Đại dịch viêm phổi Vũ Hán đã thúc đẩy nhiều người phải xem xét lại cách thức sản xuất thực phẩm, phân phối và tiêu thụ... (Shutterstock)

4 giai đoạn hợp tình, hợp lý để phân phối vaccine COVID-19

Bình luận Minh Sang • 14:40, 05/09/20

Giúp NTDVN sửa lỗi

Theo bản kế hoạch sơ thảo của các chuyên gia, việc phân phối vaccine công bằng sẽ bao gồm 4 giai đoạn...

Một số vaccine chống COVID-19 hiện đang ở trong giai đoạn cuối cùng của thử nghiệm lâm sàng. Trong thời điểm này, có một câu hỏi mà hầu hết mọi người nghiễm nhiên đặt ra là: Ai sẽ được ưu tiên tiêm vaccine?

Chính phủ Hoa Kỳ ưu tiên ai?

Theo bản kế hoạch sơ thảo của Lực lượng đặc nhiệm chống virus Corona của Nhà Trắng, chính phủ Hoa Kỳ sẽ ưu tiên các nhóm sau: các nhân viên y tế tuyến đầu tại các cơ sở y tế, những người có nguy cơ cao gặp tai biến và tử vong do virus Vũ Hán, người cao tuổi trong viện dưỡng lão.

Cụ thể hơn, lực lượng đặc nhiệm đã phân ra 4 tiêu chí nguy cơ sau để thông báo người nào sẽ được ưu tiên tiếp cận với vaccine:

- Nhóm dễ có nguy cơ bị lây nhiễm: nhóm ở trong môi trường mà virus lây lan
- Nhóm có nguy cơ mắc bệnh nặng và tử vong: nhóm dễ gặp tai biến hoặc tử vong do virus
- Nhóm tác động mạnh đến xã hội: những người mà xã hội phụ thuộc vào để thực hiện các nhiệm vụ thiết yếu
- Nhóm dễ lây truyền bệnh: những người dễ lây bệnh cho người khác

Dựa trên những tiêu chí này, lực lượng đặc nhiệm đã vạch ra bốn giai đoạn để đảm bảo việc phân bố vaccine được công bằng.

Giai đoạn 1 - Các nhân viên tuyến đầu, người cao tuổi đủ tiêu chuẩn, các nhóm nguy cơ cao

Nhóm đối tượng đầu tiên là nhân viên y tế tại bệnh viện hoặc viện dưỡng lão - các cơ sở có nguy cơ cao. Đây là những người đang chiến đấu hàng giờ với virus Vũ Hán. Lực lượng đặc nhiệm cho biết, vaccine sẽ giúp họ tiếp tục công việc một cách an toàn và giảm khả năng mắc bệnh và lây lan virus tại nơi làm việc.

Tiến sĩ Eric Cioe-Peña là giám đốc của Northwell Health - tổ chức chăm sóc sức khỏe phi lợi nhuận và là mạng lưới cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe lớn nhất của New York - chia sẻ với Healthline: trong thời gian ngắn, “Bạn có thể mua thêm nhiều máy thở, nhưng không thể có thêm nhiều y tá”.

Đối tượng tiếp theo trong giai đoạn một bao gồm các lực lượng ứng cứu ban đầu: cảnh sát, nhân viên cứu hỏa và nhân viên dịch vụ y tế khẩn cấp. Đây là những nhóm cần thiết cho nhiều tình huống khẩn cấp trong xã hội.

Một nhóm nữa được ưu tiên trong giai đoạn này là người cao tuổi trong các viện dưỡng lão. Theo ước tính của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), khoảng 80% người tử vong do COVID-19 là từ 65 tuổi trở lên.

Ngoài tuổi tác, đây cũng là nhóm thường có tối thiểu hai bệnh nền nghiêm trọng, mà 75% bệnh nhân COVID-19 nhập viện là có từ hai bệnh nền trở lên. Họ là những người chịu ảnh hưởng nặng nề trong đại dịch bởi ung thư, bệnh thận, béo phì, bệnh tim... bên cạnh tuổi tác.

Giai đoạn 2 - Người lao động thiết yếu, tất cả người cao tuổi, những người sống trong môi trường nguy cơ

Công nhân cung cấp thực phẩm, nhân viên bưu điện và giáo viên là những nhóm đối tượng đứng đầu danh sách ưu tiên của giai đoạn hai. Họ là những người lao động thiết yếu trong các ngành nghề ảnh hưởng đến hoạt động của xã hội và nền kinh tế.

Tất cả người cao tuổi còn lại đều có bệnh nền làm tăng nguy cơ ở mức vừa phải. Những người sống trong môi trường tập trung như nhà tù hoặc trại tạm giam cũng như thế. Cả hai nhóm này đều không chỉ có các bệnh lý tiềm ẩn, mà còn thường ở trong những môi trường tập trung dễ lây truyền bệnh.

Giai đoạn 3 - Thanh niên, trẻ em và những nhóm lao động thiết yếu khác

Giai đoạn này bao gồm thanh niên và trẻ em cùng với những người lao động thiết yếu còn lại không bao gồm trong giai đoạn hai.

Nhiều báo cáo đã đưa ra bằng chứng cho thấy thanh niên (18-30 tuổi) đang là đối tượng thúc đẩy sự lây lan của đại dịch COVID-19. Nguyên nhân là do những lây truyền không có triệu chứng và tiền triệu chứng. Vaccine sẽ làm giảm nguy cơ truyền virus cho bạn bè và gia đình của họ.

Trẻ em, mặc dù không có khả năng mắc bệnh nặng, nhưng cũng lại đóng một vai trò lớn trong việc lây truyền bệnh tại cộng đồng. Đặc biệt là khi trẻ tham gia trại hè, đi nhà trẻ hoặc đến trường học. Vaccine sẽ giúp trường học mở cửa an toàn trở lại, giảm nguy cơ trẻ em lây nhiễm virus cho giáo viên hoặc mang virus về nhà cho gia đình.

Giám đốc Cioe-Peña cho biết: “Trẻ em có nguy cơ thấp ở chỗ nguy cơ biến chứng là cực kỳ thấp - nhưng nên đưa vào giai đoạn 3 chứ không phải 4 vì trẻ em có thể sẽ góp phần vào việc lây lan bệnh trong gia đình.” - đặc biệt là người lớn tuổi và những người có vấn đề sức khỏe tiềm ẩn ở nhà.