Điều tra của Pháp: Huawei hoạt động gián điệp ở Liên hợp quốc và châu Phi, tham gia đàn áp Nhân quyền ở Tân Cương

Giúp NTDVN sửa lỗi

Mới đây, Viện Nghiên cứu Chiến lược Trường Quân sự Pháp (IRSEM) - một cơ quan trực thuộc Lực lượng Vũ trang Pháp đã công bố một bản báo cáo dài 650 trang, tóm tắt đầy đủ và toàn diện vai trò của tập đoàn viễn thông Trung Quốc Huawei trong các hoạt động gián điệp, tình báo có quy mô toàn cầu và kéo dài hàng thập kỷ của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) ở phương Tây.

Nhờ vào các khoản trợ cấp lớn từ phía nhà nước, cũng như các nỗ lực vận động hành lang quốc tế, Bắc Kinh đã đưa công nghệ của Huawei vào một loạt cơ sở hạ tầng trên khắp thế giới. Các chính phủ phương Tây ngày càng nhận thức rõ hơn về các mối đe dọa an ninh, bao gồm thu thập dữ liệu và gián điệp kinh tế từ Huawei. Tập đoàn này đã nhiều lần phủ nhận những cáo buộc như vậy.

Hoạt động gián điệp và Thu thập dữ liệu bất hợp pháp

Báo cáo của IRSEM chỉ ra rằng, các công ty viễn thông thuộc sở hữu nhà nước Trung Quốc được trợ cấp rất nhiều - đặc biệt là Huawei - để giành được các hợp đồng ở nước ngoài. Do vậy, hiển nhiên là Huawei đang tạo ra những lo ngại về an ninh ở các quốc gia sử dụng công nghệ của Huawei, hoặc ở các quốc gia mà nhân viên của tập đoàn này thực hiện các hoạt động bí mật.

Năm 2019, Mỹ đã phát hiện ra Huawei có quyền truy cập vào thiết bị 4G thông qua các cửa hậu được cài đặt trong hệ thống của các thiết bị này từ năm 2009. Cũng vào năm này, Anh và Đức nhận được các báo cáo tương tự.

Cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ Robert O'Brien nói với Wall Street Journal vào tháng 02/2020 rằng: “Chúng tôi có bằng chứng cho thấy Huawei đã bí mật truy cập các thông tin cá nhân và nhạy cảm trong các hệ thống mà hãng này vận hành và bán trên khắp thế giới”.

Tương tự, cơ quan tình báo nội địa Hà Lan AIVD cũng từng cảnh báo công ty viễn thông di động và điện thoại cố định KPN của nước này về các hoạt động gián điệp phát sinh từ việc đơn vị này sử dụng công nghệ của Huawei từ năm 2009.

Năm 2010, một báo cáo đã được gửi đến KPN, nói về các hoạt động giám sát của Huawei như nghe trộm các khách hàng sử dụng mạng di động ở Hà Lan, bao gồm cả thủ tướng và các quan chức chính phủ; lấy thông tin liên lạc cá nhân từ các thiết bị di động; và khả năng vô hiệu hóa toàn bộ hệ thống mạng. Tuy nhiên, báo cáo này đã được giữ bí mật cho đến khi tờ báo Hà Lan có tên là de Volkskrant viết bài phơi bày các hoạt động bí mật của Huawei vào tháng 4 năm nay.

Cũng trong năm 2019, hai trường hợp nhân viên Huawei làm gián điệp cho ĐCSTQ đã bị phanh phui ở Ba Lan và Cộng hòa Séc.

Một giám đốc bán hàng của Huawei tại Ba Lan đã bị Chính phủ Ba Lan bắt giữ vì cáo buộc rằng công việc của ông này trong Huawei chỉ là bình phong để làm gián điệp cho ĐCSTQ. Huawei đã ngay lập tức chấm dứt hợp đồng với nhân viên này sau khi ông ấy bị bắt và tuyên bố: "Các cáo buộc không liên quan gì đến công ty”.

Hai cựu nhân viên của Huawei tại Cộng hòa Séc đã nói với Đài phát thanh của Séc rằng họ đã thu thập và chia sẻ thông tin nhạy cảm của khách hàng với ĐCSTQ. Những dữ liệu ấy được nhập vào cơ sở dữ liệu nội bộ do trụ sở chính của Huawei tại Trung Quốc quản lý. Các khách hàng bị nhắm đến là các quan chức nhà nước, chủ yếu là Giám đốc các cục, sở hoặc các thứ trưởng - những người này sau đó sẽ được mời tham dự một hội nghị hoặc một chuyến đi đến Trung Quốc.

Huawei đã nhiều lần phủ nhận làm việc cho ĐCSTQ.

Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đọc diễn văn trực tuyến tại Kỳ họp thứ 76 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York hôm 21/09/2021. (Ảnh: Spencer Platt / POOL / AFP qua Getty Images)
Nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình đọc diễn văn trực tuyến tại Kỳ họp thứ 76 của Đại hội đồng Liên Hợp Quốc tại New York hôm 21/09/2021. (Ảnh: Spencer Platt / POOL / AFP qua Getty Images)

Liên hợp quốc

Báo cáo của IRSEM cũng chỉ ra rằng tính đến tháng 08/2021 có 4 cơ quan chuyên trách của Liên hợp quốc (LHQ) do người Trung Quốc lãnh đạo. “Những vị trí lãnh đạo như vậy, mặc dù [họ] không thể hoàn toàn kiểm soát các cơ quan, nhưng vẫn có thể mang đến cho [ĐCSTQ] nhiều cơ hội để nâng cao ảnh hưởng, chẳng hạn như trong quá trình xác định các tiêu chuẩn quốc tế”, trích một đoạn trong báo cáo.

Ông Li Yong, cựu Thứ trưởng Tài chính Trung Quốc, đã lãnh đạo Tổ chức Phát triển Công nghiệp LHQ (UNIDO) từ năm 2013. Ông Li thành lập một văn phòng mới thuộc UNIDO với nhiệm vụ kiểm soát quốc gia nào đủ điều kiện tham gia loại chương trình đối tác nào, đồng thời bổ nhiệm một quan chức khác của ĐCSTQ quản lý bộ phận này. Ông Li cũng thúc đẩy Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường (BRI) của Bắc Kinh, trong đó Huawei là một bên đóng vai trò quan trọng. Vào tháng 11/2019, ông Li đã ký hợp đồng với phó chủ tịch Huawei để tăng cường hợp tác giữa UNIDO và Huawei.

Ông Zhao Houlin - người từng làm việc tại Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc - đã trở thành Phó Thư ký và sau đó là Thư ký của Liên minh Viễn thông Quốc tế (ITU) từ năm 2007. Ông Zhao đã vô số lần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc hợp tác với dự án Con đường Tơ lụa Kỹ thuật số của Trung Quốc - một kế hoạch dài hạn nhằm dẫn dắt thế giới tham gia kết nối toàn cầu lấy Trung Quốc làm trung tâm. Công nghệ của Huawei được sử dụng trong sáng kiến ​​này.

Tại Diễn đàn Vành đai và Con đường đầu tiên tổ chức vào tháng 05/2017, ông Zhao cho biết: Các công nghệ 5G của Huawei không tạo ra bất kỳ vấn đề an ninh nào. Vào năm 2020, Huawei cùng các công ty nhà nước khác và các cơ quan chính phủ Trung Quốc đã đề xuất với ITU một tiêu chuẩn mới hoàn toàn cho công nghệ Internet, trong đó kêu gọi sự can thiệp nhiều hơn từ phía nhà nước.

Mối quan hệ quân sự và tình báo

Báo cáo của IRSEM tiếp tục chỉ ra: Người sáng lập Huawei, ông Nhậm Chính Phi, có quan hệ mật thiết với quân đội Trung Quốc. Trong những năm 1990, Huawei đã xây dựng một mạng lưới thông tin liên lạc dùng trong quân sự. Chính dự án này đã tạo nên mối quan hệ đối tác đặc biệt giữa Huawei và Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.

Năm 2013, Cục Tình báo Ấn Độ đã điều tra và thông báo: Huawei và ZTE (một công ty viễn thông khác của Trung Quốc) là một phần của Chương trình Nghiên cứu và Phát triển Công nghệ cao (863) của quân đội Trung Quốc. Theo chương trình này, Huawei tập trung phát triển thiết bị chuyển mạch và bộ định tuyến. Vào thời điểm đó, Huawei đã hoạt động ở Ấn Độ hơn 12 năm với nhiều trung tâm R&D có tổng số nhân viên lên đến hơn 6.000 người.

Báo cáo của IRSEM cũng trích dẫn cuộc điều tra của Forbes về Huawei và Công ty Công nghệ Thông tin Boyu Quảng Châu (Boyusec) - một trong những nhóm tin tặc của Trung Quốc. Năm 2014, Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã buộc tội 3 tin tặc Trung Quốc có liên hệ với Boyusec và xác định họ là người đồng sáng lập, giám đốc điều hành, và một nhân viên của công ty. Boyusec là một nhà thầu của chính phủ Trung Quốc, có mối liên hệ với nhóm tin tặc APT3 mà mục tiêu của nhóm này là Hong Kong và Hoa Kỳ.

Một bài báo đăng vào tháng 11/2016 của Washington Free Beacon nêu rõ: “Theo một báo cáo nội bộ của Bộ Tham mưu liên quân thuộc Lầu Năm Góc, Boyusec và Huawei đang làm việc cùng nhau để sản xuất các sản phẩm bảo mật. Các sản phẩm này sau đó sẽ được sử dụng trong các thiết bị máy tính và điện thoại do Trung Quốc sản xuất, từ đó cho phép tình báo Trung Quốc nắm bắt dữ liệu và điều khiển các thiết bị máy tính và viễn thông”.

Huawei đã bác bỏ cáo buộc và tuyên bố rằng họ chỉ yêu cầu Boyusec cung cấp các phân tích bảo mật.

Vi phạm nhân quyền ở Tân Cương

Báo cáo của IRSEM cũng dẫn lời ông Adrian Zenz, một nhà nghiên cứu người Đức và là chuyên gia hàng đầu về cuộc khủng hoảng người Duy Ngô Nhĩ ở Trung Quốc, nói rằng Huawei có liên quan đến việc giám sát và giam giữ người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.

Bức tường bên ngoài của cái gọi là ‘trại cải tạo’ được trang bị camera giám sát, Tân Cương, Trung Quốc, ngày 31/05/2019. (Ảnh: Greg Baker / AFP / Getty Images)
Bức tường bên ngoài của cái gọi là ‘trại cải tạo’ được trang bị camera giám sát, Tân Cương, Trung Quốc, ngày 31/05/2019. (Ảnh: Greg Baker / AFP / Getty Images)

Huawei cũng đã bác bỏ cáo buộc này.

Trong một tuyên bố vào tháng 06/2020, ông Zenz cho biết Huawei “hợp tác kinh doanh với các bên cung cấp dịch vụ an ninh ở Tân Cương. Họ cùng làm việc trong nhiều năm về các giải pháp bảo mật chuyên dụng và được thiết kế theo yêu cầu. Họ thậm chí còn tự hào quảng cáo về cách chúng đang được vận hành”.

Ông Zenz phát hiện ra rằng, một cựu kỹ sư Huawei đã làm việc trong Dự án Mạng liên kết video và Giám sát an ninh công cộng Kashgar. Kashgar là nơi sinh sống của đa số người Duy Ngô Nhĩ ở Tân Cương.

Ông Zenz cho biết thêm: “Viện Chính sách Chiến lược Úc cũng đã cung cấp bằng chứng về sự hợp tác giữa Huawei với các cơ quan an ninh của Tân Cương, bao gồm hợp tác nghiên cứu chiến lược với các cơ quan an ninh ở Urumqi (Ô Lỗ Mộc Tề)”.

“Ông Fan Lixin, Phó giám đốc Bộ Công an Tân Cương, đã ca ngợi sự hợp tác với Huawei là hoàn thành các mục tiêu chính của chiến lược an ninh nội địa trong kế hoạch 5 năm lần thứ 13 (2015-2020)”.

Cơ sở hạ tầng truyền thông của Huawei ở châu Phi

Báo cáo của IRSEM cũng chỉ ra rằng, các công ty Trung Quốc đã xây dựng và cải tạo ít nhất 186 tòa nhà chính phủ trên khắp châu Phi. Các tòa nhà này bao gồm ít nhất 24 dinh thự hoặc văn phòng cho lãnh đạo các nước, ít nhất 26 tòa nhà quốc hội, ít nhất 32 cơ sở quân đội hoặc cảnh sát, và ít nhất 19 tòa nhà của Bộ Ngoại giao.

Huawei và ZTE cũng đã xây dựng ít nhất 14 mạng liên lạc điện tử cho chính phủ sử dụng, bao gồm cả mạng cho cảnh sát và quân đội.

ĐCSTQ cũng tặng thiết bị văn phòng, bao gồm cả máy tính, cho 35 quốc gia ở châu Phi.

Báo cáo nói rằng các thiết bị cơ sở hạ tầng do Trung Quốc sản xuất có thể thu thập dữ liệu, bao gồm thông tin cá nhân của các chính trị gia và những người được nhắm đến. Những dữ liệu như vậy rất hữu ích trong việc nâng tầm ảnh hưởng của Bắc Kinh ở châu Phi.

Trong số 54 quốc gia châu Phi, có đến 40 quốc gia đã bị rò rỉ thông tin.

Cáp dưới biển

Cáp dưới biển là một phần quan trọng của dự án Con đường Tơ lụa Kỹ thuật số. Huawei Marine Networks và các công ty liên quan khác đã và đang đầu tư rất nhiều tiền vào hệ thống dây cáp dưới biển.

Báo cáo của IRSEM tiết lộ, ở châu Á, ĐCSTQ sở hữu 30% số cáp ngầm hiện có và hơn 50% trong số đó đang được xây dựng. Trên khắp thế giới, ĐCSTQ sở hữu 11,4% số cáp ngầm đã được lắp đặt và 24% số cáp đang được xây dựng. Hơn nữa, Huawei đã ký hợp đồng xây dựng tuyến cáp dưới biển ở Nam Đại Tây Dương giữa Brazil và Cộng hòa Cameroon, kết nối Nam Mỹ và châu Phi. China Unicom cũng tham gia vào các dự án này.

ĐCSTQ có khả năng cắt cáp biển ở châu Á. Điều này có thể được sử dụng để tấn công Đài Loan, báo cáo cho biết thêm. ĐCSTQ cũng đang phát triển một hệ thống giám sát dưới biển ở Biển Đông, đặc biệt là để giám sát các tàu ngầm của Hoa Kỳ.

Mô hình của một địa điểm kiểm tra năng lượng sóng tại Vịnh Kaneohe trên đảo Oahu ở Hawaii, hôm 26/07/2016. (Ảnh: Cathy Bussewitz / AP)
Mô hình của một địa điểm kiểm tra năng lượng sóng tại Vịnh Kaneohe trên đảo Oahu ở Hawaii, hôm 26/07/2016. (Ảnh: Cathy Bussewitz / AP)

Quyền sở hữu Tập đoàn Huawei

Báo cáo của IRSEM dẫn lời ông Christopher Balding, phó giáo sư tại Đại học Fulbright Việt Nam và là một nhà nghiên cứu về kinh tế Trung Quốc, Huawei là một doanh nghiệp nhà nước nằm dưới sự kiểm soát của ĐCSTQ.

Trong khi đó, Huawei tuyên bố rằng họ là một công ty tư nhân thuộc sở hữu của người sáng lập và các nhân viên.

Tuy nhiên, ông Balding chỉ ra rằng, Huawei Investment Holdings - một công ty thuộc sở hữu hoàn toàn của Ủy ban Công đoàn Huawei Investment Holdings - sở hữu 99% Huawei Technologies. Theo luật pháp Trung Quốc, các ủy ban công đoàn là “tổ chức công” không có cổ đông. Ví dụ về một tổ chức công là Đoàn Thanh niên Cộng sản, một đơn vị thuộc sở hữu của ĐCSTQ.

Báo cáo cho biết các doanh nghiệp nhà nước và tư nhân của Trung Quốc có nghĩa vụ pháp lý phải thu thập dữ liệu cho ĐCSTQ.

Năm 2016, ông Tập Cận Bình muốn các doanh nghiệp nhà nước “đưa sự lãnh đạo của Đảng vào tất cả các khía cạnh quản lý doanh nghiệp”.

Năm 2017, ĐCSTQ đã thông qua Luật Tình báo Quốc gia. Theo Điều 7 của luật này, tất cả các doanh nghiệp và công dân Trung Quốc phải “hỗ trợ, giúp đỡ, và hợp tác với các hoạt động thu thập thông tin tình báo của nhà nước và bảo vệ bí mật quốc gia”. Điều này cũng áp dụng cho các công ty và cá nhân Trung Quốc ở nước ngoài.

Năm 2020, một ấn phẩm có tựa đề “Tăng cường Công tác Mặt trận Thống nhất trong Doanh nghiệp Tư nhân” được phát hành nhằm củng cố ảnh hưởng của Đảng đối với các doanh nghiệp tư nhân. Ông Scott Livingston, cựu chuyên gia phân tích tại Văn phòng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ và Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, đáng giá rằng, tài liệu này cho thấy Huawei không phải là một thực thể kinh doanh độc lập.

Huawei đã không trả lời yêu cầu bình luận vào thời điểm bài báo này được công bố.

Lê Minh

Theo The Epoch Times



BÀI CHỌN LỌC

Điều tra của Pháp: Huawei hoạt động gián điệp ở Liên hợp quốc và châu Phi, tham gia đàn áp Nhân quyền ở Tân Cương