Cuối tháng trước, các đặc vụ của Cục Điều tra Liên bang (FBI) đã bắt giữ thêm 2 công dân Trung Quốc đang tham gia nghiên cứu tại các trường đại học Hoa Kỳ trong các vụ việc riêng biệt. Trước đó, FBI cũng bắt được một số nhà nghiên cứu Trung Quốc khác với cáo buộc đánh cắp thông tin, theo American Military News.
Trong một thông cáo báo chí ngày 28/8, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ cho biết Hu Haizhou, một nhà nghiên cứu quốc tịch Trung Quốc tại Đại học Virginia (UVA), bị bắt giữ với tội danh đánh cắp bí mật thương mại và xâm nhập máy tính.
Vào ngày 25 tháng 8, Hu bị bắt khi đang cố gắng đáp chuyến bay đến Trung Quốc từ Sân bay Quốc tế O’Hare ở Chicago. Ông này được phát hiện đang sở hữu “mã phần mềm mô phỏng nghiên cứu lấy cảm hứng từ sinh học”, một kết quả nghiên cứu trong nhiều năm của của UVA.
Tờ Wall Street Journal cũng đưa tin về việc bắt giữ một nhà nghiên cứu Trung Quốc khác là Yang Zhihui, khi bà này đang chạy qua sân bay Los Angeles để lên chuyến bay đến Trung Quốc vào ngày 31 tháng 8. Vụ bắt giữ diễn ra bất chấp một thỏa thuận do luật sư của bà thông báo rằng bà sẽ làm nhân chứng chống lại vụ bắt giữ chồng của bà này Guan Lei hồi đầu mùa hè.
Vào ngày 25 tháng 7, Guan, một nhà nghiên cứu tại Đại học California, Los Angeles (UCLA), bị bắt sau khi ném một ổ cứng bị hỏng vào một thùng rác. Hành động đó của Guan bị buộc tội tiêu hủy bằng chứng. Trước đó ông này đã bị chặn lên chuyến bay đến Trung Quốc và từ chối yêu cầu kiểm tra máy tính của FBI.
Tang Juan, một nhà nghiên cứu có quan hệ với Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLA), cũng đã bị các nhân viên FBI bắt giữ sau khi được báo cáo là đang trốn trong lãnh sự quán Trung Quốc ở San Francisco.
Vài ngày trước khi Tang bị bắt, một nhà nghiên cứu Trung Quốc khác, Song Chen, cũng bị bắt vì tội nói dối trong đơn xin thị thực. Bà này bị buộc tội che giấu mối quan hệ với PLA và Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Các tài liệu buộc tội trong vụ án của Tang và Song liệt kê thêm cả Xin Wang, một công dân Trung Quốc khác bị bắt vào ngày 7 tháng 6, tại Sân bay Quốc tế Los Angeles (LAX) khi cố gắng rời Hoa Kỳ để trở về nước.
Tờ Wall Street Journal đã ghi nhận mô hình chiến thuật "mèo vờn chuột" của các công dân Trung Quốc bị cáo buộc đánh cắp nghiên cứu hoặc che giấu mối quan hệ của họ với các tổ chức tại quê nhà. Một số trường hợp bắt giữ đã cho thấy những người bị bắt đã cố gắng trốn thoát hoặc tiêu hủy bằng chứng.
Vào tháng 6, các đặc vụ liên bang của Hoa Kỳ bắt đầu truy quét công dân Trung Quốc, trước quyết định ban hành vào tháng 7 của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ về việc đóng cửa lãnh sự quán ngoại giao của Trung Quốc ở Houston, Texas. Theo Wall Street Journal, Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cũng kêu gọi đại sứ Trung Quốc rút hết các nhà nghiên cứu có liên hệ với PLA vẫn còn ở Mỹ.
Văn Thiện
Theo American Military News
