Model 3 là cú đánh cược của Musk vào việc biến Tesla thành một nhà sản xuất ô tô chính thống và mở ra một kỷ nguyên mới của xe điện. Tuy nhiên, Tesla đã phải vật lộn để tăng cường sản xuất sản phẩm mới này. Nhiều khó khăn xảy ra khiến cho công ty lúc đó đã ở trên bờ vực phá sản. Và rồi, cú lội ngược dòng kinh điển của Elon Musk đã giúp công ty xoay chuyển tình thế trong gang tấc.
Đó là thời điểm Tesla đã hoạt động được 15 năm, và công ty đã cạn kiệt cả thời gian và tiền bạc!
Được thành lập vào năm 2003, công ty nhắm đến mục tiêu đưa xe ô tô điện trở nên phổ biến, đầu tiên bằng mẫu xe thể thao Roadster. Sau đó, họ tiếp tục ra mắt mẫu sedan hạng sang Model S, rồi Model 3 dành cho thị trường đại chúng. Khả năng tăng tốc nhanh chóng và vẻ ngoài mượt mà của những chiếc xe điện Tesla cùng những chiêu trò của Musk đã giúp Tesla trở nên nổi tiếng, có chỗ đứng trong ngành ô tô.
Khủng hoảng trầm trọng, nguy cơ phá sản cận kề
Trong quá trình tìm cách phát triển dòng xe Model 3, hết vấn đề này đến vấn đề khác đã liên tục xảy ra khiến Elon Musk và nhân viên của công ty bị lung lay nặng nề. Nhiều cấp phó đáng tin cậy nhất của ông đã ra đi từ lâu, bao gồm cả các giám đốc điều hành phụ trách bán hàng và giao hàng. Ngoài ra, bản thân Musk còn bị cơ quan chứng khoán SEC Mỹ sờ gáy vì tuyên bố biến Tesla thành công ty tư nhân. Không những thế, Musk còn bị SEC đe doạ sẽ không cho phép tiếp tục làm CEO của Tesla.
Musk phải thừa nhận rằng khoảng thời gian đó là "Địa ngục sản xuất".
Đến khi vấn đề sản xuất gần như đã được giải quyết, Musk phải đối mặt với thách thức mới là làm sao để giao được những chiếc xe mới chế tạo đó đến tay khách hàng nhiều nhất có thể. Bởi vì chỉ số tiền mà họ chi trả mới có thể giúp Tesla khỏi phá sản. Tức là, Tesla cần phải giao hàng nghìn chiếc xe ngay trong quý đó nếu muốn tồn tại.
Vào thời điểm đó, dường như cả thế giới theo dõi công ty này. Một số nhà phê bình và đối thủ ở phố Wall và Twitter đã công khai vui mừng trước khả năng Musk thất bại đang đến rất gần. Trước đó, ông đã hứa sẽ giúp Tesla có lợi nhuận khi quý thứ 3 kết thúc.
Đến tháng 8, tiền mặt của Tesla đã giảm xuống còn 1,69 tỷ USD - hầu như không đủ để công ty hoạt động. Trong nội bộ, Musk thúc giục nhân viên phải giao được 100.000 xe trong quý thứ ba - gần bằng số lượng công ty đã bán được trong cả năm 2017.
Cú ‘thoát hiểm’ ngoạn mục
Khi đó, nhiệm vụ quan trọng nhất mà Musk phải giải quyết là: Làm sao để giao được càng nhiều xe càng tốt trong vòng 3 tuần.
Kế hoạch của Musk tính đến việc công ty sẽ phân phối gần 60% số lượng xe của mình trong những tuần cuối cùng của tháng 9. Những chiếc xe dự định vận chuyển đến Bờ Đông sẽ được sản xuất sớm hơn trong quý, để đáp ứng thời gian giao hàng. Những chiếc xe ở Bờ Tây sẽ chỉ được sản xuất sau khi đã có người đặt hàng. Cả hai sẽ được điều phối để đến tay khách hàng ngay trước khi kết thúc tháng 9 để được tính vào doanh thu của quý 3.
-
- Giám đốc điều hành Tesla Elon Musk phát biểu trong buổi ra mắt Tesla Model Y mới tại Hawthorne, California vào ngày 14 tháng 3 năm 2019. (Ảnh của Frederic J. BROWN / AFP / Getty)
Musk nói rằng nhóm kinh doanh mất rất nhiều thời gian gọi điện thoại cho khách để lên lịch nhận xe: “Không ai thích nói chuyện điện thoại cả”, việc đó chiếm quá nhiều thời gian. Thay vào đó hãy nhắn tin cho khách hàng, sẽ nhanh hơn rất nhiều.
Nhóm bán hàng của Tesla bắt đầu triển khai yêu cầu của Elon Musk là nhắn tin cho khách hàng. Tuy nhiên, họ không có đủ khoảng 100 chiếc điện thoại di động phục vụ việc đó, chưa kể ban lãnh đạo cũng không muốn nhân viên sử dụng điện thoại cá nhân của từng người.
Sau 1 đêm, các nhà quản lý công ty đã cùng nhau đưa ra một giải pháp: Sử dụng phần mềm để nhân viên có thể nhắn tin cho khách từ máy tính của họ. Họ đã dừng thói quen buộc khách hàng phải trải qua nhiều bước làm thủ tục, giấy tờ, ký kết. Để đạt được mục tiêu của Musk là khiến mọi người xếp hàng để nhận xe, họ bắt đầu ấn định luôn thời gian đón khách. Họ sẽ nhắn tin cho khách kiểu: Bạn có thể đến lúc 4 giờ chiều ngày thứ sáu để nhận xe Model 3 mới của mình được không?
Thông thường, Tesla thậm chí không đợi khách phản hồi rồi mới cho họ vào danh sách nhận hàng. Nếu khách hàng không thể đến, họ sẽ được thông báo rằng mình có thể sẽ mất suất lấy xe ngay trong quý đó. Vì thế, khách hàng của công ty có động lực hơn để nhanh chóng hoàn thành các thủ tục giấy tờ cần thiết cho giao dịch mua bán. Đội ngũ bán hàng thậm chí bắt đầu yêu cầu khách hàng hoàn thành tất cả mọi việc trong vòng 48 giờ trước khi giao hàng.
Nhóm nghiên cứu đã rà soát danh sách khách hàng, ấn định thời gian tại các trung tâm đón khách trên khắp nước Mỹ vào lúc 6 giờ chiều. Ngày hôm sau, họ đã đạt được 5.000 cuộc hẹn. Đêm đó trong cuộc gọi, trưởng nhóm kinh doanh Cayle Hunter đã báo cáo kết quả cho Musk.
"WOW", Musk nói.
Đó là một bước đột phá lớn. Nhưng không còn nhiều thời gian để ăn mừng, họ nhanh chóng chuyển sang bước tiếp theo.
Giao hàng thần tốc
Thay vì xây dựng các trung tâm giao hàng thực hiện một số chức năng của đại lý xe hơi truyền thống, Musk đẩy mạnh việc giao xe trực tiếp đến nhà và văn phòng của khách hàng — bỏ qua tất cả các khâu tắc nghẽn truyền thống. Musk muốn 20.000 chiếc ô tô trong quý 3 được giao trực tiếp, bởi vì việc này sẽ giúp tiết kiệm tiền khi không phải mở rộng các trung tâm giao hàng và tuyển dụng thêm nhiều nhân viên vận chuyển.
Làm thế nào để có thể thực hiện 20.000 chuyến giao hàng tận nhà khách hàng? Ban lãnh đạo Telsa bắt đầu nghĩ tới việc dựa vào những nhân viên từng làm việc tại Amazon và Uber, tận dụng kinh nghiệm chuyên môn của họ trong việc giao hàng.
Nhưng rồi, kế hoạch ban đầu để thiết kế đội xe chuyên biệt mang thương hiệu Tesla để giao hàng đã bị loại bỏ vì nó quá tốn kém và mất thời gian.
Và rồi, một phương án vô cùng thông minh đã được lựa chọn: Các nhân viên của Telsa sẽ lái xe đến nhà người mua và giao chìa khóa, sau đó, họ sẽ trở lại văn phòng bằng cách gọi Uber hoặc Lyft.
Khi đồng hồ điểm đến gần cuối tháng 9 và mục tiêu bán hàng đầy tham vọng của Tesla dường như vẫn còn quá xa vời, Musk đã chuyển sang dùng Twitter để đưa ra một yêu cầu bất thường cho những khách hàng trung thành của mình: Hãy giúp chúng tôi giao xe!
-
- Model 3 của Tesla. (Ảnh: Flickr)
Và thế là, người ta được chứng kiến cảnh những người sở hữu xe Tesla lâu năm có mặt tại các cửa hàng trên toàn quốc. Họ tập trung vào việc chỉ cho khách hàng cách vận hành những chiếc xe mới, và giải thích tường tận về một chiếc xe điện. Việc làm này nhằm giải phóng nhân viên để họ có thời gian giải quyết đống giấy tờ mua bán.
Musk và bạn gái mới, ca sỹ Grimes làm việc tại trung tâm giao hàng Fremont, có sự tham gia của thành viên hội đồng quản trị Antonio Gracias. Anh trai của Musk, Kimbal, cũng là một thành viên của hội đồng quản trị, đã có mặt tại một cửa hàng ở Colorado. Đó thực sự là một khoảnh khắc cần tới sự giúp đỡ của tất cả mọi người. Được bao quanh bởi bạn bè và người thân, Musk dường như cảm thấy hạnh phúc nhất, một người quản lý nhớ lại: "Khoảnh khắc đó giống như một sự kiện lớn của gia đình… Musk thích điều đó, anh ấy thích sự trung thành".
Hồi sinh
Công ty đã sẵn sàng lập bảng kết quả phân phối xe cuối cùng của quý. Số lượng đã cận kề mục tiêu đặt ra. Số lượng giao hàng đạt 83.500 - một kỷ lục vượt quá mong đợi của Phố Wall nhưng con số này vẫn còn kém hơn 15% so với mục tiêu nội bộ là 100.000 xe. Vẫn còn gần 12.000 chiếc xe vẫn đang trên đường đến tay khách hàng chỉ là sẽ không kịp trong quý thứ ba.
Mặc dù không đạt được mục tiêu của Musk, nhưng đó vẫn là một thành tựu to lớn. Quan trọng hơn, việc đó đã đủ để giúp công ty đạt được mức lợi nhuận trong quý là 312 triệu USD. Đây là khoản lợi nhuận hàng quý lớn nhất mà công ty từng đạt được cho đến thời điểm đó, con số này đã gây bất ngờ cho nhiều người ở phố Wall, những người đã dự đoán rằng công ty sẽ tiếp tục thua lỗ.
Trong những ngày cuối cùng của quý, Musk cũng đã đạt thỏa thuận với SEC cho phép ông tiếp tục làm Giám đốc điều hành Tesla.
Động lực tiếp tục được đẩy nhanh vào quý 4, công ty đã liên tiếp báo lãi trong năm 2019. Và cho đến thời điểm hiện tại, Telsa đã có được thành tích như Musk đã hứa, đó là sẽ đạt lợi nhuận "vào tất cả các quý trong tương lai".
Vậy là, hơn 8 năm kể từ khi Tesla IPO, các nhà đầu tư của họ cuối cùng cũng có thể tận hưởng "bầu trời xanh"!
Tuần trước, Tesla vừa báo cáo kết quả kinh doanh quý II vượt mọi kỳ vọng. Theo đó, lợi nhuận từ hoạt động bán ô tô - chưa bao gồm chứng nhận không phát thải, là 25,8%, tăng từ mức 22% trong quý trước và 18,7% cùng kỳ năm ngoái.
Ngoài ra, doanh thu quý II của hãng gần như tăng gấp đôi lên 11,96 tỷ USD, vượt ước tính 11,36 tỷ USD của giới phân tích. Lợi nhuận từ hoạt động bán chứng nhận không phát thải là 354 triệu USD, giảm từ mức 518 triệu USD ở 3 tháng đầu năm.
Lâu nay, giới phê bình vẫn luôn mỉa mai rằng Telsa kiếm tiền bằng việc bán tín chỉ khí thải cho các đối thủ. Nhưng giờ đây, Telsa có thể tự hào mà nói rằng: Chúng tôi thực sự đã kiếm được tiền bằng việc bán xe hơi!
Mộc Trà
Theo WSJ
