Rất nhiều các nhà sáng tạo nội dung video trên Facebook đã không nhận đủ số tiền quảng cáo chia sẻ doanh thu từ Facebook, hãng này đổ lỗi là do sự cố kỹ thuật. Nhưng đây không phải lần đầu và cách kinh doanh độc quyền của Facebook chưa bao giờ khiến đối tác của họ yên tâm, từ người sáng tạo nội dung đến khách hàng chi tiền quảng cáo cho Facebook.
Rất nhiều cá nhân phát triển video trên Facebook và Youtube bị đột ngột cắt giảm thu nhập không lý do từ Facebook, mức giảm lên tới hàng nghìn USD.
Để giữ chân người dùng và gia tăng hấp dẫn của Facebook, Facebook đã chia sẻ doanh thu quảng cáo với người sáng tạo nội dung từ năm 2018. Thực tế trước đó, nền tảng mạng xã hội lớn nhất thế giới này hưởng 100% doanh thu như vậy. Từ năm 2019 đến năm 2020, số lượng người sáng tạo nội dung kiếm được tương đương 10.000 USD mỗi tháng đã tăng 88% và những người sáng tạo nội dung kiếm được 1.000 USD mỗi tháng đã tăng 94%.
Anh Britain Lockhart đã phát triển đều đặn trên mạng xã hội kể từ khi anh bắt đầu đăng video lên đó khoảng 2 năm trước. Kênh facebook của Lockhart có 70.000 người theo dõi, trang này đã bắt đầu tạo ra doanh thu quảng cáo hàng nghìn USD mỗi tháng.
"Tôi thực sự không nghĩ rằng trang Facebook sẽ có lợi nhuận như vậy, nhưng có nhiều người dùng trên giao diện Facebook mà thậm chí không sử dụng YouTube", anh cho biết và nói thêm rằng anh sẽ đăng các video YouTube của anh lên Facebook để kiếm doanh thu quảng cáo trên cả hai nền tảng.
Thu nhập của Lockhart đến từ nhiều nguồn, nguồn thu nhập từ Facebook khoảng 2.000 đến 3.000 USD mỗi tháng. Nhưng chỉ vài tháng đầu năm 2021, khoản thu nhập đó đã cạn kiệt một cách bất ngờ. Khoản thanh toán tháng 1 chỉ là 931 USD khiến anh thâm hụt hàng nghìn USD. Tháng 2 thậm chí còn thấp hơn, chỉ ở mức 664 USD. Anh đã kiểm tra kỹ chương trình kiểm thảo cho sáng tạo của mình và các con số cũng không có ý nghĩa gì ở đó. Công cụ ước tính doanh thu của Facebook dự đoán rằng anh ta đáng lẽ phải nhận được 3.397 USD cho tháng Giêng và 1.747,52 USD cho tháng Hai. Khi ngân phiếu đến, anh đã nhận thiếu hơn 4.000 USD.
“Nó giống như một cái tát vào mặt”, Lockhart nói. “Tôi đã muốn mua thêm thiết bị máy ảnh để gia tăng công việc của mình, mua những thứ có thể kéo dài thời gian làm việc của tôi với Facebook và YouTube”.
Và anh không phải là người duy nhất không được thanh toán đầy đủ. The Verge đã nói chuyện với hai người sáng tạo nội dung video Facebook khác, tất cả đều nói rằng công ty này đã trả thiếu tiền cho họ và phớt lờ yêu cầu trợ giúp của họ. Những người sáng tạo ban đầu không có gì để thắc mắc về số tiền họ được trả vì công cụ doanh thu ước tính của Facebook hầu như luôn phản ánh các khoản thanh toán thực tế của họ. Thông thường, chúng sẽ chỉ thiếu vài trăm USD. Nhưng sau khi doanh thu của họ có vẻ sụt giảm trong hai tháng liên tiếp, những người làm nội dung trên Facebook cho biết họ đã xem xét vấn đề này. Cả ba đều nói rằng vấn đề bắt đầu vào tháng Giêng, khoảng thời gian Facebook chuyển sang trải nghiệm Trang mới và cập nhật cách người sáng tạo có thể kiếm tiền.
Sự thay đổi đột ngột đáng báo động một cách đặc biệt vì cách tiếp cận không rõ ràng của Facebook đối với việc chia sẻ doanh thu nói chung. Hoạt động kinh doanh cốt lõi của công ty luôn là quảng cáo trực tiếp, có mục tiêu, nhưng Facebook hiện giờ nhìn thấy một cơ hội chia sẻ doanh thu với những người tạo video, cùng với YouTube hoặc Twitch. Facebook đã thu hút tất cả các loại người sáng tạo - game thủ, nhà văn và người lưu trữ video - thông qua các lựa chọn kiếm tiền rộng hơn, như quảng cáo trước video, mua sắm và thậm chí cả đăng ký bản tin. Vẫn chưa rõ có bao nhiêu người sáng tạo trên Facebook, nhưng chiến lược này dường như đang khởi tác động phần nào. Facebook cho biết có hơn 1 triệu cửa hàng trên ứng dụng của mình và Instagram và từ năm 2019 đến năm 2020.
Tuy nhiên, những người sáng tạo này cho biết Facebook chỉ quan tâm đến các nhà quảng cáo trong khi những người sáng nội dung để Facebook thu hút quảng cáo của họ thiếu hụt một cách bất ngờ. Họ đã liên hệ để được giúp đỡ, nhưng công ty không đưa ra phản hồi nào về những gì có thể xảy ra.
Tuy nhiên, sau khi The Verge đưa ra bình luận, Facebook cho biết họ “đã giải quyết một vấn đề kỹ thuật khiến một số lượng nhỏ người tạo video trên Facebook không nhận được đầy đủ các khoản thanh toán cho quảng cáo trong video của họ”.
“Chúng tôi đang thông báo cho các đối tác này rằng họ sẽ nhận được các khoản thanh toán quảng cáo trong video còn lại đó trong chu kỳ thanh toán tháng 4 và chúng tôi xin lỗi vì bất kỳ sự bất tiện nào”, một phát ngôn viên cho biết trong một tuyên bố gửi qua email.
Đó là tin tốt cho những người sáng tạo bị nhận thiếu tiền nhưng vẫn là một tiền lệ đáng báo động - giữ lại hàng nghìn USD trong nhiều tháng mà không giải thích hoặc đảm bảo vấn đề tương tự sẽ không xuất hiện trở lại trong tương lai.
Anh Volodymyr Popkov, người tạo trang Painting Inspiration, nơi giới thiệu các hướng dẫn về nghệ thuật vẽ tranh acrylic, góp ý rằng Facebook không coi trọng những người sáng tạo là những người đã làm cho nền tảng này phát triển mạnh mẽ. “Họ hỗ trợ phần trò chuyện trực tiếp qua Facebook đối với những người chi tiền cho quảng cáo, những người mang đến cho [Facebook] tiền của họ, nhưng đối với những người giống như chúng tôi, những người sáng tạo, họ nợ tiền chúng tôi ngay bây giờ và họ không làm gì cả", anh nói.
Facebook ước tính rằng Popkov sẽ nhận được 13.000 USD vào tháng Giêng, anh nói, nhưng anh chỉ nhận được 4.600 USD. Vào tháng 2, anh ước tính nhận được 29.000 USD nhưng chỉ nhận được 6.400 USD. Anh ấy biết con số này chỉ là ước tính, nhưng anh ấy nói rằng anh ấy không thấy bất kỳ sự thay đổi nào về số lượng người xem video của mình - ít nhất là không đủ để giải thích việc thiếu 32.000 USD. Đó là một vấn đề cụ thể bởi vì Popkov thuê các nghệ sĩ để tạo tác phẩm nghệ thuật cho trang này. Thu nhập từ Facebook của anh ấy đóng vai trò như tiền lương cho họ cũng như doanh thu của anh ấy từ YouTube.
Một người sáng tạo khác, Erik Reed, của trang Outdoors With Erik, cho biết anh bị Facebook nợ hơn 10.000 USD, không tính đến các công cụ ước tính. Anh đặc biệt tham gia Facebook vì những người sáng tạo khác đã nói với anh ấy rằng các tùy chọn kiếm tiền và mức độ cam kết là đáng giá.
Facebook có một lịch sử dài đối với các chỉ số kém chất lượng đã gây ra nhiều vấn đề cho đối tác. Đầu tháng này, các tài liệu ngắn cho thấy rằng Facebook đã cung cấp cho các nhà quảng cáo các chỉ số "bị thổi phồng và gây hiểu lầm" trong nhiều năm về số lượng người mà quảng cáo của họ đã tiếp cận. Công ty này rõ ràng biết rằng phạm vi tiếp cận của những quảng cáo này đã bị khuếch đại bởi các tài khoản giả mạo và trùng lặp, nhưng đã chọn cách không xóa chúng.
Những người sáng tạo nói chuyện với The Verge đều đã đa dạng hóa khỏi Facebook để tránh bị phụ thuộc quá nhiều vào một nền tảng; tất cả họ đều chạy các kênh YouTube cùng với các Trang Facebook của họ cũng như với các trang xã hội khác. Để mô hình chia sẻ doanh thu hoạt động, Facebook cần những người sáng tạo luôn hài lòng và đăng bài. Nhưng những người sáng tạo càng ngày càng nghi ngờ về những ưu đãi của công ty.
“Làm việc với các nền tảng rất khó”, Popkov nói. “Và bạn đang không làm việc trên nền tảng của riêng mình, vì vậy nó không giống như việc tôi có thể tin tưởng họ”.
Thủy Tiên - Trà Nguyễn
