Trên các mạng xã hội tại Việt Nam đang dấy lên làn sóng tẩy chay H&M, vì nghi vấn rằng nhãn hàng này chấp nhận thay đổi bản đồ như yêu cầu của chính quyền Trung Quốc. Rốt cuộc câu chuyện ra sao? Và H&M có đăng bản đồ sửa đổi như được yêu cầu?
Vào ngày 2/4, Tạp chí Phố Wall dẫn thông tin từ Cơ quan an ninh mạng Thượng Hải nói rằng Sở Kế hoạch và Tài nguyên Thượng Hải đã triệu tập lãnh đạo H&M đến để nói về vấn đề vi phạm pháp luật, sau khi người dùng internet nước này báo cáo về “những bản đồ Trung Quốc có vấn đề” được đăng tải trên trang web của hãng H&M.
Ngày 2/3, Giới chức Trung Quốc thông báo rằng H&M đã đồng ý bỏ “bản đồ có vấn đề” về Trung Quốc trên trang web của hãng. Cụ thể, nội dung thông báo từ Văn phòng thông tin Internet Thượng Hải được đăng trên trang web và tài khoản mạng xã hội Weibo của Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV ) như sau:
"Gần đây, cư dân mạng báo cáo với cơ quan quản lý rằng trên trang web H&M (hm.com) xuất hiện một 'bản đồ Trung Quốc có vấn đề'. Cục Quy hoạch và tài nguyên thiên nhiên thành phố Thượng Hải ngay lập tức thông báo để họ nhanh chóng cải chính.
Sau khi nhận được thông báo, Công ty TNHH thương mại Haines Morris (Thượng Hải) - công ty vận hành trang web chính thức của H&M - đã sửa chữa sai lầm ngay lập tức. Cục Quy hoạch và tài nguyên thiên nhiên thành phố và Văn phòng thông tin Internet thành phố Thượng Hải đã có cuộc nói chuyện chung với họ.
Trong cuộc trao đổi, hai cơ quan đã nghiêm túc chỉ ra hành vi vi phạm pháp luật và quy định của H&M, ra lệnh cho họ thiết lập mạng phù hợp với luật, học tập nghiêm túc 'Luật an ninh mạng Trung Quốc', 'Luật đo vẽ bản đồ Trung Quốc', 'Điều lệ quản lý bản đồ'... cùng các luật và quy định khác, xây dựng vững chắc ý thức về bản đồ quốc gia, thực hiện chính xác 'quy phạm sử dụng bản đồ một chút cũng không thể sai'.
Hai cơ quan yêu cầu và xác định rõ rằng người phụ trách chính của doanh nghiệp phải đi đầu trong công tác chỉnh sửa, chịu trách nhiệm chính quản lý nội dung trang web. Từ nay về sau, cơ quan quản lý sẽ triển khai đốc thúc giám sát việc này. Công ty (H&M) cho biết đã tiếp thu lời nhắc nhở của cơ quan quản lý và sẽ triển khai chỉnh sửa thiết thực”, theo bản dịch của kênh 14.vn.
Nhiều tờ báo khác của Trung Quốc, bao gồm Thời báo Hoàn Cầu, cũng đăng thông tin tương tự nhưng không chỉ ra "bản đồ Trung Quốc có vấn đề" trên trang web H&M ở điểm nào.
Thông báo không cho biết cụ thể vấn đề gì liên quan đến bản đồ, nhưng nói rằng đơn vị điều hành trang web của H&M đã có hành động để sửa chữa.
Thông báo cũng chỉ ra rằng, H&M đã được yêu cầu tìm hiểu nhiều luật của Trung Quốc, để “tăng hiểu biết về chủ quyền quốc gia và bảo đảm sử dụng đúng bản đồ Trung Quốc”. Các nhà quản lý của H&M “đã sửa lỗi nhanh nhất có thể”, sau khi được triệu tập đến gặp cơ quan quản lý, thông báo trên trang web của chính quyền Thượng Hải cho biết.
Hiện tại, phía H&M vẫn chưa có phản hồi chính thức về vấn đề này.
Các bản đồ được chia sẻ trên mạng xã hội cũng không chỉ ra nội dung "có vấn đề" hay đưa ra bản đồ sau khi được chỉnh sửa. Một số tài khoản MXH đăng kèm hình ảnh bản đồ có "đường lưỡi bò" phi pháp nhưng đó là hình ảnh mà Trung Quốc đã lan truyền trước đây.
Mặc dù các cơ quan truyền thông Trung Quốc không chỉ ra cụ thể những thay đổi trên bản đồ, nhưng theo ABC News, phía Trung Quốc yêu cầu hãng H&M phải hiển thị đầy đủ các khu vực mà nước này nhận có chủ quyền. Tuy nhiên, không rõ là thêm đảo Đài Loan, đường lưỡi bò (đường 9 đoạn) phi pháp, vùng tranh chấp tại biên giới Ấn Độ hay quần đảo Senkaku/Điếu Ngư đang tranh chấp với Nhật Bản?
Trên website chính thức và cả tài khoản Weibo chính thức của H&M cũng không tìm thấy thông tin liên quan đến vấn đề này.
Có thể thấy, thông tin về việc yêu cầu sửa bản đồ mới từ phía chính quyền Trung Quốc.
Như vậy, đến thời điểm này thông tin sau được xác thực là: Trung Quốc đã yêu cầu H&M chỉnh sửa "bản đồ có vấn đề" để phù hợp hơn theo quan điểm của nước này - vốn có đường lưỡi bò phi pháp. Nhưng hiện vẫn chưa rõ phía H&M đã sửa hay chưa.
Theo báo Thanh Niên: "Bản đồ có vấn đề" thường được Trung Quốc sử dụng để nói về bản đồ mà Bắc Kinh xem là có yếu tố "gây phương hại chủ quyền, lãnh thổ, an ninh và lợi ích" của nước này.
Trung Quốc đơn phương công bố đường lưỡi bò, nuốt gần trọn Biển Đông, đã bị cộng đồng quốc tế nhiều lần lên án. Tòa trọng tài quốc tế trong vụ kiện của Philippines năm 2016 cũng đã ra phán quyết bác bỏ đường lưỡi bò này.
Tuy nhiên, thủ đoạn cài cắm bản đồ đường lưỡi bò phi pháp vẫn được Trung Quốc ngang ngược thực hiện thông qua hàng loạt ấn phẩm khoa học, hàng hóa, các thiết bị di động, thậm chí đồ chơi trẻ em.
Hiện tại, vì nghi vấn này, trên các mạng xã hội tại Việt Nam đang dấy lên làn sóng tẩy chay H&M, cư dân mạng cho rằng việc nhãn hàng này chấp nhận thay đổi bản đồ như yêu cầu là không tôn trọng chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam. Cho đến nay, phía H&M vẫn chưa đưa ra bình luận.
Nguyễn Minh
