Chủ nhật ngày 8/8, Taliban đã giành quyền kiểm soát phần lớn thành phố Kunduz, thủ phủ của tỉnh Kunduz phía Bắc Afghanistan, một tỉnh chiến lược và quan trọng. Đây là thủ phủ tỉnh thứ tư bị Taliban chiếm giữ trong vòng chưa đầy một tuần, các nguồn tin cho hay. Ngoài ra, Taliban còn giành quyền kiểm soát Sar-e-Pul và Taloqan trong cùng ngày.
Just the News trích dẫn AP cho hay, Kunduz là thủ phủ tỉnh thứ tư gần như bị Taliban chiếm giữ trong vòng chưa đầy một tuần, khi chúng cũng đồng thời "tiến hành một chiến dịch ám sát ở thủ đô Kabul".
Với dân số hơn 340.000 người, Kunduz là một trong những thành phố lớn của Afghanistan và là khu vực phòng thủ quan trọng của quân đội phương Tây trong chiến tranh.
Nghị viên Ghulam Rabani Rabani cho biết, các cuộc giao tranh vẫn tiếp diễn tại sân bay Kunduz và các khu vực khác trong thành phố, nơi chính phủ vẫn đang kiểm soát.
Nghị viên Mohammad Yusouf Ayubi nói với cơ quan truyền thông rằng Taliban kiểm soát mọi thứ ở Kunduz ngoài sân bay và doanh trại quân đội chính vẫn đang nằm trong sự kiểm soát của lực lượng chính phủ Afghanistan.
Ông nói: “Người vô tội và người nghèo phải trả giá bằng cuộc chiến ở Kunduz và các vùng khác của đất nước, cả quân chính phủ và Taliban đều là kẻ thù của người dân. "Một Chính phủ không thể duy trì nền an ninh và phiến quân không coi mạng người ra gì cả", theo Just the News.
Sayed Asadullah Danish, một thành viên của hội đồng tỉnh Sar-e-Pul cho biết: "Taliban đang đi trên các đường phố của thành phố. Cư dân địa phương vô cùng khiếp sợ", Fox News đưa tin.
Theo Just the News, tại thủ đô Kabul, chính phủ Afghanistan không thừa nhận mất Kunduz. Người phát ngôn Bộ Nội vụ Mirwais Stanekzai cho biết, các lực lượng Afghanistan đang tiếp tục cuộc chiến và đã chiếm lại một số khu vực từ tay lực lượng Taliban.
Một quan chức cấp cao của chính quyền Biden giấu tên nói với AP rằng Hội đồng An ninh Quốc gia Nhà Trắng, Bộ Ngoại giao và Bộ Quốc phòng đang cùng các quan chức Đại sứ quán Mỹ ở Kabul đánh giá tác động của việc Kunduz bị Taliban chiếm giữ.
Bất chấp lợi ích của Taliban, chính quyền Biden vẫn đang tiếp tục kế hoạch rút toàn bộ quân đội Mỹ ra khỏi Afghanistan vào cuối tháng, quan chức chính quyền cấp cao cho Just the News hay.
Trong những ngày gần đây, Nhà Trắng đã đưa ra những quan ngại về các cuộc trả đũa của Taliban nhằm vào dân thường. Chính quyền Biden đã lên án một cuộc tấn công gần đây nhắm vào Bộ trưởng Quốc phòng Afghanistan, Bismillah Khan Mohammadi, khiến 8 người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương; và vụ ám sát ông Dawa Khan Menapal, người đứng đầu Trung tâm Truyền thông Quốc gia ở Kabul.
Jen Psaki, thư ký báo chí Nhà Trắng, hôm thứ Sáu ngày 6/8 cho biết, các cuộc tấn công đi ngược với "tuyên bố của Taliban là muốn có tính hợp pháp quốc tế" và nói rằng lực lượng Taliban "không thể đi theo quỹ đạo này".
Taleqan, thủ phủ của tỉnh Takhar với dân số 200.000 người, cũng đã bị Taliban chiếm giữ hôm Chủ nhật, theo hai nhà lập pháp Afghanistan. Nazifa Yousefi Beg, một thành viên quốc hội từ tỉnh Takhar, "nói rằng tất cả các quan chức tỉnh bao gồm thống đốc, cảnh sát trưởng và các thành viên hội đồng đều đang chạy trốn", AP đưa tin, và rằng chính phủ cần gửi quân tiếp viện.
Như vây, BBC cho hay, từ ngày thứ Sau 6/8 đến Chủ nhật 8/8, năm thủ phủ trong khu vực đã rơi vào tay các chiến binh kể từ thứ Sáu, với Kunduz là thành phố quan trọng nhất.
Taliban cho biết không có thỏa thuận ngừng bắn với chính phủ.
Chủ nhật, Một phát ngôn viên của phiến quân nói trên kênh truyền hình Al Jazeera, cảnh báo rằng, Taliban sẽ chống lại sự can thiệp sâu hơn của Hoa Kỳ vào Afghanistan.
Bạo lực đã leo thang khắp Afghanistan sau khi Mỹ và các lực lượng quốc tế khác bắt đầu rút quân khỏi nước này, sau 20 năm hoạt động quân sự.
Các tay súng Taliban đã đạt được những bước tiến nhanh chóng trong những tuần gần đây. Sau khi chiếm được những vùng nông thôn rộng lớn, chúng hiện đang nhắm vào các thị trấn và thành phố trọng điểm.
Ba thành phố phía bắc đã rơi vào quyền kiểm soát của Taliban trong vòng vài giờ cách nhau vào Chủ nhật, với một người dân ở Kunduz mô tả tình hình là "hỗn loạn hoàn toàn".
Tuần trước, Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đã đổ lỗi cho quyết định rút quân "đột ngột" của Hoa Kỳ là nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ nhanh chóng của nền an ninh ở nước này, Fox News đưa tin.
Lực lượng Taliban tiếp tục chiến đấu chống lại lực lượng an ninh ở Lashkar Gah, thủ phủ của tỉnh Helmand, miền nam nước này. Bộ Quốc phòng xác nhận rằng họ đã tiến hành các cuộc không kích vào các vị trí mục tiêu của Taliban, giết chết 54 máy bay chiến đấu và 23 người khác bị thương.
Carl Bildt, đồng phụ trách tư vấn của Hội đồng Châu Âu về Quan hệ Đối ngoại và một cựu thủ tướng Thụy Điển, đã tweet rằng tình hình ở Afghanistan là "Sài Gòn 1975".
Đại sứ Ghulam M. Isaczai, đại diện thường trực của Afghanistan tại Liên Hợp Quốc, nói rằng việc phải chứng kiến tình trạng bạo lực đang diễn ra là "quá đau thương".
Nguyên Hương
