Thị trường đang ngóng chờ báo cáo lợi nhuận quý 3/2021, hiện tại theo FiinGroup, chỉ có gần 32 báo cáo kết quả kinh doanh của doanh nghiệp và 09 báo cáo của ngân hàng thương mại. Dù vậy, kết quả tạm tính cho thấy các doanh nghiệp sinh lời được trong quý 3 không nhiều, chủ yếu là nhóm hưởng lợi từ chuỗi cung ứng đứt gãy và giãn cách (doanh nghiệp công nghệ), trong khi kết quả kinh doanh của các NHTM ảm đạm..
FiinGroup đã cập nhật tạm thời báo cáo tài chính quý 3 của hơn 40 doanh nghiệp, ngân hàng niêm yết, kết quả kinh doanh (tạm tính) của các doanh nghiệp không nằm ngoài dự tính, đều ở mức suy giảm khá mạnh, ở cả khối doanh nghiệp tài chính (ngân hàng, tổ chức tài chính, quỹ) và doanh nghiệp phi tài chính.
Khối Tài chính: Lợi nhuận các ngân hàng dự kiến sẽ giảm quý thứ 2 liên tiếp so với quý liền kề
Lợi nhuận quý 3/2021 của 9 ngân hàng giảm 13,4% so với quý liền trước và đây là quý thứ 2 liên tiếp các ngân hàng ghi nhận lợi nhuận giảm. Gia tăng trích lập dự phòng và cắt giảm lãi suất hỗ trợ khách hàng bị ảnh hưởng bởi COVID là hai nguyên nhân chính cho sự sụt giảm này.
Giá cổ phiếu ngân hàng cũng đã phần nào phản ánh tình hình kinh doanh kém tích cực, với mức giảm 14,3% kể từ đầu tháng 7 sau khi đã tăng gần 50% trong nửa đầu năm 2021, đưa định giá dựa trên giá trị sổ sách (P/B) của khối ngân hàng về 2,08x từ mức đỉnh 2,65x đầu tháng 5. Tuy nhiên, theo FiinGroup đây vẫn là mức khá đắt so với lịch sử cũng như triển vọng lợi nhuận ngắn và trung hạn dưới áp lực trích lập chi phí dự phòng rủi ro theo các quy định hiện hành bao gồm Thông tư 14 cũng như thực tế tác động của COVID đến chất lượng tín dụng của người vay.
Khối Phi tài chính: Tăng trưởng lợi nhuận đến từ các doanh nghiệp hưởng lợi đà tăng giá hàng hóa và đứt gãy chuỗi cung ứng
Lợi nhuận sau thuế Q3-2021 của 32 doanh nghiệp được dự báo có thể tăng 36,5% so với cùng kỳ. Đây là mức tăng trưởng tốt hơn kỳ vọng trong bối cảnh giãn cách xã hội tại nhiều tỉnh thành lớn kéo dài trong quý 3. So với quý 2 trước đó, lợi nhuận sau thuế giảm 13,4%.
Tuy nhiên, tăng trưởng so với cùng kỳ chủ yếu ghi nhận tại các nhóm ngành hưởng lợi (i) đà tăng giá hàng hóa (Thép, Phân bón, Hóa chất), (ii) đứt gãy chuỗi cung ứng (Vận tải biển, Thực phẩm) và (iii) nhu cầu gia tăng do giãn cách (Công nghệ Thông tin).
Ở chiều ngược lại, một số ngành dự kiến có lợi nhuận giảm mạnh do tiêu dùng trong nước sụt giảm vì ảnh hưởng của giãn cách xã hội, bao gồm Hàng cá nhân (PNJ), Bia (SAB), Cao su (HRC), Khí đốt (GAS) và Dược phẩm (IMP). FiinGroup cho rằng đây cũng là những nhóm ngành sẽ hồi phục mạnh mẽ sau khi các hoạt động kinh tế và giao thương được kích hoạt trở lại theo chiến lược “Sống chung với COVID”.
Lưu ý rằng kết quả báo cáo kinh doanh ở trên chỉ là kết quả tạm tính trên quy mô mẫu nhỏ, mới chỉ chiếm 5-6% tổng số các doanh nghiệp niêm yết. Kết quả này chưa thể đại diện cho các doanh nghiệp niêm yết trên cả hai sàn chứng khoán Việt Nam.
Thêm vào đó, các doanh nghiệp gửi sớm báo cáo tài chính trong bối cảnh đặc biệt này cũng thường là các doanh nghiệp được hưởng lợi từ đại dịch nhờ đứt gãy chuỗi cung ứng hàng hoá và giãn cách (ví dụ như công nghệ…).
Ngoài ra, nhóm các doanh nghiệp niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán là nhóm doanh nghiệp được xem là khỏe mạnh nhất của nền kinh tế, nó cũng không đại diện cho hàng trăm ngàn doanh nghiệp chưa niêm yết đang khốn đốn vì cầu giảm, tiêu dùng suy giảm, đứt gãy chuỗi cung ứng, chi phí vật liệu tăng cao…
Hữu Nguyên
