Quan hệ Mỹ - Trung đã nhanh chóng rơi xuống mức tồi tệ nhất. Bên cạnh việc Mỹ công khai các chính sách hạn chế hoạt động của các nhà ngoại giao Trung Quốc, trục xuất nghiên cứu sinh trường quân sự của Trung Quốc, truyền thông nước ngoài tiết lộ rằng trao đổi ở tất cả các cấp giữa hai nước đều giảm mạnh. Ít nhất có hàng trăm cuộc đối thoại song phương cấp cao đã bị hủy bỏ hoàn toàn.
Tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump tiết lộ rằng ông “đã không nói chuyện với ông Tập Cận Bình trong một thời gian dài” và cũng không hứng thú nghĩ đến việc đó. Tuy nhiên, đây chỉ là phần nổi của tảng băng chìm trong mối quan hệ rạn nứt giữa 2 nước.
Theo Bloomberg đưa tin ngày 4/9, ông Arthur Kroeber - một chuyên gia cấp cao về Trung Quốc - cho biết, khi Tổng thống Trump mới nhậm chức vào năm 2017, 2 nước đã chính thức tổ chức khoảng 100 diễn đàn trao đổi về hàng loạt các nội dung, từ chính sách dược phẩm đến chính sách công nghệ... Nhưng hiện nay, gần như tất cả các cuộc đối thoại này đã “chết yểu”.
Ông John Pomfret, tác giả cuốn "Đất nước Mỹ lệ và Trung quốc" (Beautiful Country and the Middle Kingdom, cho rằng mối quan hệ đổ vỡ là kết quả của sự xấu đi trong quan hệ giữa 2 nước.
Một nền tảng quan trọng cho đối thoại Mỹ - Trung là 16 nhóm công tác thuộc Ủy ban Liên hiệp về Thương nghiệp và Mậu dịch (JCCT), được thành lập dưới thời chính quyền của ông Reagan vào năm 1983. Các nhóm công tác này tạo liên kết chung giữa các cơ quan khác nhau của 2 nước, và tổ chức các cuộc hội đàm cấp cao giữa 2 nước, bao gồm các chủ đề như thương nghiệp, năng lượng, môi trường và nông nghiệp.
Năm 2017, chính quyền Tổng thống Trump đã đóng cửa JCCT cùng Chương trình Đối thoại Chiến lược và Kinh tế - do Bộ Tài chính và Hội đồng Nhà nước đứng đầu - thay thế vào đó bằng các cuộc đối thoại kinh tế toàn diện với quy mô nhỏ hơn.
Nhìn rộng hơn, với việc giảm tương tác cấp cao, hai nước đã không còn phát triển “ngoại giao mềm”. Vào tháng Một, Hoa Kỳ đã thông báo rằng họ sẽ ngừng phái Quân đoàn Peace Corps đến Trung Quốc. Đây là một tổ chức tình nguyện hỗ trợ dạy tiếng Anh trong các trường học ở Trung Quốc.
Vào tháng Bảy năm nay, Hoa Kỳ tuyên bố ngừng chương trình trao đổi Fullbright giữa Trung Quốc và Hong Kong. Đây là một dự án thúc đẩy trao đổi giáo dục, văn hóa và nghiên cứu quốc tế được chính phủ Hoa Kỳ tài trợ.
Mặc dù 2 nước đã đạt được thỏa thuận thương mại giai đoạn đầu vào đầu năm nay, nhưng quan hệ Mỹ - Trung đang ở thời kỳ tồi tệ nhất trong nhiều thập kỷ. Tổng thống Trump cáo buộc Bắc Kinh không ngăn chặn được virus Corona Vũ Hán và đã gây ra cái chết của hơn 185.000 người Mỹ. Đồng thời, Hoa Kỳ rất tức giận trước cuộc đàn áp của ĐCSTQ đối với người dân Tân Cương và Hong Kong. Hoa Kỳ đã lần lượt đưa ra các biện pháp trừng phạt đối với các quan chức ĐCSTQ và Hong Kong.
Minh Thanh
Theo Epoch Times
