Một vết đen Mặt trời khổng lồ đang quay về Trái đất, có thể tạo ra vụ nổ đánh sập lưới điện toàn cầu

Giúp NTDVN sửa lỗi

Các nhà khoa học đang quan sát được một vết đen lớn trên Mặt trời đang quay về phía Trái đất và dự kiến sẽ tăng kích thước trong vài ngày tới.

Vết đen, được đặt tên là AR2770, có kích thước “lõi tối chính” bằng chiều rộng của sao Hỏa và một số “đốm nhỏ” có kích thước bằng miệng núi lửa rải rác trên bề mặt của nó.

Vết đen Mặt trời là một phần của chu kỳ hoạt động điện từ kéo dài 11 năm trên Mặt trời, và thường kèm theo các vụ bùng nổ bức xạ gọi là các ngọn lửa Mặt trời.

Mặc dù AR2770 vẫn chưa tạo ra các ngọn lửa Mặt trời (solar flares) nguy hiểm, các chuyên gia đang theo dõi sát sao để chuẩn bị cho một sự kiện bùng phát mà có thể đánh sập mạng lưới điện trên hành tinh của chúng ta.

Một vết đen lớn được gọi là AR2770 trên Mặt trời đang quay về phía Trái đất và dự kiến sẽ tăng kích thước trong vài ngày tới. (Ảnh: Wise Imagine)
Một vết đen lớn được gọi là AR2770 trên Mặt trời đang quay về phía Trái đất và dự kiến sẽ tăng kích thước trong vài ngày tới. (Ảnh: Wise Imagine)

Vết đen Mặt trời mới được quan sát bởi nhà thiên văn nghiệp dư Martin Wise từ kính viễn vọng ở Trenton, Florida.

Wise cho biết: “Vết đen Mặt trời này là một mục tiêu dễ dàng đối với kính viễn vọng Mặt trời của tôi”, một ống kính 8 inch (20,3 cm) với các bộ lọc năng lượng Mặt trời an toàn để chụp ảnh.

Theo Space Weather, AR2770 đã phát ra một số ngọn lửa hạng B, loại ngọn lửa Mặt trời yếu nhất, đã gửi các làn sóng ion hóa nhỏ qua bầu khí quyển của Trái đất. Tuy nhiên, đốm sáng đang phát triển và hoạt động gia tăng có thể xảy ra trong vài ngày tới và tạo ra các tia lửa dữ dội hơn.

Theo NASA: “Ngọn lửa Mặt trời là một vụ bùng nổ năng lượng đột ngột để tổ chức lại các đường sức từ trường gần Vết đen Mặt trời”. (Ảnh: SOD/HMI)
Theo NASA: “Ngọn lửa Mặt trời là một vụ bùng nổ năng lượng đột ngột để tổ chức lại các đường sức từ trường gần Vết đen Mặt trời”. (Ảnh: SOD/HMI)

Dự đoán khi nào hoạt động Mặt trời tăng lên có thể giúp bảo vệ các phi hành gia trên quỹ đạo, cũng như ngăn các vệ tinh bị phá hủy.

Trước đó vào tháng 6, các nhà khoa học của Đại học Warwick đã tiết lộ một chiếc đồng hồ Mặt trời mới có thể tính toán tốt hơn thời điểm các vụ bùng nổ trên Mặt trời.

Giáo sư Sandra Chapman, tác giả chính của nghiên cứu cho biết: “Các vụ bùng nổ lớn có thể xảy ra bất cứ lúc nào, nhưng có nhiều khả năng xảy ra xung quanh cực đại của Mặt trời. Bằng cách sắp xếp lại thứ tự các quan sát, chúng tôi thấy rằng trong 150 năm hoạt động địa từ trên Trái đất, chỉ một vài phần trăm khả năng xảy ra các hoạt động này”.

“Khả năng ước tính rủi ro xảy ra siêu bão mặt trời trong tương lai là rất quan trọng đối với các công nghệ không gian và mặt đất mà đặc biệt nhạy cảm với thời tiết vũ trụ, chẳng hạn như vệ tinh, hệ thống thông tin liên lạc, phân phối điện và hàng không”.

“Nếu bạn có một hệ thống nhạy cảm với thời tiết vũ trụ, bạn cần biết khả năng xảy ra một sự kiện lớn như thế nào và rất hữu ích khi biết khi nào chúng ta đang ở trong thời kỳ yên tĩnh vì nó cho phép bảo trì và các hoạt động khác khiến hệ thống tạm thời dễ hỏng hơn”.

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng các quan sát vết đen Mặt trời trong 200 năm qua và lập bản đồ hoạt động của Mặt trời qua 18 chu kỳ Mặt trời 11 năm.

Dự đoán khi nào hoạt động mặt trời được thiết lập để tăng lên có thể có khả năng bảo vệ các phi hành gia trên quỹ đạo, cũng như ngăn các công nghệ như vệ tinh bị phá hủy. (Ảnh: S.C. Chapman) 
Dự đoán khi nào hoạt động mặt trời được thiết lập để tăng lên có thể có khả năng bảo vệ các phi hành gia trên quỹ đạo, cũng như ngăn các công nghệ như vệ tinh bị phá hủy. (Ảnh: S.C. Chapman)

Nhóm nghiên cứu đã sử dụng bản ghi số vết đen Mặt trời hàng ngày có sẵn từ năm 1818 để lập bản đồ hoạt động năng lượng mặt trời, cho phép họ thấy chính xác thời gian hoạt động mặt trời.

Chapman nói: “Các nhà khoa học dành cả đời để cố gắng đọc hiểu cuốn sách thiên nhiên. Đôi khi chúng tôi tạo ra một cách mới để chuyển đổi dữ liệu và những gì tưởng chừng như lộn xộn và phức tạp bỗng trở nên đơn giản một cách tuyệt vời”.

“Trong trường hợp này, phương pháp đồng hồ mặt trời của chúng tôi lần đầu tiên hiển thị rõ ràng các thời gian ‘bật’ và ‘tắt’ phân định khoảng thời gian yên tĩnh và hoạt động cho thời tiết vũ trụ”.

Văn Thiện

Theo Dailymail



BÀI CHỌN LỌC

Một vết đen Mặt trời khổng lồ đang quay về Trái đất, có thể tạo ra vụ nổ đánh sập lưới điện toàn cầu