Do giới truyền thông tiết lộ rằng chương trình ‘hộ chiếu vàng’ (còn gọi là visa vàng) bị lạm dụng, Đảo Síp - một quốc gia nhỏ bé ở Châu Âu đã tuyên bố sẽ bãi bỏ chương trình này từ ngày 1/11/2020. Trước đó, có không ít các chính trị gia và quan chức giàu có của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đã âm thầm di cư đến nước này.
Hôm 12/10, báo cáo điều tra của kênh truyền thông Al Jazeera tiết lộ rằng, các quan chức cấp cao của Đảo Síp bao gồm Chủ tịch Quốc hội Demetris Syllouris, Nghị sĩ Quốc hội Christakis Giovanis, v.v. đều hứa hẹn sẽ giúp ‘doanh nhân Trung Quốc’ bị nghi ngờ liên quan đến rửa tiền có được hộ chiếu của Đảo Síp.
Phóng viên bí mật của Al Jazeera đã giả danh thành người đại diện của một doanh nhân Trung Quốc, nói rằng doanh nhân này bị buộc tội rửa tiền, nếu theo pháp luật thì không đủ điều kiện để nộp đơn nhập cư. Tuy nhiên, công ty xử lý hộ chiếu của Đảo Síp lại hứa hẹn rằng, chỉ cần có đủ tiền đầu tư thì không vấn đề gì, thậm chí còn có thể ‘đổi tên và dùng thân phận mới để đăng ký".
Ông Demetris Syllouris còn nói với phóng viên bí mật rằng: "Anh có thể nói với ông ấy (doanh nhân Trung Quốc) rằng, ông ấy sẽ nhận được sự ủng hộ hoàn toàn của Đảo Síp, bao gồm sự ủng hộ của các cấp trên các phương diện chính trị, kinh tế và xã hội". Những lời nói này của ông Syllouris đã bị camera ghi lại.
Báo cáo này đã làm dấy lên làn sóng phản đối mãnh liệt từ dư luận. Ủy ban Châu Âu (EC) đưa ra tuyên bố rằng báo cáo này “khiến người ta khó mà tin nổi”, đồng thời EC cũng hy vọng Đảo Síp sẽ điều tra kỹ lưỡng vụ việc này.
Nhằm thu hút đầu tư từ nước ngoài, Đảo Síp đã khởi động chương trình “Hộ chiếu vàng” từ năm 2013. Những cá nhân nước ngoài chỉ cần đầu tư 2,5 triệu euro (hơn 68 tỷ VNĐ) vào nước này là có thể có quốc tịch và tự do đi lại trong 27 nước thành viên của Liên Minh Châu Âu (EU). Kể từ khi chương trình này khởi động, Đảo Síp đã cấp khoảng 4.000 hộ chiếu và mang về khoản đầu tư hơn 7 tỷ euro.
Tuy nhiên, các nhà chống tham nhũng đã kịch liệt chỉ trích chương trình này trong nhiều năm qua. Trong một báo cáo hồi tháng 1/2019, EC đã đưa ra cảnh báo rằng, chương trình 'hộ chiếu vàng' có thể sẽ giúp các tổ chức phạm tội thâm nhập vào Châu Âu, đồng thời sẽ làm tăng nguy cơ rửa tiền, tham nhũng và trốn thuế.
Chủ tịch EC Ursula von der Leyen đã gửi công văn đầu tiên tới Nghị viện châu Âu hồi tháng Chín kêu gọi dừng chương trình ‘hộ chiếu vàng’. Bà Leyen nói rằng giá trị quan của Châu Âu là không thể bị buôn bán như vậy, và rằng không thể dung thứ cho những hành vi phá hoại luật pháp.
"Tôi sẽ tiếp tục bảo vệ tính toàn vẹn của nó (hộ chiếu vàng) và chế độ của châu Âu chúng ta - cho dù là về mặt thượng tôn pháp luật, quyền tự do báo chí, độc lập tư pháp của châu Âu hay là việc tiêu thụ 'hộ chiếu vàng'”, bà Leyen nói.
Hồi cuối tháng Tám, Al Jazeera đã tiết lộ một báo cáo có tên The Cyprus Papers. Báo cáo này cho biết, từ năm 2017 đến năm 2019, Đảo Síp đã phê chuẩn 1.400 tấm ‘hộ chiếu vàng' cho tất cả những người xin nhập cư đến từ hơn 70 quốc gia trên thế giới, trong đó hơn 500 tấm đã được cấp cho người Trung Quốc.
Al Jazeera đã công khai 8 công dân Trung Quốc nhập quốc tịch Đảo Síp, trong đó có nữ tỷ phú trẻ tuổi và giàu nhất châu Á - bà Dương Huệ Nghiên, một cổ đông lớn của Công ty bất động sản Country Garden. Ngoài ra, còn có một số đại biểu của Đại hội Đại biểu Nhân dân (Nhân Đại) và ủy viên của Ủy ban Hội nghị Chính trị Hiệp thương (Chính Hiệp) của một số tỉnh thành ở Trung Quốc cũng được cấp quốc tịch Đảo Síp như: ông Lục Văn Bân - đại biểu Nhân Đại thành phố Thành Đô; ông Trần An Lâm - đại biểu Chính Hiệp quận Hoàng Pha thuộc thành phố Vũ Hán; ông Phó Chính Quân - đại biểu Chính Hiệp thuộc thành phố Hoa Kim, Triết Giang và ông Triệu Chấn Bằng - đại biểu Chính Hiệp thuộc thành phố Tân Châu, Sơn Đông v.v.
Ngọc Trân
