Người ăn nhiều thực phẩm siêu chế biến nhất có nguy cơ tử vong vì nhiều nguyên nhân cao gấp 1,5 lần

Giúp NTDVN sửa lỗi

Có nhiều loại thực phẩm mới nổi lên sử dụng các hóa chất và kỹ thuật chế biến mới, gọi là thực phẩm siêu chế biến. Có thể kể đến như nước ngọt, bim bim, mỳ ăn liền… Thật không may, dù khá hấp dẫn nhưng thực phẩm siêu chế biến lại rất có hại cho sức khỏe, làm tăng nguy cơ béo phì, bệnh tim, đột quỵ, tiểu đường, ung thư, trầm cảm và tử vong.

Chế biến thực phẩm đã song hành cùng lịch sử nhân loại kể từ thuở sơ khai. Quá trình chế biến giúp thực phẩm vệ sinh hơn, ngon hơn và bổ dưỡng hơn. Tuy nhiên ngày nay đã xuất hiện các phương pháp chế biến khác biệt với truyền thống, tạo nên thực phẩm hấp dẫn hơn, tiện lợi hơn nhưng lại nghèo nàn về dinh dưỡng, bất lợi cho sức khỏe...

Nhân loại đã trải qua quá trình chế biến thức ăn lâu dài. Từ nướng, sấy, chiên hay rán và các kỹ thuật khác, thực phẩm ngày càng trở nên ngon hơn, giàu dinh dưỡng hơn và vệ sinh hơn.

Nhiều món ăn truyền thống được chế biến đa dạng, như cá khô hay rau muối. Bản thân quá trình chế biến này không phải là vấn đề.

Tuy nhiên trong những năm gần đây, có một số loại thực phẩm mới nổi lên sử dụng các hóa chất và kỹ thuật chế biến mới. Đó là quá trình siêu chế biến, hình thành nên những thực phẩm siêu chế biến.

Thực phẩm siêu chế biến nhìn chung chứa ít hoặc không có thực phẩm tự nhiên, có thể ăn liền hoặc chỉ cần làm nóng. Chúng giàu mỡ, đường và muối nhưng lại nghèo chất xơ, protein và các vi chất khác cũng như các hợp chất sinh học. Có thể kể đến như nước ngọt, bim bim, mỳ ăn liền...

Thực phẩm siêu chế biến “ngon miệng”, rẻ, có mặt khắp mọi nơi và chứa các chất bảo quản nên hạn sử dụng khá lâu dài. Những đặc tính này cùng với chiến lược quảng cáo dày đặc của ngành chế biến công nghiệp, đã thu hút được nhiều người mua và tạo lợi nhuận khổng lồ.

Thật không may là dù hấp dẫn cả về mặt giác quan, những thực phẩm siêu chế biến lại rất hại cho sức khỏe. Các nghiên cứu đã chỉ rõ các thực phẩm siêu chế biến làm tăng nguy cơ béo phì, bệnh tim, đột quỵ, tiểu đường, ung thư, trầm cảm và tử vong. Một nghiên cứu trên gần 12.000 người cho thấy nhóm người ăn nhiều đồ siêu chế biến nhất có nguy cơ tử vong do mọi nguyên nhân cao gần gấp rưỡi (44%).

Nguyên nhân một phần là ở các thành phần nghèo dinh dưỡng như đường, muối và chất béo có hại trong đồ siêu chế biến. Đồng thời khi chúng ta ưu tiên cho đồ chế biến vì tính tiện lợi, thì hẳn nhiên đồ tươi sạch sẽ dần dần mất đi vị thế trong bữa ăn hằng ngày. Nghiên cứu từ 11 quốc gia trong giai đoạn 2001-2015 cho thấy, sự xuất hiện và thay thế của đồ ăn siêu chế biến tỷ lệ thuận với việc chất lượng dinh dưỡng của chế độ ăn giảm dần.

Trong những món ăn này, các thành phần giá rẻ như dầu thực vật, đường, tinh bột được kết hợp với các phụ gia tạo màu, tạo vị. Hầu như không có thực phẩm tự nhiên nguyên vẹn trong đồ ăn siêu chế biến.

Ngoài ra những đồ ăn này còn thường chứa nhiều chất bảo quản, chất tạo màu, chất tạo hương vị nhân tạo. Nhìn chung, chúng thường giàu năng lượng nhưng thực ra lại nghèo nàn về mặt dinh dưỡng.

Chẳng hạn như một số chất phụ gia có thể ảnh hưởng hệ vi khuẩn đường ruột và gây viêm, cũng như các chất làm dẻo trong bao bì có thể làm rối loạn hệ thống hormon của người sử dụng sản phẩm.

Bên cạnh đó, đa phần các thực phẩm siêu chế biến đều có đặc tính gây nghiện. Mùi thơm và hương vị đều rất cuốn hút khiến người tiêu dùng dễ bị “nghiện”. Tình trạng béo phì chính là hệ quả của thực phẩm công nghiệp. Điều này cũng tựa như đổ dầu vào lửa, khiến lửa bùng lên “thiêu đốt” sức khỏe người tiêu dùng nhanh hơn, mạnh hơn.

Các thực phẩm siêu chế biến cũng gây hại đến môi trường. Những bao bì nhựa thải ra sẽ làm ô nhiễm hệ sinh thái biển. Các hạt vi nhựa hiện đang có mặt ở khắp mọi nơi từ không khí đến nước uống.

Các bằng chứng chứng minh thực phẩm siêu chế biến gây hại đến sức khỏe đều đã quá rõ ràng. Tại nhiều quốc gia, các nhà làm luật đã đưa ra các biện pháp như đánh thuế, hạn chế quảng cáo hay loại bỏ những sản phẩm này khỏi trường học.

Một số công ty cũng công bố thay đổi công thức theo hướng có lợi cho sức khỏe, tuy nhiên dù có thay đổi công thức thì chúng vẫn được “siêu chế biến’

Cuối cùng, bản thân chúng ta là người quyết định sau cùng. “Bệnh tòng nhập khẩu”. Ăn gì và không ăn gì, chọn thân thể hay chọn hương vị quyến rũ, điều đó chắc chắn sẽ quyết định sức khỏe mỗi cá nhân.

Đại Hải



BÀI CHỌN LỌC

Người ăn nhiều thực phẩm siêu chế biến nhất có nguy cơ tử vong vì nhiều nguyên nhân cao gấp 1,5 lần