Các nhà phân tích nhận định, bất cứ tín hiệu nào mà hội nghị thượng đỉnh Mỹ - Nga đưa ra đều được Đảng cộng sản ở Bắc Kinh (ĐCSTQ) cân nhắc và không xem nhẹ.
Cuộc họp trực tiếp đầu tiên giữa hai Tổng thống Joe Biden và Vladimir Putin tại Geneva đã diễn ra khi Washington ngày càng bận tâm hơn về những thách thức của Trung Quốc trước các vấn đề, từ công nghệ, xâm lược quân sự đến nhân quyền.
Trong tuần qua, Trung Quốc chiếm ưu thế trên các tiêu đề hạng mục đàm phán của Hoa Kỳ với G-7, với NATO và Liên minh châu Âu. Mục tiêu trung lập hóa Nga để tập trung vào nỗ lực đối đầu với Trung Quốc trở nên rất rõ ràng và đã đạt được những dấu hiệu tiến triển, ông Wu Chia-lung, một nhà kinh tế vĩ mô tại Đài Loan cho biết.
Ngày 16/6, sau cuộc gặp với Tổng thống Putin, Tổng thống Biden nói với các phóng viên rằng, Nga đang “bị Trung Quốc chèn ép”.
Ông nói với các phóng viên Nga trong một cuộc họp báo cùng ngày: “Bạn có đường biên giới dài hàng nghìn dặm với Trung Quốc. “Trung Quốc đang tiến lên phía trước… tìm cách trở thành nền kinh tế hùng mạnh nhất trên thế giới và là nền quân sự lớn nhất và mạnh nhất trên thế giới". Trong khi đó, ông Biden nói, nền kinh tế Nga đang gặp khó khăn.
-
- ổng thống Biden và Tổng thống Nga Vladimir Putin đã bắt đầu hội nghị thượng đỉnh ở Geneva, Thụy Sĩ. Ảnh: POOL / AFP qua Getty Images
Tổng thống Biden cho biết, mặc dù đó không hoàn toàn là “khoảnh khắc hòa hợp và đồng cảm", ông đã nói với ông Putin, “một cuộc Chiến tranh Lạnh mới rõ ràng không đem lại lợi ích cho bất kỳ ai, Nga hay Mỹ”. Ông Biden nói thêm, “Và tôi thực sự tin rằng ông Putin cũng nghĩ như vậy. Ông ấy hiểu điều đó”.
Theo ông Wu, bất chấp mối quan hệ song phương đầy chông gai, cuộc gặp thượng đỉnh Biden-Putin là một tín hiệu tích cực.
“Liệu có thể Putin không biết thông điệp của cuộc họp là gì không? Tất nhiên là ông ấy biết. Nhưng tại sao ông ấy lại đến? ” Ông Wu đặt câu hỏi.
Nhiều tuần trước, Bắc Kinh đã cử nhà ngoại giao cấp cao Dương Khiết Trì tới Moscow, nhưng ông Putin chỉ nói chuyện với ông Dương qua điện thoại.
Ông Wu nói, trong chính trị, chỉ một chi tiết nhỏ cũng mang ý nghĩa quan trọng. Cách đối xử có vẻ khác biệt này cho thấy hai nước đã đạt được thỏa thuận trong một số lĩnh vực.
Ông Wu tiếp tục, chi tiết thứ hai đáng chú ý là ông Putin lần này đã đến đúng giờ - một thành tích bất ngờ trước thói quen họp muộn của nhà lãnh đạo Nga. Năm 2014, ông Putin đã để Thủ tướng Angela Merkel của Đức chờ đợi hơn bốn giờ.
“Trong cuộc gặp với Biden, ông Putin đã gửi một tín hiệu cho thế giới thấy. Ông ấy đã sẵn sàng gửi đi tín hiệu này", ông Wu nhận định.
Phản ứng của Trung Quốc
Khi hội nghị thượng đỉnh Geneva được triệu tập, phía Trung Quốc dường như đang đẩy mạnh nỗ lực tái khẳng định quan hệ hữu nghị với Nga.
Chỉ một ngày trước cuộc họp, một đại diện của Trung Quốc đã gặp đại sứ của Nga tại Trung Quốc và “hai bên đồng ý sẽ giữ liên lạc chặt chẽ”.
Ngày 18/6, Thời báo Hoàn cầu, cơ quan ngôn luận của Bắc Kinh đưa tin rằng, Tổng thống Biden đang "làm nhục nước Nga".
Tờ báo viết, hy vọng ông Biden và chính quyền của ông ấy sẽ không mong đợi quá nhiều vào [cuộc gặp với Putin], cũng như vào ý tưởng phá hoại mối quan hệ Trung-Nga “ngu ngốc” này. Tờ báo tuyên bố rằng, quan hệ đối tác Trung - Nga “đã trải qua thử thách và trở thành một nguồn lực chiến lược chung không gì thay thế”.
Trong một cuộc họp báo hôm thứ Tư ngày 16/6, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên cũng đã khoe khoang rằng “không có giới hạn” cho sự hợp tác giữa Trung Quốc và Nga, rằng bất kỳ những ai cố gắng bằng mọi cách để gây bất đồng hoặc thù địch giữa hai quốc gia Trung-Nga đều sẽ thất bại. Ông Kiên chỉ nói chung chung mà không đề cập tên cụ thể.
Chiến tranh truyền thông
Theo ông Wu nhận định, trái ngược với phản ứng tức giận của họ trước những lời chỉ trích tập thể của G7, Trung Quốc dường như “tắt loa” đối với cuộc họp ở Geneva.
Ông Wu lưu ý rằng, điều này dường như lặp lại lời kêu gọi gần đây của nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình về việc các quan chức “chú ý đến chiến lược và nghệ thuật sử dụng ngôn từ tuyên truyền trên truyền thông” toàn cầu.
Ông Tập nói: “Nếu chúng ta quá ngoan cố và không kiểm soát hành động ngược đãi, thì phương Tây sẽ thấy rằng họ đúng".
Ông Chen Liang-chih, một nhà nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Quốc phòng và An ninh Quốc gia ở Đài Bắc nhận định, cũng không có gì đáng ngạc nhiên khi ông Tập có giọng điệu ôn hòa như vậy.
Mặc dù cuộc họp là một “bước tích cực”, nhưng vẫn còn “quá sớm để kết luận” liệu nó có thể giúp xoa dịu mối quan hệ căng thẳng Mỹ-Nga hiện tại hay không và, nếu có thì ở mức độ nào, ông nói với The Epoch Times.
Khác với hội nghị thượng đỉnh giữa ông Putin và người tiền nhiệm Donald Trump của ông Biden năm 2018, hai nguyên thủ quốc gia lần này không họp báo chung. Thay vào đó là các cuộc họp báo riêng biệt. Tổng thống Putin tổ chức họp trước Tổng thống Biden.
Ông Chen nói, ông Putin là người rất khôn ngoan. Nếu ông ấy từ chối cuộc gặp, thì rõ ràng là quan hệ Mỹ-Nga sẽ tiếp tục đi xuống.
Tuy nhiên, tại cuộc gặp lần này, ông Putin đã cẩn thận che giấu quan điểm của mình đối với một số vấn đề nổi cộm. Trong một cuộc phỏng vấn hiếm hoi với NBC vài ngày trước đó, ông Putin từ chối bình luận về hành động ngược đãi người Duy Ngô Nhĩ và một cuộc xung đột quân sự tiềm tàng đối với Đài Loan. Về vấn đề Đài Loan, ông Putin nói, “Việc sử dụng Thể giả định không phù hợp trong chính trị”.
Tuy nhiên, việc Washington vận động sự ủng hộ toàn cầu để chống lại Trung Quốc chắc chắn khiến Bắc Kinh cảm thấy áp lực gia tăng.
Trong bối cảnh địa chính trị toàn cầu trong tương lai, sự đối đầu “không phải là giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc, mà là giữa nền dân chủ và chủ nghĩa độc tài”, ông Chen cho biết.
“Quốc tế càng lên tiếng, thì Bắc Kinh càng tồi tệ hơn”.
Nguyên Hương
Theo The Epoch Times
