Một khối lượng lớn các nghiên cứu cho thấy, loại hormone vốn được tổng hợp một cách tự nhiên bên dưới lớp da của con người thông qua tia cực tím, có thể bảo vệ chúng ta trước Covid-19.
Bạn có biết mức vitamin D của mình không? Nếu không, việc xét nghiệm máu (và tối ưu hóa nồng độ) là một trong những bước đơn giản và dễ hiểu nhất, mà bạn có thể thực hiện để cải thiện sức khỏe của mình, bao gồm cả COVID-19.
Vitamin D, thứ được xem như một chất điều hòa miễn dịch, là một ứng cử viên hoàn hảo để chống lại sự rối loạn miễn dịch phổ biến với COVID-19.
Ngay từ tháng 11/2020, người ta đã biết rằng có sự khác biệt đáng kể về mức độ vitamin D trong cơ thể giữa những người mắc COVID-19 không có triệu chứng, và những người bị bệnh nặng cũng như cần được chăm sóc tại đơn vị chăm sóc đặc biệt (ICU).
Trong một nghiên cứu cho thấy, những người nhiễm virus không triệu chứng và bị thiếu vitamin D chiếm 32.96%, trong khi tỷ lệ này lên tới 96.82% đối với những người phải vào phòng chăm sóc đặc biệt ICU vì tình trạng trở nặng.
Những bệnh nhân COVID-19 thiếu loại vitamin rẻ tiền và phổ biến này có phản ứng viêm cao hơn và tỷ lệ tử vong cao hơn. Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Scientific Reports, nhóm tác giả người Ấn Độ đã khuyến nghị “sử dụng hàng loạt các chất bổ sung vitamin D cho những quần thể có nguy cơ mắc COVID-19 cao”.
Kể từ ngày 21 tháng 4, ngày Viện Y tế Quốc gia Hoa Kỳ (NIH) cập nhật trang hướng dẫn điều trị / vitamin D cho bệnh nhân COVID-19 lần cuối, cơ quan này tuyên bố: “Không có đủ dữ liệu để khuyến nghị sử dụng hoặc chống lại việc sử dụng vitamin D cho phòng ngừa hoặc điều trị COVID-19".
Tuy nhiên, như bạn sẽ thấy trong các đoạn tiếp theo, có không ít bằng chứng chứng minh cho việc sử dụng vitamin D là rất có hiệu quả.
Liệu pháp vitamin D làm giảm cơn bão viêm của COVID
Vitamin D có nhiều tác dụng đối với hệ thống miễn dịch, bao gồm tăng cường sản xuất các peptide kháng khuẩn của các tế bào miễn dịch, giảm các cytokine tiền viêm gây hại và thúc đẩy sự các cytokine chống viêm. Cytokine là một nhóm protein mà cơ thể bạn sử dụng để kiểm soát tình trạng viêm.
Nếu bạn bị nhiễm trùng, cơ thể bạn sẽ giải phóng cytokine để giúp chống lại chứng viêm, nhưng đôi khi, nó tiết ra nhiều hơn mức cần thiết. Nếu cytokine được giải phóng vượt ngoài tầm kiểm soát, thì “cơn bão cytokine” sẽ trở nên nguy hiểm và có dẫn đến tử vong đối với bệnh nhân COVID-19.
Nhiều phương pháp điều trị COVID-19 tập trung vào việc loại bỏ virus thay vì điều chỉnh tình trạng viêm quá phát thường thấy ở bệnh này. Trên thực tế, phản ứng miễn dịch không kiểm soát được cho là một yếu tố gây ra mức độ nghiêm trọng của bệnh, khiến điều hòa miễn dịch trở thành “một chiến lược điều trị tiềm năng hấp dẫn”, các nhà nghiên cứu từ Singapore đã viết trong một nghiên cứu đăng trên tạp chí Nutrition.
Trong một kết quả được công bố trên tạp chí Scientific Reports vào tháng 5, các nhà nghiên cứu đã điều tra tác dụng của liệu pháp Pulse D — bổ sung vitamin D liều cao hàng ngày (60.000 IU) — trong 8 đến 10 ngày đối với bệnh nhân COVID-19 thiếu vitamin D. Nồng độ vitamin D của cơ thể tăng đáng kể từ 16 ng/ml lên 89 ng/ml trong khi các dấu hiệu viêm lại giảm đáng kể mà không có bất kỳ tác dụng phụ nào.
Nghiên cứu viết: “Vitamin D hoạt động như một công tắc thông minh để giảm phản ứng Th1 và các cytokine tiền viêm, trong khi tăng cường sản xuất các cytokine chống viêm trong trường hợp rối loạn điều hòa miễn dịch. Cần lưu ý rằng virus corona kích hoạt phản ứng Th1 và ngăn chặn phản ứng Th2”.
Họ kết luận rằng liệu pháp Pulse D (bổ sung vitamin D) có thể được thêm vào phác đồ điều trị COVID-19 một cách an toàn để cải thiện kết quả.
Vitamin D3 làm giảm nguy cơ tử vong do COVID-19
Một nhóm các nhà nghiên cứu khác ở Tây Ban Nha đã tiêm vitamin D3 (calcifediol) cho những bệnh nhân Covid-19 nhập viện tại Bệnh viện del Mar Barcelona.
Khoảng một nửa số bệnh nhân nhận được vitamin D3 với liều lượng 21.280 IU vào ngày thứ nhất cộng với 10.640 IU vào ngày thứ 3, 7, 15 và 30. Những người được bổ sung vitamin D có kết quả tốt hơn đáng kể, với chỉ 4.5% yêu cầu nhập viện ICU so với 21% ở nhóm không sử dụng vitamin D.
Điều trị bằng vitamin D cũng làm giảm đáng kể tỷ lệ tử vong, với 4.7% nhóm vitamin D tử vong khi nhập viện, so với 15.9% ở nhóm không dùng vitamin D.
“Ở những bệnh nhân nhập viện với COVID-19, điều trị bằng calcifediol làm giảm đáng kể tỷ lệ nhập viện và tử vong của ICU,” các nhà nghiên cứu viết trên Tạp chí Chuyển hóa & Nội tiết Lâm sàng.
Để đáp lại những phát hiện trên, nghị sĩ Anh David Davis đã tweet :
“Đây là một nghiên cứu rất quan trọng về vitamin D và Covid-19. Những phát hiện của nó là vô cùng rõ ràng. Giảm 80% nhu cầu về ICU và giảm 60% tử vong, chỉ đơn giản đưa ra một liệu pháp rất rẻ và rất an toàn - calcifediol, hoặc vitamin D hoạt hóa… Phương pháp này nhất định sẽ được phổ biến rộng rãi cho mọi bệnh nhân nhiễm Covid-19 tại các bệnh viện vùng ôn đới".
Tại một thời điểm, Dịch vụ Y tế Quốc gia của Vương quốc Anh (NHS) đã cung cấp các chất bổ sung vitamin D miễn phí cho những người có nguy cơ cao từ COVID-19.
Mặc dù khuyến khích người Anh bổ sung vitamin D trong khoảng thời gian từ tháng 10 đến tháng 3 "để giữ cho xương và cơ khỏe mạnh", nhưng NHS chỉ khuyến nghị liều 400 IU mỗi ngày, thấp hơn 20 lần so với mức yêu cầu để đảm bảo sức khỏe và chức năng miễn dịch tối ưu.
Liều lượng là rất quan trọng khi nói đến việc điều trị khỏi bệnh COVID-19. Trong một thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên ở Ả Rập Xê Út, các nhà nghiên cứu chọn hai nhóm bệnh nhân nhiễm Covid-19 có triệu chứng từ nhẹ đến trung bình. Đây đều là những bệnh nhân có mức vitamin D trong cơ thể thấp hơn so với mức tối ưu. Các nhà nghiên cứu phân loại và bổ sung liều lượng hàng ngày với 5.000 IU và 1.000 IU vitamin D3 đường uống cho mỗi nhóm để so sánh.
Kết quả phát hiện, những người trong nhóm 5.000 IU có thời gian hồi phục triệu chứng ho và mất vị giác ngắn hơn đáng kể so với nhóm 1.000 IU.
Theo các nhà nghiên cứu: “Việc sử dụng 5000 IU vitamin D3 như một liệu pháp bổ trợ cho bệnh nhân COVID-19 có tình trạng vitamin D dưới mức tối ưu, ngay cả trong thời gian ngắn, vẫn được khuyến khích”.
Nhập viện với COVID-19? Yêu cầu Vitamin D
Các bằng chứng được thu thập từ những nghiên cứu càng cho thấy việc điều trị bằng vitamin D dẫn đến kết quả tốt hơn đáng kể đối với những người nhập viện do COVID-19. Trong một ví dụ khác từ Tây Ban Nha, bệnh nhân COVID-19 nhập viện được bổ sung vitamin D3 có tỷ lệ tử vong là 5%, so với 20% ở những người không dùng.
Các nhà nghiên cứu giải thích:
“Tác dụng bảo vệ của calcifediol [vitamin D hoạt hóa] vẫn có ý nghĩa sau khi điều chỉnh nhiều yếu tố gây nhiễu liên quan đến mức độ bệnh, ngay cả sau khi chọn những đối tượng lớn tuổi hơn (≥65 tuổi) và có mức độ bão hòa oxy kém hơn lúc nhập viện (<96%)”.
Tương tự, 76 bệnh nhân liên tiếp nhập viện với COVID-19 tại Bệnh viện Đại học Reina Sofia ở Córdoba, Tây Ban Nha, được phân loại ngẫu nhiên để chăm sóc tiêu chuẩn hoặc chăm sóc tiêu chuẩn kèm vitamin D3.
Trong số 50 người được điều trị bằng vitamin D, chỉ có một người phải vào ICU. Trong số 26 người không được điều trị bằng vitamin D, 13 người (50%) phải tiến hành điều trị đặc biệt. Các nhà nghiên cứu lưu ý: "Calcifediol dường như có thể làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh".
Hơn nữa: “Trong số các bệnh nhân được điều trị bằng calcifediol, không ai tử vong, và tất cả đều được xuất viện, không có biến chứng. Trong số 13 bệnh nhân không được điều trị bằng calcifediol còn lại, những người không phải vào ICU, đã được xuất viện. Trong số 13 bệnh nhân được đưa vào ICU, hai người đã tử vong và 11 người còn lại đã được xuất viện”.
Trong một bài đánh giá trước đây, các nhà nghiên cứu giải thích rằng vitamin D có tác dụng thuận lợi trong cả giai đoạn đầu của COVID-19 cũng như giai đoạn tăng viêm sau đó, bao gồm cả đối với hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS), một tình trạng phổi thường gặp ở trường hợp mắc COVID-19 nặng, khiến lượng oxy trong máu thấp và chất lỏng tích tụ trong phổi.
Trong một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Hoá sinh Steroid và Sinh học phân tử, các nhà nghiên cứu viết: “Dựa trên nhiều nghiên cứu tiền lâm sàng và dữ liệu quan sát ở người, ARDS có thể trầm trọng hơn do thiếu vitamin D và sẽ giảm dần nếu kích hoạt thụ thể vitamin D. Dựa trên một nghiên cứu thí điểm, calcifediol đường uống có thể là cách tiếp cận hứa hẹn nhất”.
Ngay cả “tăng cường” liều vitamin D thường xuyên, dường như đều có hiệu quả trong việc giảm nguy cơ tử vong ở những người nhập viện do COVID-19, đặc biệt là đối với người cao tuổi.
Các nhà nghiên cứu từ Vương quốc Anh lưu ý: “Phương pháp điều trị rẻ tiền và phổ biến rộng rãi này có thể có ý nghĩa tích cực đối với việc kiểm soát COVID-19 trên toàn thế giới, đặc biệt là ở các quốc gia đang phát triển”.
Mức vitamin D thấp có thể làm tăng nguy cơ tử vong
Một tổng quan hệ thống và phân tích tổng hợp được công bố trên Tạp chí Điều tra Nội tiết bao gồm 13 nghiên cứu liên quan đến 2.933 bệnh nhân COVID-19. Vitamin D là “người” chiến thắng rõ ràng, thông qua việc áp dụng thử nghiệm trên các bệnh nhân COVID-19 cho thấy, vitamin D góp phần giảm khả năng nhập ICU và tử vong.
Khi nhắc đến dữ liệu sử dụng vitamin D cho các bệnh nhân COVID-19, 87 nghiên cứu đã được thực hiện bởi 784 nhà khoa học. Kết quả cho thấy:
- Cải thiện 53% trong 28 thử nghiệm điều trị
- Cải thiện 56% trong 59 nghiên cứu đầy đủ
- Cải thiện 63% trong 16 kết quả tử suất (tỷ lệ tử vong)
Một số thử nghiệm lâm sàng cũng đang được tiến hành, và xem xét thêm việc sử dụng vitamin D đối với bệnh nhân COVID-19, bao gồm cả một thử nghiệm của các nhà nghiên cứu của Trường Y Harvard, đang nghiên cứu để tìm hiểu liệu việc uống vitamin D hàng ngày, có làm giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh COVID-19 ở những người mới được chẩn đoán, cũng như giảm nguy cơ lây nhiễm khi tiếp xúc trong nhà hay không.
'Một biện pháp đơn giản và không tốn kém'
Một số tiến bộ tích cực xảy ra có thể giúp chiến lược tiềm năng này được sử dụng rộng rãi hơn. Học viện Y khoa Quốc gia Pháp đã ban hành một tuyên bố vào tháng 5/2020, đề cập đến việc sử dụng vitamin D như một “biện pháp đơn giản và rẻ tiền được hoàn trả bởi Bảo hiểm Y tế Quốc gia Pháp” và nêu chi tiết về tầm quan trọng của vitamin D đối với bệnh nhân COVID-19.
Đối với bệnh nhân COVID-19 trên 60 tuổi, họ đề nghị xét nghiệm vitamin D và nếu phát hiện thiếu hụt, liều bolus từ 50.000 đến 100.000 IU. Đối với bất kỳ ai dưới 60 tuổi nhận được xét nghiệm COVID-19 dương tính, họ khuyên nên bổ sung 800 IU đến 1.000 IU vitamin D mỗi ngày. Tuy nhiên, một bài báo đánh giá về vitamin D được xuất bản trên tạp chí Nutrients vào tháng 4 năm 2020 khuyến nghị lượng cao hơn, nêu rõ:
“Để giảm nguy cơ nhiễm trùng, những người có nguy cơ mắc bệnh cúm và/hoặc nhiễm COVID-19 nên cân nhắc dùng 10.000 IU/ngày vitamin D3 trong vài tuần để tăng nhanh nồng độ 25 (OH) D, sau đó là 5000 IU/ngày”.
“Mục tiêu là tăng nồng độ 25 (OH) D trên 40-60 ng/mL (100-150 nmol/L). Để điều trị những người bị nhiễm COVID-19, liều vitamin D3 cao hơn có thể hữu ích".
Cách tốt nhất để biết bạn cần bao nhiêu vitamin D là kiểm tra nồng độ của bạn. Dữ liệu từ các nghiên cứu GrassrootsHealth’s D*Action cho thấy, mức vitamin D tối ưu cho sức khỏe và phòng ngừa bệnh tật là từ 60 ng/mL đến 80 ng/mL, trong khi mức giới hạn cho mức đủ rơi vào khoảng 40 ng/mL.
Hoàng Tuấn
Theo Epoch Times tiếng Anh
