TikTok bắt đầu thu thập dữ liệu sinh trắc học của người dùng

Giúp NTDVN sửa lỗi

Ngày 2 tháng 6 năm 2021, ứng dụng video TikTok tuyên bố sẽ thu thập các đặc điểm thể chất và hành vi nhất định của người dùng. 

Tuyên bố này được nêu rõ trong phần “Thông tin chúng tôi thu thập tự động” trong chính sách bảo mật của TikTok. Ứng dụng chia sẻ video ngày càng phổ biến này có thể thu thập thông tin sinh trắc học như “nhận diện gương mặt và giọng nói”, nhưng lại không cho biết công ty dự định làm gì với dữ liệu này.

Ý định không rõ ràng của TikTok, tính chất của dữ liệu sinh trắc học và khả năng sử dụng gây ra lo ngại giữa các chuyên gia vì quyền riêng tư của người dùng có thể gặp rủi ro.

Hơn nửa tỷ người sẽ bị TikTok thu thập dữ liệu sinh trắc học

TikTok hiện có 689 triệu người dùng trên toàn cầu, và được xếp hạng là mạng xã hội được sử dụng nhiều thứ bảy trên thế giới tính đến tháng Một năm 2021. Riêng tại Hoa Kỳ, hơn 100 triệu người Mỹ sử dụng TikTok hàng tháng, trong khi 50 triệu người dùng ứng dụng này mỗi ngày, theo số liệu được công ty chia sẻ vào tháng 8 năm 2020.

TikTok đã không trả lời ngay lập tức yêu cầu bình luận của giới truyền thông về việc cho biết công ty sẽ làm gì với các dữ liệu sinh trắc học này.

Douglas Cuthebertson, một chuyên gia về Quyền riêng tư & An ninh mạng cho biết các thay đổi trong chính sách của TikTok rất đáng quan tâm vì TikTok không giải thích họ định làm gì với những thông tin sinh trắc học này, cũng như các thông tin này TikTok đã nhận được sự cho phép trước khi lấy chưa?!

Alessandro Acquisti, giáo sư công nghệ thông tin và chính sách công tại Đại học Carnegie Mellon, lưu ý : “Phạm vi ứng dụng tiềm năng của thông tin sinh trắc học là rất lớn: từ lành tính, chẳng hạn như truy cập an toàn vào ứng dụng, đến can thiệp như giám sát và nhận dạng lại người sử dụng”.

Mức độ rủi ro người sử dụng gặp phải khi TikTok thu thập dữ liệu sinh trắc học

Các quy định về cách TikTok có thể sử dụng dữ liệu được thu thập trong phần “Thông tin hình ảnh và âm thanh” của chính sách bảo mật là rất rộng.

Trong phần quy định của mình, TikTok tuyên bố họ có thể thu thập thông tin về hình ảnh và âm thanh, chẳng hạn như xác định các đối tượng và khung cảnh xuất hiện; sự tồn tại và vị trí trong hình ảnh gồm các đặc điểm và thuộc tính khuôn mặt và cơ thể, bản chất của âm thanh, và văn bản của các từ được nói trong “Nội dung người dùng”. Tiktok nói thu thập thông tin này để kích hoạt các hiệu ứng video đặc biệt, kiểm duyệt nội dung, cũng như phân loại nhân khẩu học cho nội dung và đề xuất quảng cáo cũng như cho các hoạt động phi nhận dạng cá nhân khác.

Cuthbertson nói rằng thật khó hiểu khi nói đây là những thao tác “phi nhận dạng cá nhân', đồng thời chỉ ra rằng 'khuôn mặt' hoặc 'giọng nói' duy nhất của một người vốn có thể được sử dụng để nhận dạng ai đó. Ông khẳng định đó không phải là cách hoạt động của hệ sinh thái dữ liệu di động. Bạn không cần số an sinh xã hội của ai đó để biết họ là ai và cách kiếm tiền từ họ.

Derek Riley, giám đốc chương trình khoa học máy tính của Trường Kỹ thuật Milwaukee, cho biết người dùng cũng nên lưu ý về tính chất mở của các ứng dụng được liệt kê trong phần này. Ông cho biết việc thu thập thông tin tuy cần thiết để tạo ra những bộ lọc khuôn mặt hài hước, thu hút người dùng. Nhưng nó cũng có những yếu tố đáng báo động khác vì nắm được thông tin đó có nghĩa TikTok có thể sử dụng chúng trong ứng dụng của mình, hoặc chuyển giao và chia sẻ thông tin đó với một tổ chức, chính phủ hoặc công ty khác.

Mặc dù chính sách bảo mật của TikTok tuyên bố “không bán thông tin cá nhân cho bên thứ ba”, nhưng nó cho biết có thể chia sẻ thông tin thu thập được cho ‘mục đích kinh doanh’. Đây chính là điều đáng QUAN NGẠI.

Thông tin cá nhân rất dễ bị sử dụng cho ‘mục đích kinh doanh’.
Thông tin cá nhân rất dễ bị sử dụng cho ‘mục đích kinh doanh’. (Ảnh: Flickr)

Những vấn đề pháp lý liên quan đến TikTok

Riêng việc TikTok thuộc sở hữu của công ty Trung Quốc Bytedance có thể đóng một vai trò quan trọng trọng việc giải thích cho nguy cơ này. Trung Quốc là quốc gia nổi tiếng với việc thu thập dữ liệu riêng tư phục vụ cho nhiều mục đích liên quan đến chính trị hay kinh doanh.

Dù tổng thống Joe Biden đã ký một lệnh hành pháp vào ngày 9 tháng 6 thu hồi nỗ lực của người tiền nhiệm - tổng thống Donald Trump để cấm TikTok ở Mỹ, một số người vẫn coi ứng dụng này như một mối đe dọa an ninh quốc gia tiềm ẩn, kể cả khi TikTok cho biết họ không chia sẻ dữ liệu với chính phủ Trung Quốc và sẽ không làm như vậy nếu được yêu cầu.

TikTok trước đây cũng đã phải đối mặt với hành động pháp lý về các vấn đề liên quan đến quyền riêng tư. Vào tháng 2, công ty đã đồng ý trả 92 triệu đô la để giải quyết một vụ kiện tập thể cáo buộc rằng họ vi phạm Đạo luật về quyền riêng tư thông tin sinh trắc học của Illinois. Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư về video của liên bang và các luật bảo vệ quyền riêng tư và người dùng khác bằng cách thu thập dữ liệu cá nhân của người dùng, bao gồm dữ liệu được thu thập bằng công nghệ nhận dạng khuôn mặt mà không có sự đồng ý và chia sẻ dữ liệu với bên thứ ba.

Giờ đây, chính sách mới của TikTok tuyên bố sẽ xin phép người dùng đối với loại thu thập dữ liệu này "khi luật pháp yêu cầu", nhưng không nêu rõ liệu nó có tham chiếu đến luật tiểu bang, luật liên bang hay cả hai hay không.

Mặc dù Hoa Kỳ chưa có luật liên bang quy định việc thu thập và sử dụng dữ liệu sinh trắc học, nhưng một số tiểu bang đã bắt đầu thông qua luật riêng của họ hơn một thập kỷ trước.

Illinois dẫn đầu vào năm 2008, tiếp theo là Texas, Washington, California, New York và Virginia đều ban hành các biện pháp bảo vệ quyền riêng tư sinh trắc học của riêng mình.

Những gì TikTok đang làm ngày càng cho thấy sự cần thiết của các luật và quy định về quyền riêng tư liên quan đến thu thập thông tin sinh trắc học.

Trước khi những bộ luật cần thiết được ban hành để bảo vệ quyền riêng tư về các thông tin sinh trắc học, thì nhận thức của người sử dụng trong việc sử dụng ứng dụng là rất quan trọng, nhất là những người trẻ tuổi. Giáo viên và phụ huynh đóng vai trò quan trọng trong giáo dục nhận thức cho người trẻ tuổi về tác động của loại thu thập dữ liệu này.

Lê Na

Theo Time

Khoa học Công nghệ


BÀI CHỌN LỌC

TikTok bắt đầu thu thập dữ liệu sinh trắc học của người dùng