Virus SARS-CoV-2 có thể tồn tại lâu trên bề mặt. Đây là cách chúng ta trao đổi tiền, thực phẩm và các sinh hoạt khác

Giúp NTDVN sửa lỗi

Virus SARS-CoV-2 gây nên đại dịch viêm phổi Vũ Hán có thể lây truyền từ những người mang mầm bệnh có triệu chứng hoặc thậm chí không có triệu chứng nào cả. Nó có thể lây lan dễ dàng từ người sang người, có thể văng vãi khắp nơi trong không khí và bám trên bề mặt các đồ vật.

Giống như 200 loại virus đường hô hấp khác mà chúng ta biết, virus SARS-CoV-2 lây nhiễm vào các tế bào qua hệ thống hô hấp của chúng ta.

Virus chỉ có thể sao chép bên trong một tế bào sống; bên ngoài tế bào, chúng không có khả năng gây ra sự lây nhiễm cho chúng ta hoặc chúng sẽ tự bị hủy. Virus có thể tồn tại bao lâu bên ngoài tế bào trong các điều kiện khác nhau?

Các nhà nghiên cứu tìm thấy SARS-CoV-2 vẫn có thể truyền nhiễm dưới dạng các giọt chất lỏng nhỏ li ti bay lơ lửng trong không khí trong ít nhất 3 giờ. Do đó, bình thường thì người nhiễm bệnh không tạo ra đủ virus trong một cơn ho để lây nhiễm cho người khác, nhưng loại virus này thì có thể.

Virus SARS-CoV-2 sống trên các bề mặt
Virus SARS-CoV-2 có thể tồn tại: 3 giờ trong các giọt trong không khí, 72 giờ trên các bề mặt nhựa, kim loại và 24 giờ trên bề mặt các đồ vật bằng giấy. (Ảnh: Wes Mountain/The Conversation, CC BY-ND)

Phó giáo sư Ian M. Mackay và nhà virus học Kinda Arden của Đại học Queensland - Úc cho biết rằng virus cũng lây lan qua tiếp xúc với các bề mặt của các đồ vật mà chúng ta chạm vào. Các bề mặt cứng, sáng bóng như nhựa, thép không gỉ, mặt bàn, và thủy tinh có thể hỗ trợ virus truyền nhiễm trong tối đa 72 giờ, dưới dạng các giọt chất lỏng nhỏ li ti bám trên các bề mặt vật thể đó. Nhưng trong thời gian này virus sẽ bị yếu dần theo thời gian. Trên các bề mặt xơ và thấm như bìa cứng, giấy, vải và bao tải, nó trở nên bị yếu dần nhanh chóng hơn, chỉ có thể tồn tại đến 24 giờ.

Làm thế nào để giảm rủi ro lây nhiễm virus SARS-CoV-2 từ các bề mặt và các đồ vật?

Xung quanh chúng ta có rất nhiều bề mặt của các vật thể mà chúng ta vẫn phải thường xuyên chạm vào trong sinh hoạt hàng ngày của cuộc sống. Tay vịn ghế, tay nắm cửa, mặt bàn... - chúng ở trong nhà của chúng ta, trên đường đi làm, đi học, vui chơi, mua sắm và mọi điểm đến khác. Nếu những người mắc bệnh chạm vào các bề mặt đó bằng những ngón tay nhiễm virus thì sẽ làm nhiễm bẩn các bề mặt này và nguy cơ chúng ta sẽ nhiễm virus từ các bề mặt đó khi chúng ta chạm tay vào chúng.

Chúng ta cần cố gắng chú ý giữ cho đôi bàn tay của chúng ta ít chạm vào các bề mặt có virus nhất. Có thể dùng giấy sạch lót tay để chạm vào các đồ vật đó xong vứt đi ngay. Mặc dù vậy chúng ta cũng vẫn cần phải rửa tay thường xuyên hơn nhiều so với bình thường và đúng cách. Ngoài ra, chúng ta cũng cần tránh chạm tay vào màng nhầy dẫn đến đường hô hấp của chúng ta. Về cơ bản, cố gắng không dụi mắt, ngoáy mũi, hoặc chạm tay vào môi và miệng.

Ngăn chặn lây nhiễm virus SARS-CoV-2 ngay từ các hành động nhỏ

Đã có rất nhiều các sáng kiến về mặt kỹ thuật trong xã hội để giúp chống lại sự lây lan của virus. Ví dụ ở Sydney, tại vị trí qua đường dành cho người đi bộ đã được tự động hóa để mọi người có thể tránh chạm vào các nút bấm để chuyển đèn tín hiệu giao thông.

Để làm chậm sự lây lan của SARS-CoV-2, chúng ta cần đặt giả định rằng mọi thứ ở bên ngoài nhà chúng ta đều có khả năng bị ô nhiễm để có các hành động tương ứng. Cố gắng giữ không chạm tay vào mặt, chú ý giữ vệ sinh thường xuyên khi ở bên ngoài nhà, rửa tay và làm sạch điện thoại mỗi lần đi từ bên ngoài vào nhà.

Tốt nhất là ở nhà, nếu bắt buộc phải ra khỏi nhà hãy ghi nhớ những lời khuyên sau:

• Đi mua sắm

Mua sắm thực phẩm đòi hỏi phải chạm vào bề mặt của các mặt hàng, bao gồm cả xe đẩy và giỏ đựng hàng. Đôi khi, thuốc khử trùng hoặc khăn lau kháng khuẩn cho tay và tay cầm có sẵn ở lối vào cửa hàng - nhưng chúng thường không có, vì vậy hãy mang của riêng bạn theo bên mình. Không quan trọng bạn sử dụng loại túi đựng nào, nhưng có kế hoạch làm thế nào để tránh mang virus vào nhà.

• Thanh toán

Thẻ và tiền mặt có thể chuyển virus sang tay chúng ta. Tuy nhiên, thanh toán thẻ có thể có rủi ro thấp hơn vì chúng ta giữ lại thẻ và người khác không chạm vào. Nhưng bất cứ khi nào có thể, chuyển khoản ngân hàng không tiếp xúc sẽ gây ra rủi ro ít nhất.

• Cầm giữ và ăn thực phẩm tươi và đóng hộp

SARS-CoV-2 bị bất hoạt ở nhiệt độ thấp hơn nhiệt độ cần thiết trong quá trình đóng hộp thực phẩm, vì vậy thực phẩm đóng hộp không có virus này. Đối với thực phẩm tươi mới đóng gói, rủi ro phụ thuộc vào việc người thực hiện việc đóng gói có bị bệnh hay không. Nếu cần, hãy dùng thực phẩm nấu chín, bóc vỏ hoặc rửa trong nước diệt khuẩn và rửa thật kỹ.

• Ở công viên

Tránh sử dụng các thiết bị có khả năng được nhiều người chạm vào trước đó, bao gồm các thiết bị trò chơi, tập thể thao và cạnh đài phun nước. Sẽ an toàn hơn khi chúng ta chơi trò đá bóng nhẹ nhàng trên sân hoặc trên cỏ, thay vì sử dụng xích đu. Tuyệt đối không cho trẻ em chơi trong các hố cát, đó là nơi có thể chứa nhiều virus.

• Nhận và giao hàng thực phẩm

Khi nhận thực phẩm mang đi, hoặc mang đến cho các những người nhận hàng, tránh sử dụng các hộp nhựa để đựng thực phẩm, mà sử dụng các vật liệu sợi hơn như bìa cứng, giấy và vải để đóng gói. Các nhà nghiên cứu không tìm thấy SARS-CoV-2 truyền nhiễm trên bìa cứng sau 24 giờ.

Ngoài ra, tránh đứng gần quầy và người giao hàng, và cố gắng không tiếp xúc với bất cứ thứ gì vào bất cứ khi nào có thể.

• Giao thông công cộng, thang cuốn, thang máy và phòng vệ sinh công cộng

Thường xuyên chạm vào các bề mặt cứng, sáng bóng như nút bấm thang máy và tay cầm trong xe điện hoặc xe buýt là một rủi ro lớn, hơn cả ghế vải hoặc đi cầu thang bộ. Ngay cả những nỗ lực làm sạch bề mặt cũng không thể duy trì liên tục được, vì vậy chúng ta sẽ phải tự chịu trách nhiệm với chính mình bằng cách rửa tay bằng cồn hoặc khăn lau kháng khuẩn ngay sau khi rời khỏi xe buýt hoặc xe điện. Ngoài ra, sau khi sử dụng phòng vệ sinh công cộng, hãy rửa tay thật kỹ.

Bình tĩnh và tính toán đối phó với virus SARS-CoV-2

Hãy nghĩ nhiều hơn về rủi ro của gia đình,
Hãy nghĩ nhiều hơn về rủi ro của gia đình, xã hội thay vì chỉ nghĩ đến rủi ro của bản thân. (Ảnh: sheleywiart/Pixabay)

Điều quan trọng là phải bình tĩnh, thực tế và không tham gia vào các sự kiện hoặc các hành động khác khi chúng ta bắt buộc phải ra ngoài. Chúng ta không thể chủ động cho tất cả mọi thứ nhưng hãy cố gắng xử lý thật tốt để tránh va chạm với những người khác.

Hãy suy nghĩ nhiều hơn về rủi ro của gia đình, toàn bộ xã hội thay vì chỉ rủi ro của bản thân. Cũng rất quan trọng là cần giữ cho nhà của chúng ta luôn sạch sẽ. Có thể sử dụng thuốc tẩy pha loãng, chất tẩy rửa hoặc dung dịch cồn để lau mọi bề mặt của các vật thể trong nhà. Tham khảo thêm các thông tin trên Queensland Health (Cục y tế bang Queensland).

Đối với các đồ vật khó làm sạch, ánh nắng mặt trời có thể có giá trị. Hãy phơi giày ở bên ngoài, dưới ánh mặt trời. Virus Corona Vũ Hán sẽ bị tiêu diệt nhanh chóng ở nhiệt độ cao hơn 56 độ C và dưới ánh sáng tia cực tím trực tiếp.

Cuối cùng, cách tốt nhất để tránh nhiễm SARS-CoV-2 là cách nguyên thủy - vệ sinh tay và tránh xa người khác. Khoảng cách vật lý vẫn là biện pháp hiệu quả nhất để làm chậm sự tiến triển của đại dịch này.

Ánh Dương

Theo The Conversation

Khoa học Nhân thể


BÀI CHỌN LỌC

Virus SARS-CoV-2 có thể tồn tại lâu trên bề mặt. Đây là cách chúng ta trao đổi tiền, thực phẩm và các sinh hoạt khác