Huồng đã từng bao năm sống trên nhà bè giúp khách qua sông và tương trợ biết bao người dân khốn khó. Và những người dân gốc Gia Định, Đồng Nai xưa vẫn ngâm nga câu hát:

Nhà Bè nước chảy chia hai
Ai về Gia Định, Đồng Nai thì về…

Đường Tân

- Tài liệu tham khảo:
Kho tàng truyện Cổ tích Việt Nam - Nguyễn Đổng Chi; Wikipedia.



BÀI CHỌN LỌC

Chiếc gông địa ngục: hé mở chuyện huyền bí về tâm linh, nhân quả và danh thắng tại Việt Nam