Với việc các nhà kinh tế thị trường tự do liên tục “đả kích” kế hoạch kích thích kinh tế của Tổng thống Biden, hy vọng dân chúng sẽ sớm nhận ra rằng “có rất ít sự biện hộ về mặt kinh tế” đối với việc thúc đẩy chi tiêu về mặt chính trị của ông Biden.
- Tổng thống Biden đã từ bỏ sự thỏa hiệp lưỡng đảng và đẩy nhanh tiến độ để thông qua toàn bộ gói chi tiêu cho đại dịch viêm phổi Vũ Hán - trị giá 1,9 nghìn tỷ USD của mình. Đề xuất của ông Biden bao gồm:
- Chi phiếu "kích thích" trị giá 1.400 USD cho nhiều người Mỹ hơn;
- Chi 350 tỷ USD để cứu trợ các chính quyền địa phương và tiểu bang;
- Gia hạn trợ cấp thất nghiệp “siêu hỗ trợ” đến tháng 9/2021;
- Tiền phân phối vaccine;
- Tăng mức lương tối thiểu lên 15 USD toàn liên bang và nhiều hơn thế nữa.
Các thành viên đảng Dân chủ trong Quốc hội quyết tâm thông qua dự luật này vào đầu tháng 3/2021.
Nhưng tình trạng của nền kinh tế không hỗ trợ cho sự thúc đẩy chi tiêu này — không một chút nào cả.
‘Tiền trực thăng’ chỉ đơn thuần là phân phối lại của cải - nó không tạo ra của cải
Văn phòng Ngân sách Quốc hội phi đảng phái đang dự báo sự hồi sinh "nhanh chóng" trong tăng trưởng kinh tế và một sự trở lại mức việc làm trước đại dịch - chậm hơn nhưng ổn định - mà không cần thêm bất kỳ gói kích thích nào. (Chúng ta đã chi 4 nghìn tỷ USD đầy choáng váng).
-
- Phó Tổng thống Hoa Kỳ Kamala Harris tổ chức một buổi lắng nghe trực tuyến với các thị trưởng Da đen về phản ứng cứu trợ của Covid-19, tại Tòa nhà Văn phòng Điều hành Eisenhower ở Washington, DC, 10/2/2021. (Ảnh của SAUL LOEB / AFP qua Getty Images)
Và các nhà kinh tế thị trường tự do hàng đầu được FEE phỏng vấn độc quyền đều lập luận rằng "động lực thúc đẩy gói kích thích lớn hơn của ông Biden là vì chính trị, chứ không phải là vì kinh tế".
“Chúng ta hoàn toàn không cần một biện pháp kích thích khác trị giá hàng nghìn tỷ USD”, giáo sư kinh tế học Alex Salter của Texas Tech cho biết.
“Chúng ta đã chi 4 nghìn tỷ USD để chống lại COVID-19 kể từ năm ngoái. Thiếu chi tiêu không phải là vấn đề của chúng ta. Chính phủ nên chi nhiều hơn vào việc sản xuất và phân phối vaccine, nếu không thì hãy dẹp đi”, ông Salter nói.
Trong khi đó, nhà kinh tế Stephen Moore của FreedomWorks lập luận rằng chi tiêu của chính phủ thực sự có thể là một điều tiêu cực cho nền kinh tế.
“Biện pháp tiền trực thăng chỉ đơn thuần là phân phối lại của cải - nó không tạo ra của cải. Chúng ta không cần gói kích thích thêm này", ông nói.
Ông Moore, người từng là cố vấn kinh tế hàng đầu cho cựu Tổng thống Trump, đã so sánh nỗ lực của ông Biden với những nỗ lực kích thích tương tự dưới thời chính quyền ông Obama - điều mà đã dẫn đến sự phục hồi kinh tế chậm nhất kể từ cuộc Đại suy thoái.
“Chúng ta đã học được từ kế hoạch ‘sẵn sàng thực hiện’ trị giá 830 tỷ USD của ông Obama rằng [biện pháp] kích thích kinh tế của Keynes không có tác dụng”, ông Moore cho biết.
"Các con số của ông Obama cho thấy rằng khi kết thúc, chúng ta có ít việc làm hơn - so với khi chúng ta không làm gì cả để ‘kích thích’ nền kinh tế", ông nói.
Một chiến lược ‘giết chết việc làm’
Một nhà kinh tế thị trường tự do nổi tiếng khác, Robert P. Murphy, thành viên cao cấp của Viện Mises, đã đưa ra đánh giá tương tự. Ông gọi đề xuất của ông Biden là “không hợp lý về mặt kinh tế”; và cho rằng “bất kỳ tính năng tốt nào của đề xuất này có thể đạt được trực tiếp hơn - thông qua các chính sách khác”.
Các nhà kinh tế được FEE phỏng vấn đã đặt vấn đề với - không chỉ mức chi tiêu khổng lồ và chi phí của kế hoạch của ông Biden, mà còn liên quan đến một số đề xuất cụ thể của nó như: Chi phiếu "kích thích" nhiều hơn và mở rộng hơn nữa trợ cấp thất nghiệp “siêu hào phóng” - ban đầu được quảng bá dưới dạng "tạm thời” đến tháng 3 năm ngoái — điều đó sẽ dẫn đến việc nhiều người Mỹ kiếm được nhiều tiền hơn bằng cách không đi làm, do đó họ không coi trọng việc làm.
“Nhiều chi phiếu hơn không có ý nghĩa gì”, ông Salter, nhà kinh tế của Texas Tech cho biết. “Bảng cân đối chi tiêu của hộ gia đình rất mạnh. Nhiều hộ gia đình đã tiết kiệm được phần lớn nhờ các ngân phiếu lần trước. Tuy nhiên, một sự thanh toán trực tiếp khác không phải là để ổn định kinh tế. Đó là để mua sự ủng hộ chính trị”, ông nói.
Về phần mình, ông Murphy thông cảm với hoàn cảnh của những người bị ảnh hưởng bởi các vụ phong tỏa do đại dịch viêm phổi Vũ Hán gây ra, nhưng vẫn nhìn nhận rằng việc chi thêm tiền là một đề xuất sai lầm.
-
- Tổng thống Donald Trump ký lệnh hành pháp để cố gắng mang lại việc làm cho người lao động Mỹ và cải tiến chương trình công nhân thị thực H-1B trong chuyến thăm đến trụ sở của nhà sản xuất công cụ Snap-On vào ngày 18 tháng 4 năm 2017 ở Kenosha, Wisconsin. (Ảnh của Scott Olson / Getty Images)
“Có thể thông cảm được rằng công dân muốn chi phiếu cứu trợ để bù đắp cho các biện pháp cưỡng chế - ngăn cản họ kiếm thu nhập, nhưng chúng ta không nên tiếp tục xu hướng kiểu như mọi người nhận ngân phiếu từ chính phủ này”, ông nói. “Cuối cùng thì dân chúng không giàu lên bằng cách đóng thuế, rồi sau đó được trao lại một phần cho họ”.
Các nhà kinh tế đã có những lời lẽ đặc biệt gay gắt “trên mức bình thường” đối với đề xuất mở rộng trợ cấp thất nghiệp của ông Biden.
“Việc mở rộng trợ cấp thất nghiệp trong thời kỳ suy thoái có một kết quả có thể đoán trước được: Khiến việc phục hồi việc làm chậm hơn”, ông Salter lập luận. “Chúng ta nên giúp mọi người quay trở lại làm việc - chứ không phải làm cho việc ở nhà trở nên hấp dẫn hơn về mặt tài chính”.
“Khoản tiền trợ cấp thất nghiệp 400 USD/tuần đã bao gồm trong dự luật - điều này đang khuyến khích thất nghiệp, vì nó trả cho những người không làm việc”, ông Moore nói thêm. “Thông qua dự luật này - có nghĩa là có nguy cơ mất hơn 5 triệu việc làm - nếu mọi người chọn nhận trợ cấp thất nghiệp hơn là đi làm”.
Tuy nhiên, nói tóm lại, tất cả các nhà kinh tế đều đồng ý rằng không có số tiền chi tiêu nào có thể “kích thích” một nền kinh tế - mà ở một số nơi vẫn bị phong tỏa và ở nhiều nơi vẫn bị hạn chế một phần. Nếu mọi người không thể đi làm hoặc tham gia thương mại một cách hợp pháp, thì tất nhiên việc in tiền hoặc chi “ngân phiếu khống” không thể mang lại sự thịnh vượng.
Ông Salter nói: “Điều tốt nhất chúng ta có thể làm để giúp cho sức khỏe nền kinh tế được lâu dài là làm cho mọi thứ hoạt động trở lại một cách an toàn”.
Ông Murphy cũng đưa ra kết luận tương tự, cho rằng “cách tốt nhất để giúp nền kinh tế là chấm dứt các cuộc phong tỏa chính trị, cho phép các doanh nghiệp, người lao động và khách hàng tìm ra sự kết hợp tối ưu của các biện pháp bảo vệ để đối phó với mối đe dọa từ COVID-19”.
Tất nhiên, gói "kích thích" của chính quyền Biden thực sự là một mong muốn chính trị, chứa đầy các chính sách đảng phái như mức lương tối thiểu 15 USD và trợ cấp cho các bang Dân chủ quản lý yếu kém.
Với việc các nhà kinh tế thị trường tự do liên tục “đả kích” kế hoạch kích thích kinh tế của Tổng thống Biden, hy vọng dân chúng sẽ sớm nhận ra rằng “có rất ít sự biện hộ về mặt kinh tế” đối với việc thúc đẩy chi tiêu về mặt chính trị của ông Biden.
Thủy Tiên
Theo FEE
