Chính quyền Tổng thống Trump tuyên bố hôm thứ Hai (29/6) rằng họ sẽ thu hồi các ưu đãi thương mại của Hong Kong và ngừng xuất khẩu thiết bị quốc phòng sang đặc khu này, để bảo vệ an ninh quốc gia của Hoa Kỳ trong bối cảnh Bắc Kinh thông qua luật an ninh quốc gia tại Hong Kong.
Trong một tuyên bố, Bộ trưởng Thương mại Hoa Kỳ Wilbur Ross cho biết: “Với việc Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) áp dụng các biện pháp an ninh mới với Hong Kong, nguy cơ công nghệ nhạy cảm của Hoa Kỳ sẽ được chuyển giao cho Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Hoa hoặc Bộ Công an Trung Quốc đã tăng lên, đồng thời làm suy yếu quyền tự trị của [Hong Kong]. Đó là những rủi ro mà Hoa Kỳ từ chối tiếp nhận và đã dẫn đến việc hủy bỏ vị thế đặc biệt của Hong Kong”.
“Các quy định của Bộ Thương mại có liên quan đến ưu đãi dành riêng cho Hong Kong so với Trung Quốc, bao gồm cả các trường hợp ngoại lệ về giấy phép xuất khẩu, sẽ bị đình chỉ. Các hành động tiếp theo để loại bỏ vị thế đặc biệt này cũng đang được đánh giá. Chúng tôi kêu gọi Bắc Kinh lập tức thu hồi quyết định này và thực hiện những lời hứa mà họ đã đưa ra cho người dân Hong Kong cũng như thế giới”, ông nói thêm.
Hoa Kỳ trước đây đối xử với Hong Kong như một thực thể riêng biệt so với Trung Quốc đại lục trong các lĩnh vực thương mại, đầu tư và nhập cư. Điều này có nghĩa là thuế quan hiện tại của Hoa Kỳ đối với hàng hóa của Trung Quốc trị giá hàng tỷ đô-la Mỹ đã không được áp dụng cho Hong Kong.
Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump đã cảnh báo về động thái thu hồi vị thế đặc biệt của Hong Kong vào cuối tháng 5 khi ĐCSTQ tiến hành thực hiện bản dự thảo của luật an ninh quốc gia. Vào thời điểm đó, Tổng thống Trump cũng nói rằng các chỉ dẫn đi lại của Hoa Kỳ sẽ được cập nhật “để phản ánh mối nguy hiểm đang gia tăng của sự giám sát và trừng phạt của bộ máy an ninh nhà nước Trung Quốc”, sau khi ĐCSTQ thông qua quyết định áp đặt luật an ninh quốc gia tại Hong Kong.
Chính quyền Mỹ cũng sẽ thực hiện “các bước cần thiết” để trừng phạt các quan chức Trung Quốc và Hong Kong “trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia làm xói mòn quyền tự trị của Hong Kong”, ông Trump tuyên bố vào thời điểm đó.
Dừng xuất khẩu quốc phòng sang Hong Kong
Trong một thông báo ngày 29/6, Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo tuyên bố rằng, ngoài việc ngừng xuất khẩu thiết bị quốc phòng có nguồn gốc từ Mỹ sang Hong Kong, Washington cũng sẽ thực hiện các bước để áp đặt các hạn chế với Hong Kong tương tự như đối với các thành phố khác của Trung Quốc, về quốc phòng và công nghệ sử dụng kép của Mỹ.
Ông Pompeo cho biết: “Quyết định của ĐCSTQ tước quyền tự do của Hong Kong, đã buộc Chính quyền Trump phải đánh giá lại các chính sách của mình đối với đặc khu này. Vì Bắc Kinh vẫn tiếp tục thông qua luật an ninh quốc gia [tại Hong Kong], hôm nay Hoa Kỳ sẽ chấm dứt xuất khẩu thiết bị quốc phòng có nguồn gốc từ Mỹ và sẽ thực hiện các biện pháp hạn chế tại Hong Kong tương tự như đối với [các thành phố khác] của Trung Quốc, về các công nghệ quốc phòng và sử dụng kép của Mỹ”.
-
- Ngoại trưởng Hoa Kỳ Mike Pompeo tổ chức một cuộc họp báo chung về Tòa án Hình sự Quốc tế tại Bộ Ngoại giao ở Washington vào ngày 11/6/2020. (Yuri Gripas / AFP qua Getty Images)
Ngoại trưởng tiếp tục: “Hoa Kỳ buộc phải thực hiện hành động này để bảo vệ an ninh quốc gia Hoa Kỳ. Chúng ta không thể tiếp tục phân biệt việc xuất khẩu các mặt hàng được kiểm soát sang Hong Kong hoặc Trung Quốc đại lục. Chúng ta không thể mạo hiểm để những vật phẩm này rơi vào tay Quân đội Giải phóng Nhân dân, [lực lượng] chính để duy trì chế độ độc tài của ĐCSTQ bằng mọi cách cần thiết”.
Ông Pompeo nói rằng quyết định của chính quyền Washington là để “nhắm vào ĐCSTQ, chứ không phải người dân Trung Quốc”.
“Không có gì vui khi phải thực hiện hành động này, đó là hậu quả trực tiếp từ việc quyết định của Bắc Kinh đã vi phạm các cam kết trong Tuyên bố chung Trung-Anh có đăng ký với Liên Hợp Quốc... trên thực tế Bắc Kinh sẽ đối xử với Hong Kong [theo mô hình] 'một quốc gia, một chế độ', thì chúng ta cũng nên như vậy”.
Luật an ninh quốc gia ĐCSTQ
Bắc Kinh chính thức bắt đầu quá trình soạn thảo luật an ninh quốc gia cho Hong Kong vào ngày 28/5, sau khi Đại hội Đại biểu Nhân dân Trung Quốc (NPC) tiến hành cuộc bỏ phiếu theo hình thức.
Luật này sẽ cho phép khởi tố hình sự những người tham gia vào các hoạt động liên quan đến âm mưu “lật đổ, ly khai, khủng bố cũng như bất kỳ hoạt động can thiệp nào của nước ngoài và thế lực bên ngoài”, mà ĐCSTQ đánh giá là một thách thức đối với chính quyền độc đảng của mình.
NPC là một cơ quan lập pháp bù nhìn, chấp thuận làm việc theo các chỉ thị từ ĐCSTQ. Luật an ninh quốc gia do chính phủ trung ương soạn thảo sẽ được chuyển đến Trưởng đặc khu Hong Kong là bà Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam), một quan chức thân Bắc Kinh. Bà sẽ đưa ra một thông báo pháp lý trên Công báo Chính phủ để luật này có hiệu lực.
Ngày 30/6, bà Lâm đã từ chối bình luận về tình trạng của luật an ninh quốc gia, mặc dù truyền thông địa phương cho biết luật này đã được thông qua tại Bắc Kinh.
-
- Trưởng đặc khu hành chính Hong Kong Lâm Trịnh Nguyệt Nga (Carrie Lam) phát biểu tại cuộc họp báo hàng tuần của bà tại trụ sở chính phủ ở Hong Kong vào ngày 30/6/2020. (Anthony Wallace / AFP qua Getty Images)
Các nhà phê bình cho rằng một đạo luật như vậy càng làm gia tăng mối đe dọa tới quyền tự trị của Hong Kong và cho phép ĐCSTQ nhắm mục tiêu trực tiếp tới những người có tiếng nói bất đồng chính kiến với Bắc Kinh, dưới danh nghĩa bảo vệ “an ninh quốc gia” của ĐCSTQ.
Hong Kong đã được Anh Quốc trao trả lại cho chính quyền Trung Quốc vào năm 1997, với sự bảo đảm rõ ràng theo Tuyên bố chung Trung-Anh rằng mức độ tự trị cao và quyền tự do thiết yếu của thành phố sẽ được bảo tồn theo nguyên tắc của mô hình “một quốc gia, hai chế độ” cho đến năm 2047.
Ngày 29/6 báo Tân Hoa Xã đưa tin, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao ĐCSTQ là ông Triệu Lập Kiên (Zhao Lijian) cho biết, ĐCSTQ sẽ áp đặt các hạn chế thị thực đối với các cá nhân Hoa Kỳ có hành động ác ý đối với các vấn đề liên quan đến Hong Kong.
Trong một tuyên bố vào cuối ngày 29/6, ông Pompeo đã có lời đáp trả đối với động thái trên: “Lời đe dọa của ĐCSTQ nhằm hạn chế thị thực đối với công dân Hoa Kỳ là ví dụ mới nhất về việc Bắc Kinh từ chối nhận trách nhiệm phá vỡ cam kết với người dân Hong Kong. Chúng tôi sẽ không bị ngăn cản để thực hiện các hành động đáp trả”.
Du Miên
Theo The Epoch Times
