Sau khi Liên minh châu Âu (EU) trừng phạt các quan chức Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) vì vi phạm nhân quyền ở Tân Cương, chính quyền Bắc Kinh ngay sau đó đã điên cuồng đáp trả bằng cách tuyên bố trừng phạt đối với các nghị sĩ và các tổ chức châu Âu ủng hộ Đài Loan. Tuy nhiên, các nghị sĩ và các tổ chức bị trừng phạt đều bày tỏ rằng, họ sẽ tiếp tục thúc đẩy dân chủ và nhân quyền, và sẽ không nhượng bộ trước lệnh trừng phạt của ĐCSTQ.
Hôm 22/3, EU, Hoa Kỳ, Vương quốc Anh và Canada đã đồng thời áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Bắc Kinh về vấn đề xâm phạm nhân quyền của người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương. Trong đó, EU, Anh và Canada đã trừng phạt 4 quan chức ĐCSTQ và một thực thể Trung Quốc.
ĐCSTQ đã nhanh chóng đáp trả ngay trong ngày 22/3, tuyên bố trừng phạt đối với 10 cá nhân và 4 thực thể châu Âu, trong đó có 5 nghị sĩ của Nghị viện Châu Âu (MEP). 4 tổ chức bị trừng phạt gồm: Uỷ ban Chính trị và An ninh của Hội đồng châu Âu (Political and Security Committee of the Council of the EU); Tiểu ban Nhân quyền của Nghị viện châu Âu (Subcommittee on Human Rights of the EU Parliament); Viện nghiên cứu Trung Quốc Mercator của Đức (Mercator Institute for China Studies) và Tổ chức Liên minh Dân chủ Đan Mạch (Alliance of Democracies Foundation).
CNA đưa tin rằng, người đứng đầu danh sách bị trừng phạt là ông Reinhard Butikofer, Nghị sĩ của Nghị viện châu Âu và là trưởng phái đoàn đến Trung Quốc. Ông Butikofer viết trên Twitter rằng: "Nhà lãnh đạo của Trung Quốc (ĐCSTQ) không cho phép tôi đến Trung Quốc đại lục, Hong Kong hoặc Ma Cao, nhưng tôi vẫn có thể đến Đài Loan”.
Ông Butikofer còn lên án nhà lãnh đạo ĐCSTQ đã đe dọa châu Âu không được chỉ trích Trung Quốc (ĐCSTQ) vì những hành vi vi phạm nhân quyền dã man. Làm như vậy chỉ mang lại phản tác dụng, cũng tương đương với “gậy ông tự đập lưng ông”.
Ông Butikofer là nghị sĩ thuộc Đảng Xanh/Liên minh tự do châu Âu (Greens/EFA). Ông đã quan tâm đến Tây Tạng và vấn đề nhân quyền của người Tân Cương trong nhiều năm, đồng thời gia sức ủng hộ Đài Loan.
Khi ĐCSTQ liên tục bành trướng ra khắp thế giới trong những năm gần đây, thì lập trường của ông Butikofer đối với ĐCSTQ cũng trở nên cứng rắn hơn, do đó, ông đã trở thành cái gai trong mắt chính quyền ĐCSTQ. Năm 2020, ông Butikofer và nghị sĩ các nước phương Tây đã thành lập Liên minh Nghị viện Đa Quốc gia về Trung Quốc (IPAC) để phối hợp xuyên quốc gia về lập trường của họ đối với Trung Quốc, và gây áp lực không nhỏ lên ĐCSTQ về vấn đề Tân Cương, Hong Kong và Đài Loan.
Ông Michael Gahler, Nghị sĩ Nghị viện Châu Âu thuộc Liên minh Dân chủ Kitô giáo Đức (CDU), và là một nghị sĩ khác của Nghị viện Châu Âu bị ĐCSTQ trừng phạt. Giống như ông Reinhard Butikofer, ông Gahler từng ủng hộ học giả người Duy Ngô Nhĩ bị giam giữ Ilham Tohti, ủng hộ Đài Loan tham gia vào các vấn đề quốc tế, và chú ý đến mối đe dọa quân sự từ Trung Quốc mà Đài Loan đang gặp phải.
Tổ chức Liên minh Dân chủ Đan Mạch (Alliance of Democracies Foundation) do ông Anders Fogh Rasmussen, cựu Thủ tướng Đan Mạch, và là cựu Tổng thư ký NATO cũng nằm trong danh sách trừng phạt của ĐCSTQ. Đây là một tổ chức phi chính phủ với mục đích bảo vệ nền dân chủ và ngăn chặn sự mở rộng thế lực của các nước độc tài. Mỗi năm, tổ chức này đều mời các chính trị gia và các nhà lãnh đạo của nhiều nước phản đối chế độ chuyên quyền tham gia “Hội nghị Thượng đỉnh Dân chủ Copenhagen” (Copenhagen Democracy Summit).
Năm 2019, ông Ngô Chiêu Tiếp (Wu Zhaoxie) đã tham dự Hội nghị này với tư cách Ngoại trưởng của Đài Loan. Năm 2020, Tổng thống Thái Anh Văn cũng chia sẻ kinh nghiệm Đài Loan phòng chống dịch bệnh viêm phổi Vũ Hán và bảo vệ nền dân chủ tại Hội nghị Thượng đỉnh thông qua video.
Ông Rasmussen đã viết trên Twitter sau lệnh trừng phạt của ĐCSTQ rằng, công việc của Liên minh Dân chủ là để thúc đẩy tự do, dân chủ và nhân quyền trên thế giới. "Chúng tôi sẽ không bao giờ nhượng bộ trước sự bắt nạt của các quốc gia độc tài”.
Mai Hạ
