Miễn dịch tự nhiên: Đồng minh bị lãng quên trong phòng chống COVID-19

Giúp NTDVN sửa lỗi

Trong đại dịch, con người dường như quên mất một đồng minh luôn theo sát nhân loại trong việc chống chọi lại bệnh tật, đó là: Miễn dịch tự nhiên. 

Con người biết đến miễn dịch tự nhiên từ rất lâu. Nó là một quá trình bắt, tiêu diệt, thích ứng của hệ miễn dịch trước những tác nhân gây hại cho cơ thể bao gồm cả virus.

Một nghiên cứu được tài trợ bởi Viện Y tế Quốc gia (NIH) và đã được công bố vào 01/2021 trên tạp chí Science. Nghiên cứu cho thấy, hệ thống miễn dịch của “hơn 95% những người đã hồi phục sau nhiễm COVID-19 ghi nhớ ký ức về virus lên đến 8 tháng sau khi bị nhiễm."

Đặc biệt, “các tế bào miễn dịch không chỉ tồn tại mà còn liên tục biệt hóa theo cách tối ưu để giúp cơ thể chống lại virus COVID-19 trong một thời gian dài ngay cả khi người bệnh chỉ có triệu chứng nhẹ”.

Liệu miễn dịch tự nhiên có tốt hơn tiêm chủng không?

Các nhà nghiên cứu thừa nhận đây vẫn còn là ẩn số lớn. Nhưng khi so sánh với khả năng bảo vệ của vaccine trước virus thì khả năng miễn dịch tự nhiên thường vượt trội hơn vaccine.

Tốt hơn dùng vaccine?

Trong một video vào tháng 3/2020, Giáo sư Paul Offit, giám đốc Trung tâm Giáo dục Vaccine, giáo sư nhi khoa tại Bệnh viện Nhi Philadelphia, đã dùng bản thân để minh chứng cho sự khác biệt giữa hiệu quả miễn dịch tự nhiên và vaccine. Ông Offit cho biết kháng thể chống bệnh sởi mà ông có khi còn nhỏ vào những năm 1950 “có lẽ lớn hơn gấp ba lần so với những gì trẻ em sẽ nhận được nếu chúng được chích ngừa sởi.

Nhưng ông cho biết thêm “Giá phải trả cho miễn dịch tự nhiên đôi khi quá đắt, tức là có thể mắc bệnh nặng hoặc tử vong, một rủi ro không đáng có.” Câu hỏi tốt hơn là liệu vaccine có đủ tốt hay không. Liệu nó có thể cung cấp miễn dịch loại bỏ bệnh tật mà không khiến người dân phải chịu phải rủi ro như miễn dịch tự nhiên không?

Chà, chúng ta dường như đã có câu trả lời cho bệnh sởi. Khi chúng tôi bổ sung khuyến cáo tiêm phòng sởi liều thứ hai vào năm 1991… chúng tôi đã loại bỏ hoàn toàn bệnh sởi khỏi Hoa Kỳ vào năm 2000. Lý do duy nhất khiến bệnh này quay trở lại gần đây là do số lượng lớn các bậc cha mẹ đã chọn không tiêm ngừa sởi cho con mình, ” GS Offit chia sẻ.

Nhưng một nghiên cứu trước đó vào năm 1984 được công bố trên Tạp chí Dịch tễ học Hoa Kỳ đã bổ sung một chi tiết quan trọng còn thiếu trong câu chuyện của GS Offit. Khả năng miễn dịch tự nhiên của những người sinh ra trong giai đoạn “Bùng nổ trẻ em” (Baby boomer) đóng một vai trò quan trọng trong việc loại bỏ các ca bệnh sởi ở Hoa Kỳ.

Vaccine không thể bắt chước 100% hệ miễn dịch của con người?

Barbara Loe Fisher, người đồng sáng lập, chủ tịch của Trung tâm Thông tin Vaccine Quốc gia Hoa Kỳ trong một cuộc phỏng vấn năm 2019 cho biết, miễn dịch tự nhiên mang theo của người già có khả năng bảo vệ lâu dài hơn, mạnh mẽ hơn nên không nhất thiết phải thay thế bằng chích ngừa.

Chúng tôi chưa bao giờ được tiêm vaccine, nhưng chúng tôi đang đóng góp cho khái niệm về những gì trông giống như miễn dịch cộng đồng do tiêm vaccine tạo ra”, bà Fisher nói.

Tuy nhiên, “miễn dịch có được bằng vaccine không giống với miễn dịch tự nhiên. Ngay từ đầu, đó là vấn đề của các loại vaccine. Họ chưa bao giờ hiểu được cách tạo ra vaccine có thể bắt chước miễn dịch tự nhiên một cách chính xác ”.

Khơi dậy niềm tin vào khả năng miễn dịch tự nhiên

Vaccine cho phép tạo ra miễn dịch mà không có rủi ro bị lây nhiễm bệnh. Nhưng, đôi khi lại cần phải điều trị cho những rủi ro riêng của vaccine.

Đôi khi, vaccine có thể thực sự lây lan bệnh tật. Đó là những gì đã xảy ra vào năm 2019, theo Liên đoàn Báo chí Hoa Kỳ báo cáo, nhiều trường hợp sốt bại liệt xảy ra ở bốn quốc gia châu Phi nghĩ nhiều liên quan đến vaccine hơn là do virus bại liệt gây ra.

Vaccine gây ra những bệnh khác

Một mối lo khác là vaccine có thể khiến chúng ta dễ mắc các bệnh khác hơn. Điều này đã được chứng minh trong một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Vaccine vào tháng 1 năm 2020. Trong nghiên cứu các nhà khoa học phát hiện, chích ngừa cúm “có liên quan đáng kể với các loại Coronavirus không xác định”. Nói cách khác, những người này dễ bị bệnh do Coronavirus gây ra hơn những người không chích ngừa.

Trong khi đó, miễn dịch tự nhiên mà chúng ta có sau nhiễm một số bệnh có thể giúp cơ thể chống lại các bệnh mới khác. Một nghiên cứu gần đây được công bố trên Tạp chí Các bệnh truyền nhiễm cho thấy, Rhinovirus ở người, nguyên nhân gây ra cảm lạnh thông thường, “kích hoạt phản ứng interferon ngăn chặn sự nhân lên của SARS-CoV-2”.

Các mô phỏng toán học cho thấy Rhinovirus có khả năng gây ảnh hưởng lớn đến quần thể nhiễm nó. Cụ thể là, sự gia tăng tỷ lệ nhiễm Rhinovirus sẽ làm giảm đáng kể số trường hợp nhiễm COVID-19 mới”.

Nhìn chung, truyền thông thường thích miêu tả một phía của việc chủng ngừa, trắng hoặc đen, như chỉ nói cách mọi người ủng hộ, tại sao chống lại việc điều trị, các ví dụ thường riêng lẻ hơn tổng hợp. Riêng về các chuyên gia sức khỏe, họ thường ưu tiên một số loại vaccine hơn những loại khác.

Cân bằng giữa rủi ro và lợi ích của miễn dịch cộng đồng

Ngược lại, phần đông cộng đồng y tế công cộng lại có niềm tin vào sức mạnh miễn dịch tự nhiên hơn những gì các quan chức muốn thừa nhận. Một ví dụ là Tuyên bố Great Barrington, một tài liệu được viết bởi các nhà dịch tễ học bệnh truyền nhiễm và các nhà khoa học sức khỏe cộng đồng.

Năm ngoái, trước khi có bất kỳ loại vaccine nào, tuyên bố này đã đề xuất chấm dứt các biện pháp phong tỏa quá mức trước COVID-19 nhằm tạo cơ hội cho miễn dịch tự nhiên phát triển. Nó cũng kêu gọi các biện pháp bảo vệ nhiều hơn cho những người dễ bị tổn thương.

Cách tiếp cận nhân đạo nhất là cân bằng giữa rủi ro và lợi ích của việc đạt được khả năng miễn dịch cộng đồng, cho phép những người ít có nguy cơ tử vong nhất được sống cuộc sống bình thường của họ nhằm tạo ra khả năng miễn dịch thông qua lây nhiễm tự nhiên, đồng thời bảo vệ tốt hơn những người có nguy cơ cao nhất. Chúng tôi gọi đây là Bảo vệ Tập trung.

Tuyên bố này đã có hơn 43.000 chữ ký của nhân viên y tế và hơn 14.000 chữ ký của các nhà khoa học y tế công cộng.

Miễn dịch tự nhiên thường bị bỏ quên

Hơn 99% những người có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19 đã sống sót. Điều này cho thấy rằng khả năng bảo vệ tự nhiên được xây dựng để chống lại loại virus này có thể là rất lớn. Đối với những người này, nguy cơ mắc bệnh có thể đã được kiểm soát. Nhưng các quan chức dường như không quan tâm lắm đến việc kiểm tra điều này, hoặc tạo điều kiện cho các kháng thể được tạo ra theo cách cổ điển.

Ví dụ: Lực lượng Đặc nhiệm Miễn dịch Liên bang COVID của Canada tin rằng việc sử dụng hộ chiếu vaccine “sẽ bị hạn chế do khả năng miễn dịch khác nhau do các loại vaccine mang lại, vì có nhiều bằng chứng khoa học về khả năng miễn dịch với vaccine hơn là miễn dịch tự nhiên”.

Ai đã loại miễn dịch tự nhiên khỏi cuộc chơi?

Như thể khả năng miễn dịch tự nhiên đã bị loại khỏi cuộc chơi. Vào tháng 6 năm 2020, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã thay đổi định nghĩa về miễn dịch cộng đồng.

Ban đầu, thuật ngữ này được mô tả là thời điểm mà tại đó có đủ số người miễn dịch với một căn bệnh nào đó nhằm xóa bỏ nguy cơ mắc bệnh, bao gồm những người có kháng thể thông qua miễn dịch tự nhiên và chủng ngừa. Nhưng định nghĩa mới của WHO hiện nay lại nói, miễn dịch cộng đồng chỉ xảy ra thông qua tiêm chủng.

Thổi phồng ưu điểm của vaccine

Một phần lý do khiến các quan chức có thể bác bỏ ảnh hưởng của miễn dịch tự nhiên là vì, không giống như vaccine, sự phát triển miễn dịch tự nhiên có thể khác nhau ở mỗi cá thể. Đó là lý do tại sao Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) cho biết, những người có kết quả xét nghiệm COVID dương tính và bình phục vẫn được khuyến khích đi chích ngừa.

Tại thời điểm này, các chuyên gia không biết được thời gian bảo vệ một người hồi phục sau nhiễm COVID-19 là bao lâu. Khả năng miễn dịch tự nhiên, miễn dịch có được sau nhiễm virus, khác nhau ở mỗi người. Một số bằng chứng ban đầu cho thấy khả năng miễn dịch tự nhiên có thể không tồn tại lâu.” CDC Hoa Kỳ tuyên bố.

Ngược lại, CDC Hoa Kỳ lại thổi phồng quá mức các ưu điểm của vaccine. Vào 12/2020, CDC tuyên bố, vaccine Pfizer đã chứng minh có lợi cho những người từng nhiễm COVID, nhưng sau đó lại thừa nhận tuyên bố này là nhầm lẫn khi một nghị sĩ Hoa Kỳ chỉ ra rằng nghiên cứu đã không cho thấy lợi ích như vậy.

Có lý do để tin rằng khả năng miễn dịch tự nhiên đối với COVID-19 có thể có một số điểm đặc biệt, giống như cách mà cơ thể đối phó với các bệnh tương tự. Giống như vaccine không ai biết được khả năng miễn dịch của nó có thể tồn tại bao lâu đối với SARS-CoV-2. Nhưng đối với miễn dịch tự nhiên, thời gian miễn dịch tồn tại có thể lâu hơn như cách mà cơ thể đối với SARS.

Miễn dịch tự nhiên chống lại Covid-19

Một nghiên cứu được công bố năm ngoái trên tạp chí Nature đã chỉ ra, những bệnh nhân hồi phục sau đợt bùng phát SARS đầu tiên vào năm 2003 vẫn sở hữu các tế bào T nhớ, có khả năng nhớ virus 17 năm sau đó.

Những tế bào T này, được phát triển tự nhiên vài năm trước, vẫn có thể đang đóng góp cho sức khỏe cộng đồng. Bằng chứng, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra các tế bào T đặc hiệu cho SARS-CoV-2 ở những người không có tiền sử bệnh SARS, COVID-19 hoặc tiếp xúc với những người bị SARS và / hoặc COVID-19.

Nhưng các quan chức cho biết, ngay cả những người có miễn dịch chống lại COVID-19 vẫn cần chích vaccine. Tất cả mọi người đều được khuyến khích tiêm phòng, việc này đã thúc đẩy những người có miễn dịch tự nhiên đến rủi ro nhiều hơn mà không có lợi cho sức khỏe cộng đồng.

Một nghiên cứu cho thấy, những người mắc bệnh COVID-19 đã tăng đáng kể tỷ lệ tái nhiễm và mức độ phản ứng phụ sau khi tiêm vaccine COVID-19 so với những người không mắc bệnh trước đó.

Thiện Đức

Theo Epoch Times tiếng Anh

Xem thêm:



BÀI CHỌN LỌC

Miễn dịch tự nhiên: Đồng minh bị lãng quên trong phòng chống COVID-19