Ngày 9/7, chính quyền ông Biden đã thêm tổng cộng 19 thực thể Trung Quốc vào danh sách đen kinh tế của mình, vì vai trò của những tổ chức này trong việc thúc đẩy hành vi vi phạm nhân quyền và ủng hộ hành động xâm lược quân sự của Bắc Kinh.
Danh sách đen bao gồm 15 thực thể có liên quan đến Nga hoặc Iran, nâng tổng số thực thể trong danh sách này lên 34.
Trong một tuyên bố, Bộ trưởng Thương mại Mỹ Gina Raimondo cho biết: “Bộ Thương mại vẫn cam kết kiên quyết thực hiện hành động mạnh mẽ, dứt khoát nhằm vào các thực thể đang cho phép vi phạm nhân quyền ở Tân Cương, hoặc sử dụng công nghệ của Mỹ để thúc đẩy các nỗ lực hiện đại hóa quân đội đang gây mất ổn định của Trung Quốc". Bà còn nói thêm rằng, Bộ này sẽ tiếp tục sử dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu để trừng phạt những nỗ lực “tiếp cận các mặt hàng có xuất xứ từ Hoa Kỳ cho các hoạt động lật đổ”.
Danh sách đen thương mại của Mỹ hạn chế các công ty được nhắm mục tiêu xuất khẩu, hoặc chuyển giao sản phẩm hay công nghệ mà không cần xin giấy phép bổ sung từ Bộ Thương mại.
Trong danh sách bị xử phạt có Công ty Công nghệ Thông tin Tân Cương Lianhai Chuangzhi, một công ty con của một nhà thầu quân sự thuộc sở hữu nhà nước, vừa giành được sự công nhận vào tháng Tư vì thành tích trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo.
Công ty Công nghệ Thông tin Thuyền buồm Tân Cương, một công ty khác trong danh sách, được một công ty cổ phần đầu tư lớn của Trung Quốc mô tả trong một báo cáo năm 2017 (pdf) là một trong những “công ty tiên phong” trong việc “chống khủng bố” ở Tân Cương, một thuật ngữ mà chế độ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) thường trích dẫn là một lời biện minh cho việc đàn áp hàng triệu người Hồi giáo trong khu vực.
Bản báo cáo nêu rõ: “Công ty chuyên cung cấp các giải pháp cho các cơ quan chính phủ như cảnh sát để bảo vệ an ninh thành phố". Tài liệu này ghi nhận kế hoạch xuất khẩu các thiết bị này sang các nước Hồi giáo như Iraq, Iran, Syria và Afghanistan thông qua Sáng kiến "một vành đai, một con đường" (BRI), dự án cơ sở hạ tầng toàn cầu trị giá hàng nghìn tỷ USD của ĐCSTQ nhằm mở rộng tầm ảnh hưởng kinh tế và chính trị của chế độ này ở châu Á, châu Âu và châu Phi.
Lệnh trừng phạt hôm 9/7 phản ánh sự leo thang trong nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm xem xét kỹ lưỡng hoạt động giám sát công nghệ cao của các công ty Trung Quốc ở Tân Cương.
Vào tháng Sáu, sau khi 7 nền dân chủ giàu có nhất thế giới lên án tập thể các hành vi vi phạm nhân quyền của chế độ Trung Quốc, Bộ Thương mại Mỹ đã nhắm mục tiêu vào 5 công ty Trung Quốc chấp nhận hoặc sử dụng lao động cưỡng bức liên quan đến người Duy Ngô Nhĩ và các nhóm thiểu số Hồi giáo khác.
-
- Những người hái bông thu hoạch bông tại một cánh đồng ở Hami, thuộc vùng Tân Cương xa xôi phía tây Trung Quốc vào ngày 20/9/2011. (STR / AFP / Getty Images)
Cùng tháng, chính quyền ông Biden cũng mở rộng danh sách đen có từ thời cựu Tổng thống Trump, để cấm đầu tư vào 59 công ty quốc phòng và công nghệ Trung Quốc có liên quan đến “việc phát triển hoặc sử dụng công nghệ giám sát của Trung Quốc để tạo điều kiện cho đàn áp hoặc lạm dụng nhân quyền nghiêm trọng”.
Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 9/7 khẳng định, vấn đề Tân Cương là chuyện nội bộ của nước này và cáo buộc Hoa Kỳ đang cố gắng “gây bất ổn cho Tân Cương”.
Cách đối xử của ĐCSTQ với những người Duy Ngô Nhĩ Tân Cương đã thu hút sự lên án trên toàn thế giới. Ủy ban Đối ngoại của Vương quốc Anh vào ngày 8/7 đã công bố một báo cáo kêu gọi chính phủ của mình có những phản ứng mạnh mẽ hơn, bao gồm tẩy chay Thế vận hội Mùa đông Olympic Bắc Kinh 2022 và các lệnh cấm nhập khẩu.
Vài ngày trước đó, các công tố viên Pháp đã mở cuộc điều tra đối với 4 nhà bán lẻ thời trang bị nghi ngờ che giấu “tội ác chống lại loài người”.
