Khi tình trạng bất ổn dân sự tiếp tục ở Nam Phi, các doanh nghiệp Trung Quốc đã bị nhắm đến. Một nhà quan sát Trung Quốc tin rằng, cảm xúc phản đối Trung Quốc có thể được thúc đẩy bởi việc chế độ Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) ngày càng mở rộng ảnh hưởng trên toàn cầu và liên tục vi phạm nhân quyền.
Bạo lực bùng phát ở Nam Phi sau khi cựu Tổng thống Jacob Zuma bị kết án 15 tháng tù vào tuần trước, vì khinh thường tòa án khi đã không xuất hiện trong phiên điều trần hồi tháng Hai về các cáo buộc tham nhũng trong nhiệm kỳ tổng thống của ông.
Hơn 70 người đã thiệt mạng trong các cuộc bạo loạn, là con số tệ nhất trong nhiều năm qua ở Nam Phi. Các trung tâm mua sắm, cửa hàng và ngân hàng ở các tỉnh Gauteng và KwaZulu-Natal nơi xảy ra bạo loạn đã bị cướp phá. Quân đội Nam Phi đã điều động 2.500 binh sĩ đến hỗ trợ cảnh sát, tuy nhiên tình hình vẫn ngoài tầm kiểm soát.
Vào ngày 14/7, theo giờ địa phương, Đại sứ quán Trung Quốc tại Nam Phi đã ban bố cảnh báo an toàn khẩn cấp lần thứ 2 trong 2 ngày, nhắc nhở công dân Trung Quốc địa phương chú ý đến sự an toàn cá nhân của họ và thực hiện các biện pháp phòng ngừa hơn nữa.
Một báo cáo của RFA trích dẫn lời một người Trung Quốc sống tại khu vực địa phương rằng, thành phố Durban đã đặt dưới thiết quân luật. Tuy nhiên, tình trạng bạo lực và cướp bóc vẫn diễn ra. Nguồn tin cho biết, sự can thiệp quân đội và cảnh sát rất hạn chế.
Trong khi đó, một số người du khách Trung Quốc sống ở Nam Phi đã nói với truyền thông Trung Quốc về các cuộc bạo động mà họ đã chứng kiến. Những người này cho biết, rất nhiều siêu thị, cửa hàng và nhà máy ở Durban đã bị hư hại. Đã có nhiều người xếp hàng dài bên ngoài một vài cửa hàng thực phẩm còn lại đang mở cửa. Và bánh mì và sữa đang thiếu hụt.
-
- Các nhân viên an ninh có vũ trang tư nhân tiến vào vị trí gần một chướng ngại vật đang bốc cháy trong một chiến dịch phối hợp với các sĩ quan Sở Cảnh sát Nam Phi (SAPS) ở Jeppestown, Johannesburg, vào ngày 12/7/2021 trong cuộc đụng độ với cư dân của Wolhuter Men Hostel. (MARCO LONGARI / AFP qua Getty Images)
Sun Xianglu, người đã làm việc ở Nam Phi trong nhiều năm, nói với báo chí Trung Quốc rằng Newcastle, ở KwaZulu-Natal, cũng bị ảnh hưởng bởi cuộc bạo loạn. Thành phố là nơi có ít nhất 100 nhà máy dệt của Trung Quốc.
Một số cư dân mạng đăng tải trên mạng xã hội Trung Quốc rằng nhiều siêu thị Trung Quốc ở Nam Phi đã bị lục soát. Họ nói rằng các ngôi nhà bị thiêu rụi và các tài sản thương mại và nhà xưởng bị hư hại.
Các nhà quan sát Trung Quốc nhấn mạnh rằng, đối với mỗi cuộc bạo động ở các nước châu Á và châu Phi, các cửa hàng Trung Quốc thường bị nhắm mục tiêu đầu tiên, theo RFA. Học giả xã hội học Trung Quốc Lu Hao nói với RFA rằng, việc cướp bóc và đốt các doanh nghiệp Trung Quốc ở Nam Phi cho thấy tình cảm chống Trung Quốc là do hành động của chính quyền ĐCSTQ gây ra.
Ông nêu rõ:
"Có 2 lý do chính cho việc này. Thứ nhất là chính phủ Trung Quốc đã vi phạm nhân quyền trong một thời gian dài. Điều này đã tạo cho thế giới một ấn tượng rất tệ. Lý do thứ hai là viện trợ nước ngoài của chính phủ [ĐCSTQ] và các dự án đầu tư quốc tế thường đưa những hành vi áp bức và hành vi xấu xí trong nước của Trung Quốc sang các nước khác, bao gồm vi phạm quyền lao động, hủy hoại môi trường và hối lộ".
Học giả Lu nhìn nhận, Trung Quốc đã đầu tư rất nhiều tiền vào việc xây dựng các dự án quy mô lớn ở các nước tham gia Sáng kiến "một vành đai, một con đường" của chế độ (Belt and Road Initiative - BRI) và bị cáo buộc gây nợ bẫy, đã gây ra tranh chấp với người dân địa phương.
Tính đến tháng 1/2021, 40 quốc gia từ Châu Phi cận Sahara đã tham gia chương trình BRI của ĐCSTQ. Và theo báo cáo của The Africa Report, các quốc gia là con nợ lớn nhất của ĐCSTQ ở châu Phi là Angola (25 tỷ USD), Ethiopia (13,5 tỷ USD), Zambia (7,4 tỷ USD), Cộng hòa Congo (7,3 tỷ USD) và Sudan (6,4 tỷ USD).
Ông Lu nói, việc chính quyền Trung Quốc xử lý sai và che giấu sự bùng phát đại dịch COVID-19 đợt đầu là một nguyên nhân khác khiến đất nước Trung Quốc và các doanh nghiệp Trung Quốc phải đón nhận làn sóng phẫn nộ.
Tính đến ngày 16/7, đã có 2.253.240 trường hợp nhiễm COVID và 65.972 trường hợp tử vong ở Nam Phi.
Ông Lu nói: “Nhiều quốc gia đã phải gánh chịu hậu quả rất nghiêm trọng trong đại dịch vì chế độ [ĐCSTQ]".
