Rất nhiều người đã từng nghe đến Migraine, bệnh lý đau nửa đầu. Thật ra, 90% tất cả các cơn đau đầu không phải là migraine mà là đau đầu do căng thẳng (tension type headache). Cơn đau đầu có thể biến mất sau vài giờ, 24 giờ, thậm chí là sau vài ngày - sau khi “hành hạ” chúng ta nhừ tử. Tuy nhiên, loại nhức đầu này có thể được giải tỏa nhanh chóng nếu chúng ta sớm nhận ra và biết cách ứng phó với nó.
90% cơn nhức đầu là do căng thẳng
Những cơn đau đầu do căng thẳng thường biểu hiện ra từ nhẹ đến trung bình, và tuy ít nhưng cũng có cả đau dữ dội. Bạn có thể cảm thấy đau âm ỉ, đau nhức khắp đầu, ngoài ra, đau mỏi hoặc nhạy cảm quanh cổ, trán, da đầu hoặc cơ vai cũng có thể xảy ra. Cảm giác căng hay bị siết chặt quanh đầu có thể gây khó khăn trong việc tập trung. Bất cứ ai cũng có thể bị đau đầu khi không chịu được căng thẳng, và nếu mức độ stress càng cao, thì cơn đau có thể càng tồi tệ.
Nguyên nhân của cơn đau đầu do căng thẳng
Nguyên nhân của các cơn đau đầu do căng thẳng phổ biến nhất đến từ những vấn đề thường gặp trong cuộc sống gia đình, các mối quan hệ xã hội, bạn bè, công việc và trường học, chẳng hạn như:
- Mới sinh em bé
- Không có bạn bè thân thiết
- Trở lại trường học, hoặc trước kỳ thi, kiểm tra.
- Bắt đầu một công việc mới
- Mất việc
- Đến thời hạn phải hoàn thành công việc
- Thi đấu thể thao hoặc các hoạt động khác
- Là người cầu toàn
- Thiếu ngủ
- Béo phì, thừa cân
- Làm việc quá tải (tham gia vào quá nhiều hoạt động / tổ chức)...
Thiền định, liệu pháp giảm đau đầu không dùng thuốc
Chúng ta thường sử dụng các loại thuốc không kê toa như aspirin, ibuprofen, naproxen, acetaminophen, caffeine... để tạm thời dập tắt các cơn đau đầu do căng thẳng. Bác sĩ có thể chỉ định thêm các loại thuốc giảm đau cao cấp khác. Mặc dù vậy, nếu cơn đau đầu đã trở thành mãn tính do stress kéo dài, thì bạn dần sẽ bị nhờn thuốc, và việc lạm dụng thuốc có thể sẽ xảy ra.
May mắn thay, nhiều nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các phương pháp rèn luyện tâm và thân, như thiền định, có thể có hiệu quả làm giảm cơn đau đầu, ngoài ra còn giúp giải quyết nguyên nhân gây đau mãn tính khác.
Theo một nghiên cứu về sử dụng thuốc bổ sung và liệu pháp thay thế ở những bệnh nhân bị đau đầu, thì khoảng 17% đã thực hiện thiền định để giúp họ giảm đau.
72% người thuộc nhóm đau mãn tính, sau khi trải qua thực hành thiền định, cũng nhận thấy mức độ đau của họ đã giảm đi đáng kể. Trong một nghiên cứu khác, các bệnh nhân có thực hành thiền định ít bị cơn đau nửa đầu hành hạ hơn, có khả năng chịu đau nhiều hơn, thêm vào đó, họ còn cảm thấy hạnh phúc hơn.
Thiền định có thể làm tăng hoạt động của hệ thống thần kinh, nhất là vùng chịu trách nhiệm làm chậm nhịp tim và thư giãn các mạch máu, đồng thời ức chế một phần của hệ thống thần kinh chịu trách nhiệm về căng thẳng. Hơn nữa, vì nhiều cơn đau đầu được gây ra hoặc làm nặng thêm do căng thẳng, và lo lắng, các kỹ thuật cơ thể như thiền có thể làm giảm đau đầu đơn giản bằng cách giảm bớt căng thẳng tiềm ẩn.
Các loại thiền định phổ biến
Nhiều rất nhiều phương pháp thiền định được thực hành trên khắp thế giới như:
- Thiền chánh niệm (mindfulness meditation), một loại thiền tập trung vào hơi thở, suy nghĩ vượt ra khỏi tâm trí mà không phán xét, được gọi là nhận thức không phán xét. Theo thời gian, mục tiêu là học cách trải nghiệm cuộc sống hàng ngày với sự chấp nhận, cân bằng và có quan điểm lớn hơn.
- Thiền siêu việt (transcendental meditation), đây là loại thiền xuất phát từ tôn giáo Hindu và liên quan đến việc sử dụng các từ, cụm từ hoặc âm thanh lặp đi lặp lại - được gọi là thần chú. Bằng cách lặp lại một câu thần chú, thiền giả có thể ngăn chặn những suy nghĩ mất tập trung và đạt được trạng thái "tỉnh táo yên tĩnh".
- Thiền minh sát (vipassana), được cho là lời Đức Phật dạy. Vipassana yêu cầu tập trung vào các kết nối sâu sắc giữa cơ thể và tâm trí, trong khi vẫn bình tĩnh và tách rời.
- Pháp Luân Đại Pháp (Falundafa), một pháp môn tu luyện của Phật gia, nguyên lý của phương pháp là thực hành 5 bài công pháp khí công, bao gồm thiền định, kết hợp với thực hành cách sống dựa trên 3 nguyên tắc cơ bản của Phật gia: Chân-Thiện-Nhẫn. Bằng cách kết hợp giữa tập luyện các bài tập khí công thiền định và thay đổi suy nghĩ sống theo hướng tích cực, sức khỏe cả về tinh thần và thể chất cũng đều được cải thiện.
Bắt đầu thiền định như thế nào?
Dù bạn chọn loại thiền nào, hãy nhớ rằng hầu hết các kỹ thuật thiền đều hơi giống nhau và có thể được điều chỉnh để phù hợp với nhu cầu và sở thích của riêng bạn - tất cả những gì bạn cần là một tâm hồn cởi mở và một không gian yên tĩnh. Các lớp học địa phương có thể giúp bạn bắt đầu. Các trung tâm cộng đồng, trung tâm thương mại cao cấp, bệnh viện và phòng tập yoga cũng cung cấp các khóa học về thiền. Ngoài ra, có một số sách và các khóa học trực tuyến có hướng dẫn thiền định.
Tại Việt Nam, Pháp Luân Đại Pháp hay còn gọi là Pháp Luân Công, hiện nay, đang là một môn thiền định được nhiều người tìm kiếm bởi lợi ích to lớn mà pháp môn này mang đến cho người tập. Cuốn “Chuyển Pháp Luân”, cuốn sách hướng dẫn các nguyên lý sống dựa trên Chân-Thiện-Nhẫn có thể được download trên trang phapluan.org. Nếu muốn tập thử và học 5 bài công pháp, bạn chỉ cần dạo bước đến các công viên lớn trên khắp cả nước vào buổi sáng và được người tập trước hướng dẫn miễn phí.
Thiền định không chỉ giúp giảm đau đầu do căng thẳng mà còn giúp giảm stress, tích lũy năng lượng, tích cực cho cuộc sống, hoặc để khai phá chính mình… Bạn có muốn thử không? Những cơn đau đầu của bạn sẽ tan biến nhanh một cách đáng kinh ngạc. Bản thân tôi cũng thoát khỏi cơn đau đầu mãn tính gần 20 năm nhờ thiền định đấy.
Mỹ Tâm
