Sau khi chuyến thăm sang châu Âu kết thúc trong thất bại, tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN vừa qua, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Trung Quốc ông Vương Nghị lại một lần nữa chỉ trích Hoa Kỳ về vấn đề Biển Đông. Tuy nhiên, ông đã bị Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam làm mất mặt ngay tại chỗ. Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam ông Phạm Bình Minh, đã hoan nghênh và cảm ơn những nỗ lực, đóng góp tích cực của Hoa Kỳ trong việc bảo vệ an toàn Biển Đông.
Theo truyền thông đưa tin, Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) lần thứ 53 đã khai mạc vào ngày 9/9. Hội nghị được tổ chức qua video trực tuyến.
Cuộc họp kéo dài 4 ngày, bao gồm Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc - ASEAN; Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN cùng Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc; Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Cấp cao Đông Á và Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao Diễn đàn Khu vực ASEAN cùng các cuộc họp khác.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đã cùng tham dự hội nghị thượng đỉnh. Đây là lần đầu tiên ông Pompeo và ông Vương Nghị có cuộc hội đàm kể từ cuối tháng 8 khi Washington đưa 24 công ty bao gồm các công ty con của China Communications Construction Corporation vào danh sách đen xuất khẩu. Cuộc đối đầu giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc liên quan đến tình hình ở Biển Đông và Hong Kong, cũng như việc đối phó với đại dịch viêm phổi Vũ Hán, đã trở thành trọng tâm của hội nghị.
Ông Nguyễn Xuân Phúc, là Thủ tướng Việt Nam kiêm Chủ tịch luân phiên ASEAN, đã phát biểu tại lễ khai mạc: "Tình hình khu vực có nhiều thay đổi lớn, trong đó có vấn đề Biển Đông, gây ảnh hưởng đến hòa bình và ổn định".
Báo Bloomberg đưa tin, tại Hội nghị ông Pompeo đã kêu gọi Đông Nam Á giảm thiểu tiếp xúc với các công ty Trung Quốc xây dựng các đảo và đá ngầm ở Biển Đông. "Chúng ta không chỉ phải lên tiếng mà còn phải hành động. Đừng giao dịch với những doanh nghiệp nhà nước Trung Quốc bắt nạt các nước ASEAN, và đừng để Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) chà đạp lên đất nước và người dân của họ".
Tờ Nikkei đưa tin rằng ông Pompeo bày tỏ mối quan ngại về các hành động gây hấn của ĐCSTQ ở Biển Đông.
Tại cuộc họp một ngày trước đó, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị đã nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ là "động lực lớn nhất thúc đẩy quá trình quân sự hóa ở Biển Đông".
Bloomberg đưa tin, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam - ông Phạm Bình Minh cho biết tại cuộc họp trực tuyến ngoại trưởng: “Chúng tôi hoan nghênh Hoa Kỳ đến Biển Đông để giúp đỡ các nước ASEAN, có những cống hiến mang tính xây dựng, xử lý nhanh chóng trong việc duy trì hòa bình, ổn định và phát triển ở khu vực".
Phân tích của ngoại giới chỉ ra rằng bài phát biểu của Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam ông Phạm Bình Minh đã khiến ông Vương Nghị khó xử - làm ông này bị bẽ mặt ngay tại chỗ.
Ngoài ra, ông Phạm Bình Minh cũng đề cập đến việc Việt Nam quan tâm nghiêm túc đến tình hình hiện nay ở Biển Đông, bao gồm các sự cố nghiêm trọng liên quan đến ĐCSTQ, việc ĐCSTQ tiếp tục quân sự hóa, vi phạm quyền lợi của các nước nhỏ. “Tất cả các việc này đều vi phạm Công ước Luật Biển năm 1982 của Liên Hợp Quốc”. Ông Phạm Bình Mình cũng nói thẳng: "Điều này đã làm suy yếu sự tín nhiệm và niềm tin của người dân ven biển, gia tăng căng thẳng, phá hoại hòa bình, an ninh và pháp quyền trong khu vực".
Ông Phạm Bình Minh từng là đại sứ Việt Nam tại Hoa Kỳ và hiện là Ủy viên Bộ Chính trị Ban Chấp hành Trung ương, Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Việt Nam.
Truyền thông của ĐCSTQ không đề cập đến những phát biểu của ông Phạm Bình Minh, mà chỉ nói rằng tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN, Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Ngoại giao Việt Nam Phạm Bình Minh đã nói tại lễ khai mạc rằng Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN sẽ tìm hiểu cách thúc đẩy hơn nữa hợp tác và hội nhập khu vực để vượt qua Những khó khăn và thách thức liên quan để đạt được các mục tiêu đã thiết lập của ASEAN.
Ngoài các nước ASEAN, ngoại trưởng các nước Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc và Nga cũng tham gia cuộc họp.
Vào ngày 26/8, khi Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo công bố các lệnh trừng phạt đối với công ty con China Communications Construction của ĐCSTQ, ông đã chỉ trích Bắc Kinh gây bất ổn khu vực và chà đạp lên chủ quyền của các nước láng giềng, đồng thời cáo buộc các công ty bị trừng phạt của Trung Quốc bắt nạt các nước láng giềng và cướp đoạt tài nguyên ở Biển Đông.
Lúc đó, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cũng tuyên bố rằng họ dự định "chia sẻ chi tiết về nỗ lực của chúng tôi nhằm hỗ trợ các khu vực tự do mở cửa" tại Hội nghị cấp cao Đông Á và thiết lập quan hệ đối tác với các nước trong khu vực Mekong.
Từ ngày 25/8, ông Vương Nghị bắt đầu chuyến thăm châu Âu với nỗ lực nhằm thu phục các nước châu Âu và nâng cao dư luận ủng hộ của châu Âu cho Bắc Kinh, vốn đã xuống mức đóng băng. Nhưng ông Vương Nghị đi đến đâu cũng ‘như đi vào tường’ khi ông không những liên tục bị phản đối mà còn đối mặt với những phản ứng từ các chính trị gia nhiều nước về cuộc đàn áp nhân quyền ở Trung Quốc. Truyền thông Pháp đưa tin rằng chuyến đi lôi kéo ngoại giao lần này của ông Vương Nghị khá thất bại, và sau đó còn kéo theo các cuộc biểu tình của các nhóm nhân quyền.
Minh Thanh
Theo Epoch Times
