Mới đây, việc Mỹ từ chối 500 nghiên cứu sinh khoa học kỹ thuật của Trung Quốc đã gây xôn xao dư luận Trung Quốc. Sau đó, truyền thông nước này đưa tin rằng, các du học sinh Trung Quốc bị Hoa Kỳ từ chối cấp thị thực (visa) đang chuẩn bị khởi động vụ kiện tập thể lên chính phủ Mỹ để bảo vệ "quyền và lợi ích hợp pháp" của họ, và họ đã "chuẩn bị cho một cuộc chiến dài hơi".
Hôm 12/7, báo đảng Trung Quốc - tờ Thời báo Hoàn cầu (Global Times) đưa tin, vào tháng 5 năm ngoái, chính quyền Mỹ khi đó đã ký Sắc lệnh Tổng thống số 10043 với lý do là để "ngăn chặn hoạt động gián điệp" và "bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ". Kể từ đó, các hoạt động học tập và trao đổi của sinh viên và học giả khoa học - kỹ thuật Trung Quốc ở Hoa Kỳ bị hạn chế nghiêm ngặt. Tuy nhiên, sau một năm, chính phủ Mỹ hiện tại vẫn tiếp tục hình thức "chính trị ác ý" này, dẫn đến việc sinh viên Trung Quốc tốt nghiệp các ngành khoa học kỹ thuật vẫn bị "từ chối một cách vô lý" khi xin cấp thị thực nhập cảnh vào Hoa Kỳ.
Để bảo vệ "quyền và lợi ích hợp pháp" của mình, mới đây nhóm du học sinh Trung Quốc đã chuẩn bị khởi kiện chính phủ Mỹ và sẵn sàng cho “một cuộc chiến dài hơi". Theo bài báo, các du học sinh Trung Quốc chuẩn bị khởi động vụ kiện tập thể này đến từ 8 trường đại học khoa học và kỹ thuật hàng đầu ở Trung Quốc, bao gồm: Đại học Giao thông Thượng Hải (SJTU), Học viện Công nghệ Cáp Nhĩ Tân (HIT), Học viện Công nghệ Bắc Kinh (BIT), Đại Học Hàng Không Vũ Trụ Bắc Kinh (BUAA), Đại Học Hàng Không Vũ Trụ Nam Kinh (NUAA), Đại học Khoa học và Công nghệ Điện tử Trung Quốc (UESTC), Đại học Bách khoa Tây Bắc (NPU) và Đại học Bưu chính Viễn thông Bắc Kinh (BUPT).
Vụ kiện chủ yếu tranh luận về Sắc lệnh 10043, kêu gọi chính phủ Hoa Kỳ hiện tại sửa đổi hoặc bãi bỏ lệnh này.
Theo Thời báo Hoàn cầu, một số du học sinh Trung Quốc bị từ chối cấp thị thực đã tự phát thành lập trang web và lên kế hoạch thuê ông Ira J. Kurzban - một luật sư nhập cư và dân quyền người Mỹ - để thúc đẩy vụ tố tụng này. Đã có khoảng 1.100 sinh viên tham gia vào vụ kiện.
Vào ngày 6/7, tờ Trung Quốc Nhật báo (China Daily) dẫn lời nguồn tin tiết lộ rằng gần đây, khi hơn 500 nghiên cứu sinh ngành khoa học kỹ thuật của Trung Quốc nộp đơn xin thị thực vào Hoa Kỳ, họ đã bị đại sứ quán và lãnh sự quán Hoa Kỳ từ chối vì không phù hợp với “Khoản (f) Điều 212 của Luật Di trú và Nhập tịch (INA), và Sắc lệnh Tổng thống số 10043”.
Theo bài báo, hơn 500 nghiên cứu sinh nộp đơn xin thị thực bị từ chối đều là những sinh viên đăng ký học tiến sĩ hoặc thạc sĩ tại Hoa Kỳ. Các trường đại học và học viện Hoa Kỳ mà họ dự định theo học bao gồm Đại học Harvard, Đại học Yale, Đại học California tại Berkeley, Viện Công nghệ Massachusetts, Đại học Johns Hopkins, v.v. Hầu hết họ đang theo học các ngành kỹ thuật điện và điện tử, máy tính, máy móc, hóa học, khoa học vật liệu, y sinh học...
Cũng trong ngày 6/7, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên đã phản ứng nhanh chóng về vụ việc và phản đối mạnh mẽ hành động của Mỹ. Ông Triệu nói rằng Trung Quốc bày tỏ quan ngại nghiêm trọng về vấn đề này và đã đề xuất "đàm phán nghiêm túc" với Mỹ, yêu cầu Mỹ "sửa chữa những sai lầm” và ngừng viện dẫn các lý do khác nhau để “hạn chế và đàn áp một cách vô lý” các du học sinh Trung Quốc. Người phát ngôn cũng tuyên bố phải bảo vệ “quyền và lợi ích hợp pháp” của du học sinh Trung Quốc, v.v.
Sau đó 2 hôm (ngày 8/7), Đại sứ quán Hoa Kỳ tại Trung Quốc đã phản hồi về việc từ chối cấp thị thực. Họ nói rằng các hạn chế thị thực đối với một số sinh viên Trung Quốc chỉ ảnh hưởng đến rất ít sinh viên, nhưng chúng là cần thiết để ngăn chặn chính quyền Trung Quốc lợi dụng công nghệ của Mỹ để đạt được các mục tiêu của riêng mình. Người phát ngôn của Đại sứ quán Mỹ tuyên bố rằng, Hoa Kỳ vẫn hoan nghênh các sinh viên Trung Quốc đến Mỹ để học các chuyên ngành không liên quan đến công nghệ quân sự.
Trong những năm gần đây, các vụ việc liên quan đến sinh viên và học giả Trung Quốc ăn cắp tài sản trí tuệ và kết quả nghiên cứu khoa học của Mỹ thường xuyên được báo chí đưa tin. Để ngăn chặn việc đánh cắp công nghệ nhạy cảm, Mỹ đã liên tục tăng cường xét duyệt thị thực của du học sinh Trung Quốc.
Đông Phương
Theo Vision Times
