Cách đây 8 năm, FTC đã tiến hành điều tra về Google - gã khổng lồ của Thung lũng Silicon. Nhưng rồi, FTC đã quyết định đóng cuộc điều tra vào đầu năm 2013. Gần đây, một vụ rò rỉ tài liệu đáng chú ý về cuộc điều tra năm 2012 của Google cho thấy rằng, mặc dù có rất nhiều bằng chứng về sự bóp méo thị trường và đe dọa cạnh tranh do các luật sư của cơ quan này trình bày, 5 ủy viên của FTC đã cố tình trì hoãn các tuyên bố kết luận Google độc quyền mà nhà kinh tế học của FTC tìm thấy.
Các tài liệu bị rò rỉ từ cuộc điều tra năm 2012 của Ủy ban Thương mại Liên bang Hoa Kỳ (FTC) về Google cho thấy chính xác tình trạng thực thi chống độc quyền của Mỹ có nhiều điều sai trái.
Cách đây 8 năm, FTC đã có cơ hội đối mặt trực diện với Google - gã khổng lồ của Thung lũng Silicon, kẻ hiện có quyền lực thay đổi luồng thông tin tự do ở quy mô toàn cầu, bóp méo khả năng tiếp cận thị trường của các doanh nghiệp lớn và nhỏ, và thay đổi bản chất của tư duy độc lập theo cách thức mà thế giới chưa từng chứng kiến.
Nhưng rồi, FTC đã chớp mắt - chớp mắt một cách khó khăn, quyết định đóng cuộc điều tra vào đầu năm 2013. Gần đây, một vụ rò rỉ tài liệu đáng chú ý về cuộc điều tra năm 2012 của Google cho thấy rằng, mặc dù có rất nhiều bằng chứng về sự bóp méo thị trường và đe dọa cạnh tranh do các luật sư của cơ quan này trình bày, 5 ủy viên của FTC đã cố tình trì hoãn các tuyên bố kết luận Google độc quyền mà nhà kinh tế học của FTC tìm thấy.
Hồ sơ và báo cáo về cuộc điều tra năm 2012 cho thấy FTC đã buộc phải làm như vậy vì chịu áp lực chính trị từ Nhà Trắng, còn Obama - đến lượt mình, lại chịu áp lực chính trị từ Google. Ông William Kovacic, cựu chủ tịch FTC dưới thời Tổng thống George W. Bush, đã xem xét hơn 3.00 trang tài liệu bị rò rỉ do Politico cung cấp và kết luận rằng cơ quan này đã bỏ qua "điều mà mọi chuyên gia và cơ quan quản lý sẽ coi là vi phạm chống độc quyền rõ ràng".
Kết quả là, như chúng ta đang chứng kiến - Google đã trở thành bộ lọc thông tin chính của thế giới, tham gia vào mạng lưới các hợp đồng loại trừ và hành vi chống cạnh tranh, đồng thời đang phải đối mặt với một vụ kiện chống độc quyền do Bộ Tư pháp dẫn đầu và 48 thống đốc tiểu bang tham gia.
Có lẽ những tài liệu rò rỉ này đã hé lộ phần nào lý do mà Big Tech nắm giữ được vị trí hiện tại trên thị trường, và đặc biệt là cách thức thực thi luật chống độc quyền của FTC. Nó cũng tiết lộ rằng việc thực thi chống độc quyền được chính trị hóa đã trở nên như thế nào - bị ảnh hưởng của chủ nghĩa ngoại lệ trên Internet và sự lôi kéo mạnh mẽ của Google, một trong những công ty giàu nhất thế giới.
Điều đáng ngạc nhiên nhất trong các tài liệu năm 2012 là sự khác biệt quá lớn giữa các khuyến nghị của các luật sư của FTC với các đề xuất của các nhà kinh tế học của cơ quan này. Và sửng sốt hơn cả, có lẽ là việc các ủy viên FTC cuối cùng lại dựa vào phán quyết của chính họ để quyết định từ bỏ cuộc điều tra đối với Google.
Các luật sư chống độc quyền của FTC khi đó đã kết luận rằng Google đã vi phạm luật khi "trục xuất các đối thủ cạnh tranh tiềm năng" bằng một loạt hợp đồng loại trừ trên điện thoại di động - phần lớn trong số đó tạo cơ sở cho vụ kiện do Bộ Tư pháp của chính quyền Trump đưa ra gần một thập kỷ sau đó.
“Chống lưng” vững chắc của Google
Google từ lâu đã tìm được “chống lưng” rất tốt cho mình. Mặc dù là một cơ quan độc lập, 4 trong số 5 ủy viên của FTC bỏ phiếu cho cuộc thăm dò của Google là do chính quyền Obama bổ nhiệm.
Tờ The New York Times năm 2016 đã gọi Obama là “Tổng thống kỹ thuật số thực sự đầu tiên của nước Mỹ”, nhà lãnh đạo này “thường xuyên thúc đẩy chính sách làm hài lòng những người am hiểu công nghệ” và tự hào về “mối quan hệ sâu sắc và có ý nghĩa” với Bill Gates, Mark Zuckerberg và Steve Jobs.
Năm 2012, nhân viên của Google là nguồn quyên góp chiến dịch lớn thứ hai cho chiến dịch tranh cử của Obama, chỉ đứng sau Microsoft. Rất nhiều nhân viên của Google từng là trợ lý cấp cao tại Nhà Trắng và các giám đốc điều hành của Google phần lớn đều phục vụ trong các ban cố vấn của Nhà Trắng. Vào ngày 6 tháng 11 năm 2012, ngày Obama tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai, Eric Schmidt, chủ tịch điều hành lúc bấy giờ của Google, đã “đích thân giám sát hệ thống phần mềm cử tri đi bầu cho ông Obama”, theo Wall Street Journal.
-
- Năm 2012, nhân viên của Google là nguồn quyên góp chiến dịch lớn thứ hai cho chiến dịch tranh cử của Obama, chỉ đứng sau Microsoft. Rất nhiều nhân viên của Google từng là trợ lý cấp cao tại Nhà Trắng và các giám đốc điều hành của Google phần lớn đều phục vụ trong các ban cố vấn của Nhà Trắng. (Ảnh: NTDVN tổng hợp)
Mối liên hệ thường xuyên giữa Google và Nhà Trắng vẫn tiếp tục trong quá trình điều tra của FTC. Một báo cáo do Wall Street Journal công bố vào năm 2015 đã nêu chi tiết về mức độ “bất thường” trong mối quan hệ của Google với chính quyền Obama, cho thấy công ty đã tổ chức 230 cuộc họp với các quan chức cấp cao của Nhà Trắng, tức là trung bình khoảng một cuộc mỗi tuần. Nhà vận động hành lang hàng đầu của họ là Johanna Shelton đã che cửa Nhà Trắng trong hơn 60 cuộc họp. Vào tháng 4 năm 2016, theo một báo cáo khác, cô Shelton đã lên lịch cho 128 cuộc họp tại Nhà Trắng.
Google được cho là đã “ra lệnh” cho FTC thảo luận về cả công ty và vụ việc chống độc quyền như thế nào. Khi tờ Wall Street Journal công bố một phần tài liệu điều tra Google của FTC bị rò rỉ vào năm 2015 cho biết, khi nhận thấy sự bất đồng sâu sắc giữa các nhân viên của FTC và cuộc bỏ phiếu cuối cùng của ủy ban, cô Shelton đã gửi email cho giám đốc của FTC nói rằng Google đang "gặp rắc rối" và "khó hiểu" trước sự không phản hồi của FTC. Cô này đã yêu cầu FTC phải đưa ra một tuyên bố "ngay lập tức". Và thực tế, một tuyên bố đã được đưa ra chỉ 2 ngày sau đó.
Sự giám sát của Quốc hội là rất cần thiết
Một phần nhờ FTC đánh giá cao Google vào năm 2012, sức mạnh của Big Tech đã tiếp tục phát triển, không bị kiểm soát và ngày càng không có đối thủ. Thực thi chống độc quyền một lần nữa lại nổi lên như một biện pháp khắc phục chính đối với các yếu tố chống cạnh tranh và bóp méo thị trường của những kẻ quyền lực đầu sỏ.
Nhưng để tránh những sai lầm của năm 2012 thì rất cần sự giám sát của Quốc hội: về cách thức thực thi luật chống độc quyền của chúng ta, việc thực thi đó cần phù hợp với ý định của Quốc hội và các đạo luật, các cơ quan thực thi cần có đủ nguồn lực để thi hành nhiệm vụ và việc giải thích theo luật cho nền kinh tế kỹ thuật số cần phải làm đến nơi đến chốn.
Big Tech đang đổ tiền lớn vào các chính sách và các lập luận học thuật để cố gắng chứng minh rằng những nỗ lực như vậy sẽ "chính trị hóa" việc thực thi chống độc quyền, tránh xa khoa học nguyên sơ về phân tích kinh tế. Nhưng nếu các hành động của FTC trong năm 2012 có bất kỳ dấu hiệu khả quan nào, nếu việc thực thi chống độc quyền được chính trị hóa và phân tích kinh tế tốt hơn, và có một hướng dẫn hữu ích hơn, thì việc chống độc quyền của Big Tech sẽ không còn là một vấn đề mông lung nữa. Trên thực tế, việc phụ thuộc quá nhiều vào khung chi phí sai sót có thể khiến luật chống độc quyền của chúng ta hoàn toàn bị xáo trộn khi đối mặt với các mối đe dọa thực sự của thị trường.
Trong nhiều lĩnh vực, Quốc hội đã phần lớn từ bỏ vai trò là cơ quan lập pháp, thay vào đó thích giao việc phát triển chính sách cho các quan chức và tòa án. Do đó, thật đáng khích lệ khi thấy cả Hạ viện và Thượng viện tham gia giám sát việc thực thi chống độc quyền đối với Big Tech.
FTC năm 2012 đã cung cấp cho họ một hướng dẫn hữu ích bằng cách nêu bật các điểm yếu trong phân tích thực thi hiện tại của chúng tôi và việc nắm bắt các lợi ích hàng tỷ USD có thể trì hoãn nó. Nói cách khác, các bản ghi nhớ FTC bị rò rỉ là một tia sáng đỏ nhấp nháy cho thấy tất cả đều không tốt trong thế giới thực thi chống độc quyền của Mỹ. Các cơ quan chống độc quyền đã tư nhân hóa luật chống độc quyền một cách hiệu quả, mà Quốc hội cần phải dân chủ hóa nó một lần nữa.
Tác giả: Rachel Bovard là giám đốc cấp cao về chính sách tại Viện Đối tác Bảo thủ. Cô Rachel có hơn một thập kỷ kinh nghiệm đấu tranh cho các chính sách bảo thủ ở Washington. Bắt đầu từ năm 2006, cô phục vụ ở cả Hạ viện và Thượng viện với nhiều vai trò khác nhau, bao gồm cả vai trò giám đốc lập pháp cho Thượng nghị sĩ Rand Paul.
Năm 2013, cô được vinh danh là một trong những Phụ nữ có ảnh hưởng nhất của Tạp chí Quốc gia ở Washington dưới 35 tuổi. Các bài phân tích và chuyên gia chính sách của cô xuất hiện rộng rãi trên báo in và truyền hình.
Mộc Trà
Theo The Federalist
