Hôm 28/12, một nhà báo công dân Trung Quốc đưa tin về dịch bệnh viêm phổi Vũ Hán vào đầu năm nay đã bị tòa án Trung Quốc kết án 4 năm tù với tội danh “cố ý gây rối và kích động bạo lực”.
Theo Reuters đưa tin, bà Trương Triển (37 tuổi), hiện là công dân Trung Quốc đầu tiên bị xét xử vì việc đưa tin về dịch bệnh. Khi dịch bệnh bùng phát vào thời kỳ đầu, bà Triển đã đưa tin về cảnh người dân chen lấn nhau ở bệnh viện và khung cảnh đường phố vắng vẻ ở Vũ Hán, đồng thời tiết lộ những thông tin xác thực nhất về tình hình dịch bệnh. Điều này khiến việc Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) che đậy dịch bệnh bị bại lộ.
Sáng ngày 28/12, phiên xét xử vụ án của bà Trương Triển được mở tại Tòa án quận mới Phố Đông, Thượng Hải. Ông Nhậm Toàn Ngưu, luật sư biện hộ của bà Trương tuyên bố, việc toà án kết án 4 năm tù đối với bà Trương là quá nặng, và bà Trương nên kháng cáo.
Theo nhiều kênh truyền thông như Hãng Thông tấn Trung ương (CNA), Deutsche Welle đưa tin, bà Trương Triển bị chính quyền cáo buộc “cố ý gây rối và kích động bạo lực” chỉ vì đã đưa tin về dịch bệnh viêm phổi Vũ Hán.
Nhiều người dân đã bị cảnh sát Thượng Hải bắt giữ trước phiên tòa, bao gồm cả luật sư nhân quyền Lý Đại Vỹ ở Cam Túc. Ông Lý cho biết, ông đã yêu cầu được vào phòng xử án, nhưng ông đã bị cảnh sát tại hiện trường từ chối và nhấn mạnh rằng ông cần phải được thẩm phán chấp thuận mới có thể vào. Ông Lý đã nói với các nhân viên tòa án rằng, việc công dân đến tham gia phiên toà xét xử công khai chính là để giám sát hành vi của toà án và thẩm phán. "Nếu phải được thẩm phán chấp thuận, thì việc giám sát của chúng tôi còn có ý nghĩa gì?".
Ngoài những người dân ủng hộ bà Trương, bên ngoài Tòa án Phố Đông còn tập trung rất nhiều phóng viên truyền thông nước ngoài đến từ Nhật Bản và châu Âu. Để đối phó với tình trạng này, chính quyền đã cử thêm nhiều lực lượng cảnh sát đứng canh bên ngoài tòa án.
Luật sư Nhậm Toàn Ngưu nói rằng, bản án của bà Trương vẫn chưa được tống đạt và có thể kháng cáo trong vòng 10 ngày sau khi nhận được bản án, và bà Trương nên kháng cáo.
Mẹ của bà Trương Triển đã gào khóc bên ngoài tòa án sau khi có kết quả phán quyết.
Ông Trương Khoa Khoa, một luật sư bào chữa khác của bà Trương nói rằng, bà Trương đã ngồi xe lăn hầu tòa trong cùng ngày.
Được biết, bà Trương Triển từng là một Luật sư và đã tốt nghiệp học vị Thạc sĩ khoa Tài chính của trường Đại học Kinh tế Tài chính Tây Nam. Năm 2010, bà Trương rời quê nhà ở Thiểm Tây đến Thượng Hải để làm việc. Tại đây, nơi bà bị chính quyền ĐCSTQ đàn áp vì đã phát biểu nhiều bài nhắm vào các vấn đề sai trái của xã hội Trung Quốc trên Internet. Vào đầu tháng 2 năm nay, bà Trương đã đến Vũ Hán để thu thập thông tin về tình hình dịch bệnh và đăng tải những điều bản thân tận mắt chứng kiến trên mạng xã hội. Sau đó, bà Trương đã bị bắt gần ga xe lửa Vũ Hán vào ngày 14/5 và bị giam giữ tại trại tạm giam số 2 thuộc quận mới Phố Đông, Thượng Hải cho đến nay.
Trước đó, Viện Kiểm sát Thượng Hải của ĐCSTQ tuyên bố rằng, sau khi đến Vũ Hán vào đầu tháng 2 năm nay, bà Trương Triển đã liên tục đăng tải một lượng lớn "thông tin sai lệch" dưới dạng văn bản và video thông qua WeChat, Twitter, YouTube, v.v. Chính quyền cáo buộc bà Trương nhận lời phỏng vấn của truyền thông nước ngoài, “lượng người xem [các bài phát biểu] đông, dẫn đến ảnh hưởng xấu [trên diện rộng]”, nên đề nghị tòa tuyên mức án trên 4 năm nhưng không quá 5 năm tù giam”.
Kể từ khi bị bắt, bà Trương Triển luôn tuyệt thực vì bà cho rằng mình vô tội. Bà Trương cho biết, điều bị cáo buộc là "thông tin giả bịa đặt" trong bản cáo trạng, bao gồm chất lượng rau, giá thành của axit nucleic, đều là những thông tin xác thực mà đích thân bà thu thập được từ các cuộc phỏng vấn trực tiếp với người dân ở các khu công cộng, tại hiệu thuốc hoặc trong siêu thị ở Vũ Hán, tất cả đều là sự thật, do đó bà đã từ chối ra tòa.
Vì bà Trương kiên quyết tuyệt thực để phản đối, nên trại tạm giam đã dùng ống thông mũi-dạ dày để bức thực. Để ngăn bà rút ống thông mũi ra, họ còn trói chặt tay bà bằng một sợi dây buộc quanh eo. Trước khi phiên tòa được mở, luật sư Nhậm Toàn Ngưu từng gặp bà Trương và mô tả người bà gầy đến “xiêu vẹo”. Ông Nhậm còn viết trên Weibo rằng: “Bà (Trương Triển) nói rằng, bà ấy tuyệt thực không phải vì bản thân, mà là để chống lại sự bất công và chuộc tội cho những kẻ ác [đã bắt giam bà]. Bà ấy rất tin vào Chúa, và thường cầu nguyện Ngài tha thứ cho những kẻ ác và cứu vớt những những con người đáng thương đó".
Luật sư Nhậm từng nộp đơn xin tại ngoại chờ gia hạn xét xử với lý do sức khỏe của bà Trương quá yếu, không thể đáp ứng được việc thẩm vấn của tòa án trong thời gian dài, nhưng đã bị tòa án từ chối.
Ngọc Trân
