Nhiều chuyên gia tin rằng virus có thể lây truyền trong không khí. Cụ thể theo một nghiên cứu mới đây: virus trong không khí có thể lây nhiễm cho các tế bào...
Gần đây, một nhóm các nhà virus học và các chuyên gia về aerosol đã đưa ra kết luận: virus COVID-19 chính xác là có thể lây nhiễm trong không khí. Họ đã đưa ra bằng chứng cho thấy các hạt bụi khí (sol khí) có chứa virus sống.
Linsey Marr là một chuyên gia về đường lây của virus trong không khí, cô cho biết: “Đây là điều mà mọi người đang kêu gọi. Bằng chứng rõ ràng cho thấy có virus lây nhiễm trong không khí”.
Cách tiến hành thí nghiệm
Lần này, nhóm nghiên cứu đã thu thập các mẫu không khí từ một căn phòng trong khu cách ly dành cho bệnh nhân COVID-19 tại Bệnh viện Y tế Shands của Đại học Florida. Trong khu cách ly hiện tại đang có hai bệnh nhân. Những bệnh nhân này không được trang bị phòng hộ như yêu cầu của WHO để từ đó có thể tạo ra những hạt aerosol có chứa virus.
Nhóm nghiên cứu đã sử dụng hai thiết bị lấy mẫu, một thiết bị cách bệnh nhân khoảng 2,13m (7 feet) và thiết bị còn lại cách bệnh nhân khoảng 4,88m (16 feet). Các nhà khoa học cũng khá ngạc nhiên khi có thể “bắt” virus trong không khí từ khoảng cách xa hơn nhiều so với khuyến khị - chỉ có 1,83m (6 feet).
Sau đó, các nhà nghiên cứu đã phân lập virus và nuôi cấy. Kết quả cho thấy virus lấy từ không khí có thể lây nhiễm sang các tế bào trong đĩa thí nghiệm. Trình tự bộ gen của virus được phân lập giống hệt trình tự của bộ gen virus thu thập được từ một bệnh nhân COVID-19 mới nhập viện. Nói cách khác, thí nghiệm đã chứng minh được virus có thể lây nhiễm cho tế bào sống trong phòng thí nghiệm.
Điều vượt trội của nghiên cứu
Shelly Miller, kỹ sư môi trường tại Đại học Colorado Boulder, người nghiên cứu về chất lượng không khí và các bệnh lây truyền qua đường không khí, cho biết: “Rất khó để vật liệu di truyền (virus) có thể tồn tại trong aerosol và cũng rất khó để lấy mẫu. Khi lấy mẫu, chúng ta phải khéo léo, nhẹ nhàng giống như cách mà bạn hít thở (nhẹ)".
Những nỗ lực trước đó đã bị cản trở ở bước này hay bước khác trong quy trình. Ví dụ, một nhóm đã thử làm lơ lửng các hạt aerosol, và cho thấy virus vẫn có thể lây nhiễm tối đa trong ba giờ. Nhưng những điều kiện đó là thử nghiệm và không thực tế.
Các nhà khoa học khác đã sử dụng bộ lọc gelatin hoặc ống nhựa hoặc thủy tinh để thu thập các hạt aerosol theo thời gian. Nhưng với lực của không khí đã làm các hạt này co lại và cắt đứt virus. Một nhóm khác đã thành công trong việc phân lập virus sống, nhưng không cho thấy virus phân lập có thể lây nhiễm sang tế bào.
Tuy nhiên, trong nghiên cứu mới, các nhà khoa học đã phát minh ra một thiết bị lấy mẫu sử dụng hơi nước tinh khiết để phóng to kích thước các hạt aerosol. Điều này giúp có thể thu thập chúng dễ dàng từ không khí. Bước tiếp theo, thiết bị này sẽ biến các hạt aerosol ngay lập tức thành chất lỏng giàu muối, đường và protein, giúp lưu giữ mầm bệnh-virus SARS-CoV-2.
Tiến sĩ Robyn Schofield, biên tập viên của tạp chí Kỹ thuật Đo lường Khí quyển, một nhà hóa học khí quyển tại Đại học Melbourne ở Úc, người đo aerosol trên đại dương cho biết, “Tôi rất ấn tượng. Đó là một kỹ thuật đo lường rất thông minh".
Những bước đột phá trong phòng bệnh
Một số chuyên gia lưu ý, khoảng cách mà nhóm nghiên cứu tìm thấy virus xa hơn nhiều so với khoảng cách 1,83m (6 feet) được khuyến nghị để giãn cách xã hội.
Tiến sĩ Schofield cho biết thêm: “Mức tối thiểu 1,83m (6 feet) là gây hiểu lầm, vì mọi người nghĩ rằng họ được an toàn trong nhà. Thực sự không phải thế... chúng tôi biết rằng những quy tắc về khoảng cách trong nhà đã không còn quan trọng. Chỉ mất khoảng 5 phút là các hạt aerosol đi ra rất xa ngay cả trong không khí tĩnh”.
Tiến sĩ Seema Lakdawala là một chuyên gia về virus đường hô hấp tại Đại học Pittsburgh. Ông cho biết phát hiện này sẽ thúc đẩy mọi người chú ý hơn đến các biện pháp phòng ngừa lây truyền qua đường không khí như cải thiện hệ thống thông gió.
Thiện Đức
- Theo New York Times.
