Loại thuốc mới làm dấy lên những lo ngại về quyền riêng tư và đạo đức, vì khả năng cùng lúc thuốc kỹ thuật số có thể gửi tín hiệu đến điện thoại thông minh cho 5 người khác biết, thông báo bệnh nhân đã uống thuốc...
Thuốc kỹ thuật số là gì?
Thoạt nghe Thuốc "kỹ thuật số" ai cũng nghĩ rằng loại thuốc này sử dụng công nghệ rất cao siêu. Thế nhưng, thực tế là công nghệ gắn với những viên thuốc kỹ thuật số không hoàn toàn mới. Đây là các loại thuốc có thể uống được với các mạch điện tử nhúng chứ không phải là các ứng dụng ghi nhật ký trên điện thoại thông minh. Thiết bị điện tử y tế có thể nuốt được đầu tiên ra đời từ năm 1957. Nó sử dụng tần số vô tuyến điện để truyền các kết quả đo nhiệt độ và áp suất.
Cách thức hoạt động của viên thuốc kỹ thuật số có thể mô tả ngắn gọn như sau: Một chiếc đồng hồ thông minh đeo tay báo cho bạn biết đã đến lúc phải uống thuốc kỹ thuật số. Bạn lấy một viên từ gói thuốc thông minh của mình, báo cho bác sĩ gia đình của bạn và uống nước. Sau đó, viên thuốc sẽ phát một luồng video thời gian thực khi nó đi xuống thực quản và vào dạ dày của bạn. Bác sĩ của bạn đồng thời theo dõi hình ảnh, đánh giá sự tiến triển của vết loét dạ dày.
Sau đó, bạn có một cuộc gọi điện video với bác sĩ đa khoa. Bác sĩ lưu ý rằng viên thuốc kỹ thuật số được “cá nhân hóa” của bạn được in 3D trên đó, và nó sẽ từ từ kích hoạt với hoạt động của dạ dày bạn. Cuối cùng, bác sĩ nhắc bạn tuân thủ kế hoạch điều trị theo quy định để có kết quả tốt nhất. Đó là một lời nhắc nhở nhẹ nhàng rằng bác sĩ sẽ theo dõi việc bạn tuân thủ uống thuốc thông qua cảm biến theo dõi của viên thuốc.
Tháng 11 /2017, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) phê duyệt thuốc kỹ thuật số Abilify MyCite để điều trị bệnh tâm thần phân liệt, trầm cảm và rối loạn lưỡng cực. Chi phí một tháng của loại thuốc này là 1.500 USD, ngoài khả năng chi trả của đa số bệnh nhân tâm thần phân liệt.
Thuốc bao gồm một cảm biến kỹ thuật số phản ứng với acid dạ dày khi uống, gửi một tín hiệu tới một miếng dán trên bệnh nhân, sau đó gửi một tín hiệu tới ứng dụng điện thoại thông minh thông báo tới tối đa 5 người rằng, bệnh nhân đã uống thuốc.
Thuốc kỹ thuật số làm dấy lên lo ngại về quyền riêng tư
Thuốc kỹ thuật số được thông qua cũng làm dấy lên mối lo ngại về việc loại thuốc mới này sẽ bật đèn xanh cho các hành vi lạm dụng khác nhau.
Ngoài ra, chi phí cao gấp gần 30 lần chi phí thuốc thông thường trong một tháng cũng là vấn đề đáng quan tâm. Theo thống kê, có tới xấp xỉ 1% dân số bị bệnh tâm thần phân liệt, tuy nhiên, một phân tích tổng hợp từ 31 nghiên cứu trên 51.925 người vô gia cư cho thấy, tỷ lệ mắc bệnh tâm thần phân liệt, rối loạn lưỡng cực, và bệnh rối loạn lưỡng cực trong những người vô gia cư cao hơn đáng kể.
Người ta cũng đặt câu hỏi, tại sao một loại thuốc nhắm vào bệnh tâm thần phân liệt, những người bị hoang tưởng và ảo tưởng, lại là loại thuốc đầu tiên áp dụng công nghệ hiện đại này.
Thuốc kỹ thuật số đầu tiên do Proteus Digital Health phát triển. Mặc dù thuốc kỹ thuật số ra đời nhằm để cải thiện khả năng tuân thủ uống thuốc của bệnh nhân, không có bằng chứng nào chứng minh cho thấy nó giúp ích nâng cao nhận thức tuân thủ uống thuốc.
Hơn 3 năm sau, công ty etechRx đã mua lại Proteus và họ tập trung vào việc xác định liệu thuốc này có cải thiện sự tuân thủ của bệnh nhân hay không. Hiện nay dưới cái tên “ID Cap system” (hệ thống nắp ID), công nghệ này được thiết lập để giúp giám sát bệnh nhân từ xa dễ dàng hơn, và cho phép “can thiệp thời gian thực” của các bác sĩ với bệnh nhân.
Lên lịch trình nâng cấp thuốc kỹ thuật số
CEO của etechRX là bà Valerie Sullivan đã nói về sự khác nhau giữa etectRx, Proteus và các công ty khác trên thị trường. Bà nhấn mạnh rằng công ty của bà là khác biệt bởi vì họ tập trung hầu hết vào sự hài lòng của bệnh nhân, bao gồm những thử nghiệm lâm sàng và xây dựng thương hiệu. Bà Sullivan nói:
“Đại dịch mà chúng ta đang trải qua đã làm gia tăng sự quan tâm đến chăm sóc sức khỏe từ xa nói chung. Giám sát bệnh nhân từ xa thông qua hệ thống nắp ID có thể giảm chi phí thử nghiệm lâm sàng, khiến bệnh nhân tuân thủ uống thuốc và cho phép can thiệp thời gian thực với họ”.
Tháng 1/2021, MedCity News báo cáo rằng etectRx đã hợp tác với Pear Therapeutics để phát triển các sản phẩm kết hợp công nghệ của cả hai công ty. Họ thông báo dự án khởi đầu sẽ về dược phẩm liên quan tới sức khỏe tâm thần. Trong cuộc phỏng vấn điện thoại với MedCity News, Sullivan bình luận về “giá trị của việc để bệnh nhân tự khám và cảm thấy được trao quyền khi họ dùng thuốc, họ cảm thấy tốt hơn”.
Phiên bản mới của thuốc kỹ thuật số sẽ chứa cảm biến không dây được nhúng vào thuốc để kết nối với thiết bị dây buộc có thể đeo được, trái ngược với một miếng dán dính vào dạ dày của bạn. Pear và etectRx chưa hợp tác với các công ty dược phẩm để sản xuất công nghệ dành cho các loại thuốc hiện có.
Thuốc kỹ thuật số có thể là một viên thuốc khó nuốt
Sullivan dự đoán có thể có một số phản đối từ các bệnh nhân, bác sĩ và thậm chí cả các nhà sản xuất thuốc. Hãng tư vấn Anh L.E.K nhận thấy công nghệ này khó có thể được đón nhận như kỳ vọng của các công ty thuốc kỹ thuật số.
Trả lời phỏng vấn tờ New York Times, Ameet Sarpatwari (ĐH Y dược Harvard) nhấn mạnh rằng nó “có tiềm năng cải thiện sức khỏe cộng đồng nhưng nếu được sử dụng không chính xác có thể làm tăng thêm sự ngờ vực”.
Bệnh nhân sẽ quyết định liệu bác sĩ của họ và tối đa thêm 4 người khác có thể nhận được dữ liệu hiển thị thời điểm uống thuốc hay không. Bệnh nhân cũng sẽ truy cập một ứng dụng điện thoại di động cho phép họ thay đổi quyết định và chặn người nhận sau đó. Dĩ nhiên, không thể lường trước được các tình huống có thể xuất hiện trong tương lai mà bệnh nhân không thể tự mình đưa ra lựa chọn đó.
Người ta lo ngại loại thuốc này xâm phạm quyền riêng tư và liệu các cá nhân có thể cảm thấy áp lực khi cho phép bác sĩ kiểm soát việc uống thuốc của họ. Tiến sĩ Peter Kramer, nhà Tâm lý học đặt câu hỏi liệu thuốc kỹ thuật số có khả năng trở thành một “công cụ ép buộc” hay không”.
Một số chuyên gia tin rằng, những người cao tuổi cần được nhắc giờ uống thuốc, có thể hào hứng với thiết bị này.
Dữ liệu chỉ ra một số lý do khiến người lớn tuổi không tuân thủ lịch trình uống thuốc, bao gồm: Thiếu giao tiếp đầy đủ với những người cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe; chi phí; sợ bị nghiện; suy giảm nhận thức và tác dụng phụ của thuốc.
Nghiên cứu cũng cho biết, mức độ mà sự không tuân thủ việc uống thuốc ảnh hưởng đến kết quả điều trị của bệnh nhân rất khác nhau, cao nhất lên tới 92% và thấp nhất là 10%.
Tuy nhiên, việc tìm ra gốc rễ tình trạng sức khỏe của bạn thông qua lối sống và sự lựa chọn dinh dưỡng mới là điều quan trọng nhất. Ví dụ, dữ liệu chỉ ra rằng những người tâm thần phân liệt có lượng vitamin D, acid folic và vitamin B12 thấp thường có những triệu chứng nặng hơn người bệnh khác.
Nói cách khác, sự thay đổi về lối sống và dinh dưỡng có thể giúp giảm những triệu chứng của bệnh tâm thần phân liệt, trầm cảm, lo âu và rất nhiều tình trạng sức khỏe khác.
Vì vậy, “phòng bệnh hơn chữa bệnh”, trước khi có nguy cơ mắc bệnh và buộc phải sử dụng nhiều loại thuốc cùng một lúc để điều trị bệnh, hãy tìm hiểu và tìm cách khắc phục gốc rễ tình trạng sức khoẻ của bạn. Đôi khi, việc thay đổi lối sống và chế độ dinh dưỡng có thể tác động đáng kể tới sức khỏe tổng quan của bạn và các triệu chứng hay việc điều trị bệnh.
Hà Thành
Theo ET Tiếng Anh
