Biến chủng Beta (B.1.351) đang hoành hành ở một số nước nhưng nhiều người tiêm vaccine AstraZeneca chỉ có tác dụng bảo vệ "tối thiểu" trước chủng này.
Đến nay thế giới đã ghi nhận được hơn 1.000 biến chủng của virus corona gây dịch COVID-19. Trong đó, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) xếp 4 biến chủng vào dạng "đáng lo ngại" và 6 biến chủng "cần phải theo dõi".
Theo hãng tin DW của Đức, các biến chủng virus corona đang hoành hành ở nhiều nước châu Á có thể sẽ đe dọa cả các quốc gia có tỉ lệ tiêm phòng cao.
Nếu virus ngày càng thích nghi với vật chủ con người, đến một thời điểm nào đó kháng thể - có được nhờ vaccine hoặc nhiễm bệnh tự nhiên - sẽ không còn tác dụng bảo vệ. Khi đó, xét nghiệm kháng nguyên (PCR) không còn chính xác, và các loại vaccine hiện có sẽ dần mất tác dụng.
Hiện nay mỗi tâm dịch có một biến chủng chiếm ưu thế. Ví dụ ở Sri Lanka và Campuchia là chủng Alpha (phát hiện ở Anh - B.1.1.7), còn ở Ấn Độ, Nepal... là chủng Delta (phát hiện ở Ấn Độ - B.1.617).
Các nhà nghiên cứu của Đại học Hoàng gia London phát hiện chủng Delta dễ lây hơn Alpha từ 20%-80%. Ngoài ra chủng Delta còn có khả năng tránh né hệ miễn dịch của con người. Các nghiên cứu khác thì ghi nhận vaccine BioNtech/Pfize và AstraZeneca bị giảm hiệu quả trước chủng Delta.
Viện Virus học quốc gia Ấn Độ xác định được 8 đột biến trên gai protein của chủng Delta. Hai trong số đó liên quan đến khả năng lây nhiễm cao và một đột biến giúp virus tránh né hệ miễn dịch của con người.
Nguy hiểm như vậy nhưng nhiều quốc gia hiện không chỉ bị thiếu vaccine phòng COVID-19 mà còn phải sử dụng loại vaccine không hiệu quả (với chủng virus đang lưu hành).
Ví dụ chủng Beta (B.1.351) đang hoành hành dữ dội ở Bangladesh. Nhưng quốc gia này sử dụng chủ yếu vaccine Covishield (tên khác của AstraZeneca sản xuất ở Ấn Độ). Trong khi đó, các báo cáo ghi nhận AstraZeneca chỉ có tác dụng bảo vệ "tối thiểu" trước chủng này.
Tình thế của Bangladesh cũng giống như các nước đang phát triển ở châu Á, châu Phi và Mỹ Latin.
Vaccine Covid-19 ít hiệu quả trước biến chủng Ấn Độ
Theo hãng tin AFP, các nhà khoa học thuộc Viện Pasteur (Pháp) đã tiến hành nghiên cứu hiệu quả của vaccine Pfizer/BioNTech - loại vaccine phòng COVID-19 phổ biến và được đánh giá cao hiện nay - trước biến thể virus B.1.617 phát hiện lần đầu ở Ấn Độ.
Họ lấy mẫu của 28 nhân viên y tế ở thành phố Orleans, trong đó 16 người đã tiêm 2 liều vaccine Pfizer và 12 người đã tiêm 1 liều vaccine AstraZeneca.
Kết quả cho thấy: nhóm tiêm vaccine Pfizer vẫn sản sinh ra kháng thể chống lại B.1.617, nhưng số lượng ít hơn 3 lần so với lượng kháng thể sinh ra chống lại biến thể Anh B.1.1.7.
"Đại dịch còn lâu mới kết thúc" - Tổng giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus từng cảnh báo.
Nếu các biến chủng virus corona tiếp tục lây lan và đột biến nhanh như hiện nay, thế giới sẽ rất khó đối phó với đại dịch Covid-19.
Xem thêm:
- Bahrain - một trong những nước đi đầu tiêm vaccine Sinopharm bây giờ ra sao?
- Việt Nam phê duyệt vaccine Sinopharm của Trung Quốc
- Anh có số ca Covid-19 cao kỷ lục dù đã tiêm hơn 65 triệu liều vaccine
- Nghiên cứu: Vaccine Covid-19 ít hiệu quả trước biến chủng Ấn Độ
