Với những cơn gió gào thét của Bão Ida và chỉ có một cái lều và tấm bạt để trú ẩn, Angelique Hebert đã bám lấy chồng mình dưới một cây cầu nơi hai vợ chồng đang ẩn náu. Cô nói với chồng: "Chúng ta sẽ chết trong trận cuồng phong này". Nhưng chồng cô nói: “Đừng nghĩ quẩn, em yêu. Chúng ta ráng chịu. Hết mưa trời sẽ nắng lên thôi". Angelique bình tĩnh lại và bắt đầu cầu nguyện.
Là người vô gia cư và có ít lựa chọn trong các cộng đồng nhỏ bé thuộc vùng duyên hải ở miền Nam Louisiana, cặp đôi Hebert cho biết, không phải là họ không muốn sơ tán tránh bão, mà họ đơn giản là không đủ khả năng. Không có xe hơi, họ phải đi bộ hơn 15 dặm (24 km) từ ngôi làng ven biển Montegut đến Houma để cố bắt một chuyến xe buýt chở người sơ tán. Nhưng họ đã lỡ chuyến xe cuối cùng, hãng tin AP cho hay.
Bất chấp lệnh sơ tán bắt buộc và tự nguyện ở các giáo xứ phía Nam Louisiana, nhiều cư dân đã không thể sơ tán để tránh bão và phải tự chống đỡ khi cơn bão mạnh thứ năm đổ bộ vào vịnh Mexico ngày 29/8 và tàn phá bang Louisiana. Đối với những người vô gia cư, những người thu nhập cố định hoặc thấp và những người dễ bị tổn thương nhất của tiểu bang, không phải là họ lựa chọn không đi sơ tán, mà ở lại là lựa chọn duy nhất của họ.
Craig Colten, giáo sư danh dự tại Đại học Louisiana, người nghiên cứu về khả năng phục hồi và thích ứng của cộng đồng với những môi trường thay đổi ở vùng duyên hải Louisiana, cho biết: “Trong rất nhiều trường hợp, mọi người ở lại vì họ không có phương tiện để sơ tán, có nghĩa là họ không có ô tô hoặc không có tiền để mua xăng chạy nó”.
Các chuyên gia từ lâu đã lo ngại rằng cường độ và tần suất ngày càng tăng của các cơn bão - đặc biệt là ở Louisiana, nơi nhiều cư dân trở về ngay cả sau các cơn bão lớn - khiến những người không có điều kiện phải đối mặt với nguy cơ cao. Ngay cả những người có thể gom góp các nguồn lực để sơ tán tạm thời cũng thường phải sớm quay trở về để trú chân trong những ngôi nhà bị hư hỏng hoặc bị phá nát, không còn tiền, không có công ăn việc làm và hầu như không được cứu trợ kịp thời.
Ông Colten cho biết, giống như bão Katrina 16 năm về trước, bão Ida tấn công vào thời điểm cuối tháng, khi những người sống bằng tiền hưu hoặc ngân phiếu của chính phủ đã tiêu hết tiền của họ.
Cặp vợ chồng Heberts sống trong túp lều dành cho hai người, gối lưng vào một cột bê tông dưới cây cầu bắc qua Intracoastal Waterway và hy vọng điều tốt đẹp nhất cho cuộc sống của họ. Nhưng bão Ida đã đánh sập căn lều. Cặp đôi đã tìm được một nơi trú ẩn kể từ khi cơn bão đi qua, nhưng họ không biết điều gì sẽ đến. Không một xu dính túi, họ phải cầu cứu hảo tâm của người đi đường, với tấm biển: “Bão đã cướp đi mọi thứ của chúng tôi”.
Một số phận bất hạnh khác là Kaylee Ordoyne, 26 tuổi, mẹ của hai con nhỏ cho biết gia đình cô không đủ khả năng để sơ tán. Chiếc xe tải là phương tiện duy nhất của gia đình đã bị hỏng vài ngày trước khi cơn bão đổ bộ. Cô đã chi 30 đô la cuối cùng của mình cho nước, uống và súp, bánh mì và thịt sandwich. Cô phải bỏ lại xe tải của mình và đưa con tới căn hộ của một người họ hàng để trú ẩn.
Sáng thứ Hai ngày 30/8, bão Ida đã biến căn hộ đó trở thành đống đổ nát. Khi bão đánh vào mái nhà, Ordoyne ôm các con nhỏ 2 và 4 tuổi của cô, hát "Twinkle, Twinkle Little Star" và thì thầm những bài hát thiếu nhi. Trần nhà bị sập. Họ bị mắc kẹt trong một góc bếp với nước ngập đến mắt cá chân.
Ordoyne nói: “Nếu tôi có tiền, thì tôi đã đưa các con của tôi đi sơ tán. Tôi đã bật khóc nhưng rồi phải cố nén nước mắt, mặc dù tôi cảm thấy vô cùng suy sụp”.
Họ sống sót, nhưng phương tiện duy nhất trị giá 11.000 USD mà Ordoyne dành dụm mua được đã bị bão phá hủy. Cô không có bảo hiểm, cũng không có tiền lương. Nghề của cô là kiểm tra và phê duyệt các ứng dụng điện thoại cho một công ty mạng không dây, nhưng giờ cô không thể làm việc vì không có điện và không có internet. Cô nói, cô rất lo lắng cho những ngày tới.
Tại New Orleans, Thị trưởng LaToya Cantrell cho biết khoảng một nửa dân số đã sơ tán, còn một nửa - 200.000 người - ở lại. Họ nói rằng họ không thể sơ tán; họ không có xe hơi.
Một người tên là Rita Richardson cho biết, cô đã từng sơ tán bão Gustav năm 2008 và thuê phòng ngoài thị trấn 10 ngày. Khi trở về, cô không còn một xu dính túi nên lần này cô quyết định ở lại để chống chọi với bão".
Một người khác là Barbara Bradie nói thêm, nếu muốn đi sơ tán, thì phải có xe hơi, phải có tiền đổ xăng và tiền thuê khách sạn.
Ngay cả đối với những gia đình đã đi sơ tán, những ảnh hưởng về tài chính là lâu dài và đau đớn. Một số người đã chi những đồng đô la cuối cùng để đưa gia đình đến nơi an toàn.
Lesl Bell và chồng của cô sống bằng tiền lương. Một tháng trước, họ đều nhiễm COVID-19, phải ở nhà và không có thu nhập. Khi bão Ida đổ bộ, họ mang theo đứa con 3 tuổi và số tiền còn lại đến tránh bão tại một khách sạn ở Florida. Họ quá sợ hãi khi ở lại Louisiana. Nhưng, giá phòng khách sạn rẻ nhất là gần 200 đô la một đêm, gia đình bắt đầu hết tiền và buộc phải lái xe về nhà vào hôm thứ Ba ngày 31/8 khi chính quyền khuyên mọi người tránh xa cơn bão.
Theo Reuters đưa tin, Tổng thống Joe Biden sẽ tự mình đi khảo sát hậu quả của cơn bão Ida vào thứ Sáu ngày 3/9. Thống đốc bang Louisiana John Bel Edwards đã đưa ra lời kêu gọi hỗ trợ một triệu ngôi nhà và cơ sở kinh doanh không có điện, cũng như 600.000 người không có nước sinh hoạt.
Thứ Tư ngày 1/9, hai công nhân điện ở Alabama đã thiệt mạng khi đang sửa chữa lưới điện, nâng số người chết do bão Ida lên 6 người, theo một giám đốc điều hành của nhà cung cấp dịch vụ tiện ích Pike Electric.
Hàng nghìn người khác rơi vào cảnh khốn cùng, với vô số ngôi nhà bị phá hủy và các thị trấn bị ngập lụt, gợi lại ký ức về cơn bão Katrina, khiến khoảng 1.800 người thiệt mạng và gần như phá hủy New Orleans 16 năm trước.
Bờ biển phía Nam nơi Ida đổ bộ vào bờ do bão cấp 4 vào Chủ nhật bị ảnh hưởng nặng nề nhất, với thị trấn Grand Isle bị cát bao phủ ba feet (một mét) và hầu như mọi công trình kiến trúc trên hòn đảo 740 dân đều chịu thiệt hại và khoảng 40% đã bị phá hủy. Chủ tịch Giáo xứ Jefferson của Grand Isle là Cynthia Lee Sheng nói trong một cuộc họp báo.
Tại phía nam New Orleans, đường phố chính của Houma ngập tràn các miếng kim loại và gỗ bong tróc từ các tòa nhà. Nhiều ngôi nhà bị phá hủy của trước và kính nằm ngổn ngang trên đường.
Danna Schwab, một phụ nữ 56 tuổi, nói bà sẽ không bao giờ ở lại để chống chọi với bão nữa. Nó thật là kinh khủng.
Thiệt hãi của bão Idda chưa qua, người dân các khu vực của Louisiana và Mississippi đã phải đối mặt với cái nóng khủng khiếp lên tới 38 độ C.
Loretta Williams, 67 tuổi, đã rơi nước mắt khi mô tả 'ngôi nhà di động' của mình bị phá hủy: "Tất cả những gì tôi có thể làm bây giờ là khóc. Tôi đã làm việc rất chăm chỉ những tất cả thành quả lao động của tôi đã biến mất chỉ trong một đêm"
Theo báo cáo của Reuters, mặc dù đã suy yếu, bão Ida đã gây ra những trận mưa lớn trên diện rộng lớn ở vùng Đông Bắc. Mưa lũ khiến ít nhất 9 người thiệt mạng, cuốn trôi ô tô, nhấn chìm các tuyến tàu điện ngầm và các chuyến bay tạm thời phải tạm dừng hoạt động ở New York và New Jersey.
Các hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy lốc xoáy do cơn bão tạo ra đã tàn phá các khu vực của Pennsylvania và New Jersey. Ít nhất 9 ngôi nhà bị phá hủy ở Mullica Hill, New Jersey, đài truyền hình NBC10 của Philadelphia đưa tin.
Thành phố New York cũng trải qua tình trạng ngập lụt, với hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy nước tràn qua các ga tàu điện ngầm và xe lửa.
Cơ quan quản lý giao thông đô thị cho biết dịch vụ tàu điện ngầm "cực kỳ hạn chế" do lũ lụt. Công ty quản lý tàu điện ngầm MTA cho biết trên Twitter: "Nếu bạn đang ở trên một chuyến tàu bị mắc kẹt, hãy ở lại trên chuyến tàu đó; nơi an toàn nhất là trên tàu trừ khi bạn nghe thấy điều gì khác từ người soát vé".
Nguyên Hương
