Cảnh báo: Trung Quốc và những nước cờ khó lường trong cuộc chiến dữ liệu

Giúp NTDVN sửa lỗi

Những ngày gần đây, thế giới được chứng kiến sự xuất hiện của một “nhân vật” mới trong cuộc đấu trí giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc. Đây là cuộc chiến để giành quyền thống trị địa chính trị: Đấu tranh giành quyền kiểm soát mặt hàng chiến lược của tương lai: dữ liệu.

Thương vong mới nhất trong trận chiến này là Didi - còn được mệnh danh là Uber của Trung Quốc, với 377 triệu người dùng hoạt động hàng năm và 13 triệu lái xe hoạt động trong hệ thống. Sự thống khổ của Didi bắt đầu ngay sau khi hãng này IPO tại New York và thu về 4.4 tỷ USD. Không đầy hai tuần sau đó, chính quyền Trung Quốc đã cử các quan chức an ninh và cảnh sát đến văn phòng của Didi. Thông tin chính thức là các nhà chức trách lo lắng dữ liệu những người dùng của Didi sẽ bị lọt vào tay các nhà đầu tư nước ngoài.

Tiếp sau đó là một cuộc đàn áp quy mô lớn liên quan đến một loạt công ty Trung Quốc kinh doanh tại Mỹ khiến cho cổ phiếu công nghệ Trung Quốc lao đao trên toàn thế giới.

Tuy nhiên, như thường lệ, tuyên bố của Bắc Kinh rằng họ chỉ cố gắng bảo vệ quyền riêng tư và bảo mật của người dùng Didi hiển nhiên là sai sự thật.

Vấn đề thực sự là ĐCSTQ lo lắng rằng người Mỹ có thể sử dụng dữ liệu của Trung Quốc, theo cách mà Bắc Kinh đang làm với dữ liệu của Mỹ, tức là sử dụng nó để phục vụ cho các mục tiêu tình báo của họ.

Việc Trung Quốc thu thập các dữ liệu công khai và lợi dụng chúng cho các mục đích chiến lược chính là lý do tại sao chính quyền Trump muốn cấm ứng dụng TikTok — một động thái mà nhiều nhà quan sát vô cùng ủng hộ —và tại sao chính phủ TT Trump lại cam kết giành chiến thắng trong trận thư hùng với gã khổng lồ thiết bị viễn thông Trung Quốc Huawei về tương lai của 5G. Nhưng lần này, khi Didi gia nhập thị trường Mỹ, chính các nhà chức trách Trung Quốc, chứ không phải các đối tác Hoa Kỳ của họ, là những người dường như đang bối rối về việc ai có thể thu thập và phân tích dữ liệu mà họ muốn nắm trong tay.

Ở khía cạnh này, có thể nói, chính quyền Biden đã để Trung Quốc đi trước một bước trong việc nhận thức rằng dữ liệu đã trở thành mặt hàng chiến lược mới cho sự thống trị toàn cầu. Dữ liệu cung cấp năng lượng cho trí tuệ nhân tạo và các công cụ máy học cũng như thị trường toàn cầu và hệ thống tài chính. Nó xác định hiệu quả của hệ thống chăm sóc sức khỏe và các tiến bộ y tế, bao gồm cả việc kiểm soát COVID. Nó sẽ kiểm soát các hệ thống giao thông trong tương lai của chúng ta, bao gồm cả ô tô không người lái và nó sẽ xác định cách các chính phủ đưa ra quyết định và cách để chúng ta có thể tự bảo vệ lấy mình.

Sau đó, các công ty công nghệ khác như Siri của Apple, Google Assistant, Skype và Cortana của Microsoft cũng đều âm thầm chuyển dữ liệu âm thanh thu được cho nhà thầu bên thứ ba phân tích.
Có thể nói, chính quyền Biden đã để Trung Quốc đi trước một bước trong việc nhận thức rằng dữ liệu đã trở thành mặt hàng chiến lược mới cho sự thống trị toàn cầu. (Pixabay)

Nói tóm lại, nếu như than và thép quan trọng đối với sức mạnh quốc gia trong thế kỷ XIX; hoặc dầu mỏ và nhiên liệu hóa thạch quan trọng trong thế kỷ XX; thì truy cập và kiểm soát dữ liệu sẽ quan trọng ở thế kỷ 21.

Lý do tại sao dữ liệu sẽ quyết định số phận của các quốc gia là rất đơn giản: Trí tuệ nhân tạo (AI). Nó có thể lấy tất cả dữ liệu có vẻ ngẫu nhiên và không liên quan đó để trích xuất các mẫu và mối quan hệ, đây là yếu tố quan trọng cho các máy tình báo. Sự gia tăng của dữ liệu mở, từ báo cáo thời tiết và phương tiện truyền thông xã hội đến thống kê kinh tế và chính phủ, cộng với sự phát triển nhanh chóng của máy học (ML) (nhờ truy cập đám mây và phần cứng chuyên dụng được cải tiến cho ML) đã biến dữ liệu ngẫu nhiên thành thông tin có ý nghĩa thông qua nhận dạng mẫu và mô hình dự đoán — chúng chính là thực phẩm, như thể bánh mì và bơ cho AI. Kết quả là một bức tranh thống nhất có thể định hình các kế hoạch chiến lược và hành động cụ thể về đối thủ, đồng thời mang lại cho kẻ nắm thông tin một lợi thế không tưởng tượng được - đôi khi còn biết về đối thủ nhiều hơn chính đối thủ biết về bản thân họ.

Trong trường hợp của Trung Quốc, khả năng này còn trở nên đáng sợ hơn. Ai cũng biết rằng ĐCSTQ sử dụng AI cho kỹ thuật xã hội và chính trị, bằng cách thưởng cho sự tuân thủ và trừng phạt những người bất đồng chính kiến ​​ngay cả trước khi điều đó xảy ra. Bắc Kinh cũng đã học cách xuất cảng hệ thống tín nhiệm xã hội của mình cho các quốc gia coi an ninh là sự tuân thủ và bất đồng chính kiến ​​là một mối đe dọa.

Với 5G, luồng dữ liệu sẽ trở thành một cơn lũ. Các dịch vụ không dây tiên tiến này sẽ di chuyển dữ liệu từ ba triệu thiết bị được kết nối trên một dặm vuông — so với 10,000 trên mỗi dặm vuông đối với 4G — bao gồm điện thoại thông minh và ô tô, ảnh và email của mọi người, gần như ngay lập tức.

Không có gì ngạc nhiên khi Trung Quốc muốn Huawei dẫn đầu trong việc thiết lập 5G trên toàn thế giới — và không có gì lạ khi Mỹ và các đồng minh tỉnh táo của họ muốn ngăn chặn điều đó xảy ra.

Việc trao cho Trung Quốc giấy phép thu thập và khai thác tất cả dữ liệu đó sẽ mang lại cho họ lợi thế chiến lược trong phần còn lại của thế kỷ. Bổ sung các khả năng của máy tính lượng tử, máy gia tốc AI/ ML của Trung Quốc, chúng ta sẽ thấy chúng đang đóng một vai trò quyết định đối với ĐCSTQ, và điều sẽ mang tính chuyển đổi không chỉ đối với Trung Quốc mà còn đối với toàn nhân loại.

Ông Patrick Cronin, một người quan sát những nỗ lực thống trị thông tin toàn diện của Trung Quốc đã nói: "Trong thời đại kỹ thuật số tiên tiến của chúng ta, dữ liệu soi sáng con đường dẫn đến vị thế kinh tế tối cao ... và kiểm soát được sức mạnh thông tin". Mỹ và các đồng minh của họ phải phát triển một chiến lược để giành chiến thắng trong các cuộc chiến dữ liệu và duy trì hình ảnh của dòng thông tin tự do như một dấu hiệu của tự do, chứ không phải là một cấu phần của sự kiểm soát toàn trị.

Lê Minh

Theo The Epoch Times



BÀI CHỌN LỌC

Cảnh báo: Trung Quốc và những nước cờ khó lường trong cuộc chiến dữ liệu