Cho đến ngày 14/3, Đài Loan chỉ có 49 ca nhiễm virus và 1 ca tử vong, mặc dù nước này ở vị trí cận kề với Trung Quốc. Và trong khi các quốc gia khác đang nỗ lực phòng chống dịch bệnh này, Đài Loan đã đưa ra ví dụ điển hình về cách thức ngăn chặn sự lây lan dịch bệnh một cách hiệu quả.
Đài Loan là đảo quốc có 23 triệu dân nằm ngoài khơi Đông Nam Trung Quốc đại lục, được dự đoán có "độ rủi ro lây nhiễm" cao thứ hai trên thế giới. Với hơn 850.000 công dân đang cư trú và làm việc tại Trung Quốc, các chuyên gia dự đoán Đài Loan sẽ chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19. Đặc biệt là khi thời điểm bùng phát dịch bệnh trùng với Tết Nguyên đán, một trong những thời điểm người dân di chuyển nhiều nhất trong năm.
Áp dụng sớm các chiến lược và kế hoạch phòng ngừa, ngăn chặn dịch bệnh
Trên thực tế, Đài Loan chỉ có 49 trường hợp được xác nhận nhiễm virus và 1 trường hợp tử vong, điều này thật sự gây kinh ngạc khi đảo quốc này nằm cần kề Trung Quốc và tần suất các chuyến bay giữa hai quốc gia là rất cao. Con số lây nhiễm ở quốc gia này thậm chí còn thấp hơn ở các nước có vị trí địa lý xa hơn, như Phần Lan, Iceland và Brazil.
Theo quan sát của Viện Đại học Johns Hopkins, tính đến ngày 14/03/2020 đã có 3.177 ca tử vong vì dịch bệnh tại Trung Quốc. Các quốc gia cận kề khác như Hàn Quốc có hơn 8.000 ca nhiễm và ít nhất 72 ca tử vong, tại Nhật Bản là 804 ca nhiễm và 22 ca tử vong.
Theo Chính sách Y tế Stanford phân tích, thành công của Đài Loan đã được ghi nhận chủ yếu nhờ vào việc áp dụng sớm các chiến lược và kế hoạch cụ thể, như đã được thực hiện trong chiến dịch phòng chống Hội chứng Suy hô hấp Cấp tính SARS năm 2003.
Jason Wang, bác sĩ nhi khoa và là giám đốc của Trung tâm Chính sách, Kết quả và Phòng ngừa tại Đại học Stanford, đã bắt đầu thu thập dữ liệu vào tháng 1 năm nay sau khi ông nghe công bố về sự bùng phát dịch bệnh.
Ban đầu, Wang thực hiện việc này chỉ nhằm mục đích xác định sự an toàn cho chuyến công tác thỉnh giảng của ông tại Khoa đào tạo Lãnh đạo Y tế tại Đài Bắc vào tháng 2.
Trong buổi phỏng vấn với ABC News, bác sĩ Wang nói: "Tôi đã cố gắng nắm bắt các phản hồi của chính phủ nếu chúng có hiệu quả, và vào lúc đó đồng nghiệp của tôi, Bob Brook, đã lắng nghe câu chuyện này và nói: 'Điều này rất thú vị, anh có thể hiểu được những gì họ đang làm, hãy tập hợp lại các thông tin và đưa ra danh sách, điều này có thể giúp ích cho mọi người và các quốc gia khác’ “.
Hành động sớm
Sau khi dịch SARS bùng phát, Đài Loan đã thành lập Trung tâm Chỉ huy Sức khỏe Quốc gia với phân nhánh đặc biệt tập trung vào các phản ứng về vấn đề dịch bệnh bùng phát, và hoạt động như một bộ chỉ huy trung tâm liên lạc, chú trọng việc đưa tin trực tiếp và minh bạch.
Vào ngày 31/12, ngay khi có tin tức về một loại virus không rõ nguồn gốc từ Vũ Hán, Trung Quốc, các quan chức ở Đài Loan đã bắt đầu hạn chế các chuyến bay đến và đi từ khu vực này và bắt đầu sàng lọc hành khách.
Một tuần sau đó, các tiêu chí đánh giá tình hình dịch bệnh được bổ xung, và họ bắt đầu thực hiện cách ly bất cứ ai có triệu chứng.
Vai trò của Trung tâm Chỉ huy Dịch bệnh Trung ương
Ngày 20/1, Đài Loan chính thức thành lập Trung tâm Chỉ huy Dịch bệnh Trung ương (CECC), trực thuộc Trung tâm Chỉ huy Sức khỏe Quốc gia của Đài Loan. Điều này cho phép việc phối hợp giữa nhiều bộ và ban ngành khác nhau để thực hiện các chính sách và chiến lược đã được thông qua.
Trong 2 tháng qua, CECC, đứng đầu là bộ trưởng Bộ y tế Đài Loan, đã nhanh chóng thực hiện 124 hành động. Bác sĩ Wang cho biết rằng quốc gia này đã làm như vậy "trong khoảng 5 tuần".
Ông nói: "Họ thực hiện 3 hoặc 4 hành động mỗi tuần, một số hành động đòi hỏi có sự phối hợp giữa các cơ quan".
Các hành động bao gồm: kiểm soát biên giới không phận, hải phận; xác định tình trạng bệnh và cách ly các ca nghi nhiễm; quản lý và phân bổ nguồn lực; họp báo thường nhật; xác định thông tin sai lệch và xây dựng các chính sách kinh tế cứu trợ gia đình và doanh nghiệp.
-
- Khách du lịch mang khẩu trang y tế để bảo vệ bản thân khỏi virus Vũ Hán tại Nhà tưởng niệm Tưởng Giới Thạch ở Đài Bắc, Đài Loan. (Ảnh: Getty)
Ứng dụng dữ liệu lớn và công nghệ
Rất nhiều hành động của chính phủ đã được thực hiện nhờ sự tích hợp dữ liệu và công nghệ của Đài Loan.
Trong một ngày, chính phủ Đài Loan đã phối hợp dữ liệu từ Cơ quan Quản lý Bảo hiểm Y tế Quốc gia và Nhập cư để xác định lịch sử các chuyến đi trong vòng 14 ngày của bệnh nhân. Ngoài ra, với dữ liệu từ hệ thống đăng ký hộ khẩu của công dân và thẻ nhập cảnh của người nước ngoài, các cá nhân có nguy cơ mắc bệnh cao đã được xác định, được yêu cầu tự cách ly và tiến hành theo dõi thông qua điện thoại di động.
Những hành khách có nguy cơ thấp, trước khi nhập cảnh hoặc xuất cảnh có thể quét mã QR code để hoàn thành mẫu khai báo sức khỏe một cách nhanh chóng.
Ngày 18/2, chính phủ đã cung cấp quyền truy cập để theo dõi lịch sử di chuyển của các bệnh nhân cho tất cả các bệnh viện, phòng khám và nhà thuốc.
Audrey Tang, Bộ trưởng Kỹ thuật số của Đài Loan đã ứng dụng việc sử dụng trí thông minh nhân tạo để khai thác và cập nhật dữ liệu kỹ thuật số theo thời gian thực, nhằm có thể cảnh báo dân chúng về các khu vực rủi ro, cũng như cung cấp bản đồ trực tuyến để định vị địa điểm cung ứng khẩu trang.
Trong một bài ca ngợi Bộ trưởng Tang được đăng trên Facebook, Phó Tổng thống Đài Loan Trần Kiến Nhân đã viết: "Bộ trưởng Tang không những là nhân vật chủ chốt trong các nỗ lực phòng chống dịch bệnh quốc gia, mà bà còn đóng vai trò chính trong việc sử dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác phòng chống dịch bệnh".
-
- Công nhân đeo mặt nạ khử trùng một khu vực để ngăn chặn sự lây lan của virus Vũ Hán tại quận Xindian ở thành phố Đài Bắc vào ngày 9 tháng 3 năm 2020. (Ảnh: Getty)
Cập nhật thông tin thường xuyên, minh bạch
Ngoài các cuộc họp báo hàng ngày, các quan chức y tế hàng đầu của chính phủ, bao gồm: Bộ trưởng Bộ Y tế, Phó tổng thống đồng thời là nhà dịch tễ học uy tín, thường xuyên đưa ra các thông báo về việc du lịch cho cộng đồng, các khuyến nghị về vệ sinh cá nhân và mối nguy hiểm của việc tích trữ khẩu trang. Tất cả những điều này đều có thể truy cập trực tuyến.
Các khu vực công và tư nhân đều hợp tác trong việc thực hiện các khuyến nghị của chính phủ, điều này đã được chứng minh là rất quan trọng trong các nỗ lực ngăn chặn dịch bệnh của quốc gia. Hầu hết các trung tâm thương mại, cửa hàng, nhà hàng và văn phòng đều cung cấp chất khử trùng tay và kiểm tra nhiệt độ của mọi người trước khi bước vào tòa nhà.
Ngoài ra, Bộ Ngoại giao cũng tích cực tìm kiếm và lật tẩy những thông tin sai lệch từ các phương tiện truyền thông và những cuộc tấn công mạng từ phía Trung Quốc.
Mới đây, Bộ Ngoại giao Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) đã đưa ra phát ngôn chỉ trích chính quyền Trung Quốc: “Các quan chức của chính quyền Trung Quốc nói rằng họ quan tâm đến sức khỏe của chúng tôi như những người ruột thịt. Thế nhưng, trong khi Đài Loan đối phó với dịch bệnh từ Vũ Hán, thì các ‘chiến binh mạng’ của họ lại gây chiến để phá vỡ những nỗ lực của chúng tôi. Vậy thì đây còn là chiến dịch mà chúng tôi phải chống lại ‘bệnh dịch’ với những đặc tính của Trung Quốc. Chúng tôi không còn gì để nói thêm”.
Phân bổ nguồn lực hợp lý
Bác sĩ Wang cho biết: "Chính phủ đã ngừng xuất khẩu và đã bắt đầu sản xuất".
Chính phủ bắt đầu phân bổ nguồn vốn và quân nhân để mở rộng năng lực sản xuất.
Đến cuối tháng 1, Đài Loan đã dự trữ khoảng 44 triệu khẩu trang phẫu thuật; 1,9 triệu khẩu trang N95 và 1.100 phòng cách ly áp suất âm.
Khẩu trang luôn được coi là cần thiết và thường xuyên được sử dụng như một biện pháp bảo vệ ở các nước châu Á như Đài Loan. Tuy nhiên, trong trường hợp khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng, nhu cầu về khẩu trang sẽ tăng vọt. Để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng, chính phủ đã tiếp quản sản xuất. Hôm thứ Ba (10/3), Tổng thống Thái Anh Văn tuyên bố rằng họ có thể sản xuất tới 10 triệu khẩu trang mỗi ngày.
Rút kinh nghiệm từ những bài học sai lầm
Khi Ý, Iran, Pháp, Tây Ban Nha và Mỹ vật lộn với hàng ngàn ca nhiễm COVID-19 và số ca tử vong tăng cao, nhiều chính phủ trên toàn cầu đã bị chỉ trích vì chậm ứng phó.
Khi được hỏi liệu các quốc gia như Hoa Kỳ, nơi có dân số lớn hơn Đài Loan gấp 13 lần, có thể thực hiện những hành động tương tự Đài Loan hay không, vị bác sĩ trả lời: "Tất nhiên là được".
-
- Tổng thống Donald Trump nói về sự ứng phó của Hoa Kỳ đối với đại dịch viêm phổi Vũ Hán trong một tuyên bố từ Phòng Bầu dục của Nhà Trắng ở Washington, Hoa Kỳ. (Ảnh: Getty)
"Hoa Kỳ có nhiều năng lực và sức mạnh hơn, vấn đề là liệu chúng ta có chung sức cùng các công ty công nghệ lớn, các thống đốc tiểu bang, các cơ quan của liên bang, để cùng nhau thực hiện đúng hướng hay không", ông Wang chia sẻ với ABC News.
Ông Wang cho rằng Đài Loan đã học được từ những bài học của họ trong đại dịch SARS năm 2003, và đưa ra cơ chế ứng phó y tế cộng đồng khẩn cấp, cho phép các quan chức có kinh nghiệm nhanh chóng nhận ra cuộc khủng hoảng và ứng phó hiệu quả, kèm theo các chính sách tích cực về văn hóa giúp ngăn chặn sự lây lan và giảm thiểu tỷ lệ tử vong đáng kể.
"Khả năng ngăn chặn COVID-19 bùng phát đã tôn vinh sự đoàn kết và tính kiên cường của Đài Loan chúng tôi. Nó cũng minh chứng cho sự hợp tác giữa chính phủ, người dân và nhiều doanh nghiệp tư nhân trong việc đẩy mạnh sản xuất để bảo vệ sức khỏe cộng đồng, và biến điều không thể thành có thể", bà Thái Anh Văn chia sẻ trong một tuyên bố trên Twitter.
Ông Brook chỉ ra rằng hệ thống hai đảng của Đài Loan cũng chia rẽ như đảng Dân chủ và Cộng hòa ở Hoa Kỳ
"Nhưng họ biết rằng họ đang đứng trước khủng hoảng và họ có thể hành động cùng nhau, phá vỡ quan niệm chính trị và làm việc nhanh chóng để đạt được hiệu quả, đó chính là bài học kinh nghiệm", ông nói.
Thu Hà
Theo abcnews.go.com
