Một trong những lời hứa của ông Trump khi tranh cử cách đây bốn năm là rút binh sĩ Mỹ khỏi cuộc chiến tốn kém ở Afghanistan, và nay là lúc ông thực hiện sau khi ký hiệp định hòa bình với Taliban.
Hôm 29/2, tại Qatar, các quan chức Mỹ và đại diện Taliban đã ký hiệp định hòa bình lịch sử nhằm kết thúc cuộc chiến tranh Afghanistan đã kéo dài gần hai thập kỷ.
Hiệp định này sẽ mở đường cho Hoa Kỳ rút dần quân đội khỏi Afghanistan, theo hãng tin Reuters. Hiệp hòa bình Hoa Kỳ – Taliban gồm 4 điểm chính:
- Thời gian biểu 14 tháng cho Hoa Kỳ và NATO rút hết quân đội khỏi Afghanistan.
- Taliban cam kết không sử dụng lãnh thổ Afghanistan làm bàn đạp đe dọa an ninh Hoa Kỳ.
- Khởi động các cuộc đàm phán nội bộ Afghanistan vào ngày 10/3.
- Ngừng bắn vĩnh viễn và toàn diện.
Cuộc chiến Afghanistan bắt đầu từ năm 2001. Sau vụ khủng bố 11/9/2001 tại Mỹ khiến gần 3.000 người thiệt mạng, tổ chức khủng bố al-Qaeda và Osama Bin Laden được xác định là nhân vật chỉ huy toàn bộ chiến dịch. Chính quyền Taliban của Afghanistan từ chối giao nộp trùm khủng bố. Chỉ 1 tháng sau, Mỹ phát động chiến tranh, tiến hành không kích và tập hợp liên quân lật đổ chính quyền Taliban.
Hiện có khoảng 14.000 lính Mỹ và gần 17.000 lính từ 39 nước thành viên NATO và các nước đối tác đã đang đồn trú tại Afghanistan trong vai trò không tham chiến trực tiếp.
Tuyên bố chung Hoa Kỳ và chính phủ Afghanistan cho biết: “Hoa Kỳ sẽ giảm số lượng quân nhân tại Afghanistan xuống còn 8.600 và thực hiện các cam kết khác theo hiệp định Hoa Kỳ – Taliban trong vòng 135 ngày kể từ khi công bố tuyên bố chung này và hiệp định Hoa Kỳ – Taliban,” theo Aljazeera.
Như vậy, Tổng thống Trump đã thực hiện được lời hứa khi tranh cử là rút người Mỹ khỏi cuộc chiến kéo dài gần 20 năm, làm gần 2.400 binh sĩ Mỹ thiệt mạng và gây tốn kém gần 1.000 tỉ USD.
-
- Tổng thống Trump gặp Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani ngày 28/11/2019. (Ảnh: White House)
Đàm phán khó khăn
Các cuộc đàm phán hòa bình giữa Mỹ và Taliban bắt đầu diễn ra từ năm 2018 và đã ít nhất hai lần bị gián đoạn do các vụ tấn công của Taliban nhằm vào các binh sĩ Mỹ hồi tháng 9 và 12/2019.
Tổng thống Donald Trump ngày 28/2 kêu gọi Afghanistan nắm lấy cơ hội này vì một tương lai mới và cho rằng nếu các bên giữ cam kết thì triển vọng kết thúc chiến tranh tại Afghanistan sẽ rộng mở.
Taliban đã thực thi thỏa thuận ngừng bắn kéo dài một tuần qua trên toàn lãnh thổ Afghanistan để tạo lòng tin và chứng tỏ lực lượng này có thể kiểm soát tình hình. Ngay trước buổi ký kết, lãnh đạo Taliban đã kêu gọi các tay súng "dừng tấn công để đạt được thỏa thuận với người Mỹ, đem lại hòa bình cho Afghanistan".
Thận trọng
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo phát biểu thận trọng trước các nhà lãnh đạo Taliban ở Qatar, gọi thỏa thuận này là một "thử nghiệm thực sự".
Ông Pompeo nói: "Chúng tôi sẽ theo dõi chặt chẽ sự tuân thủ của Taliban với các cam kết của họ và điều chỉnh tốc độ rút quân của chúng tôi theo hành động của họ. Đây là cách chúng tôi sẽ đảm bảo rằng Afghanistan sẽ không bao giờ đóng vai trò là căn cứ cho những kẻ khủng bố quốc tế," theo Fox News.
"Tôi biết có những mong muốn tuyên bố chiến thắng nhưng chiến thắng, chiến thắng cho người Afghanistan, sẽ chỉ đạt được khi họ có thể sống trong hòa bình và thịnh vượng," ông Pompeo cảnh báo.
Ông nhấn mạnh: "Chiến thắng của Hoa Kỳ sẽ chỉ đạt được khi người Mỹ và các đồng minh của chúng ta không còn phải lo sợ về mối đe dọa khủng bố từ Afghanistan và chúng ta sẽ làm mọi cách để bảo vệ người dân của mình."
