Giáo sư Harvard: Một vật thể của người ngoài hành tinh đã đến thăm hệ Mặt trời vào năm 2017

Giúp NTDVN sửa lỗi

Khi dấu hiệu đầu tiên của sự sống thông minh ghé thăm chúng ta từ không gian, nhiều khả năng nó chỉ là các mảnh rác thải của nền văn minh ngoài hành tinh mà không phải là một chiếc đĩa bay khổng lồ lơ lửng trên bầu trời. 

Giáo sư Avi Loeb, chủ nhiệm Khoa Thiên văn tại Đại học Harvard, tin rằng ông đã tìm thấy một vài mảnh rác đó.

Trong cuốn sách sắp ra mắt vào ngày 26/1 của mình có tiêu đề: “Người ngoài hành tinh: Dấu hiệu đầu tiên của sự sống thông minh ngoài Trái đất”, Giáo sư Loeb đã đưa ra một khả năng hấp dẫn về lý do tại sao một vật thể gần đây đã đi lạc vào hệ Mặt trời của chúng ta không phải là một sao chổi thông thường mà thực ra là một mảnh rác thải công nghệ của người ngoài hành tinh.

Vật thể được đề cập trong cuốn sách đã di chuyển về phía hệ Mặt trời của chúng ta từ hướng của Vega, một ngôi sao cách chúng ta 25 năm ánh sáng và đã cắt qua mặt phẳng quỹ đạo của hệ Mặt trời vào ngày 6/9/2017.

Vào ngày 9/9, nó đã đến gần Mặt trời nhất. Vào cuối tháng 9, nó bay với tốc độ 94.800 km/h. Sau đó, vào ngày 7/10, nó ngang qua Trái đất trước khi “di chuyển nhanh chóng về phía chòm sao Pegasus và đi vào bóng tối”, ông Loeb viết trong sách.

Vật thể này lần đầu tiên được phát hiện bởi một đài quan sát ở Hawaii có Kính viễn vọng Khảo sát Toàn cảnh và Hệ thống Phản ứng Nhanh (Pan-STARRS) - kính thiên văn có độ nét cao nhất trên Trái đất hiện nay.

Vật thể được đặt tên theo tiếng Hawaii là 'Oumuamua, có nghĩa là "trinh sát”.

‘Oumuamua tương đối nhỏ và chỉ dài khoảng 100 mét, nhưng nó tạo ra một sự tranh cãi lớn trong cộng đồng khoa học.

Đối với những người mới nghiên cứu về vật thể ngoài Trái đất, nó là vật thể liên sao đầu tiên từng được phát hiện bên trong hệ Mặt trời của chúng ta. Sau khi xem xét quỹ đạo của vật thể, các nhà thiên văn học kết luận rằng nó không bị ràng buộc bởi lực hấp dẫn của Mặt trời, tức là nó chỉ đang di chuyển xuyên qua hệ Mặt trời.

Tuy không thể chụp được những bức ảnh sắc nét về vật thể liên sao, nhưng các nhà thiên văn đã có thể huấn luyện kính thiên văn của họ trên vật thể này trong 11 ngày, thu thập hàng loạt dữ liệu khác.

Đài quan sát ở Haleakala, Maui, nơi chứa kính thiên văn mạnh nhất thế giới, đã chụp được hình ảnh của 'Oumuamua. (Rob Ratkowski / PS1SC)
Đài quan sát ở Haleakala, Maui, nơi chứa kính thiên văn mạnh nhất thế giới, đã chụp được hình ảnh của 'Oumuamua. (Rob Ratkowski / PS1SC)

Ban đầu, các nhà khoa học nghĩ rằng đó là một sao chổi bình thường. Nhưng ông Loeb nói rằng giả định đó chỉ dựa trên hiểu biết trước đây của chúng ta.

Ông đặt câu hỏi: "Điều gì sẽ xảy ra nếu một người thượng cổ nhìn thấy một chiếc điện thoại di động? Anh ấy đã nhìn thấy những tảng đá trong suốt cuộc đời mình, và anh ấy sẽ nghĩ rằng đó chỉ là một tảng đá sáng bóng”.

Ông Loeb sớm đưa ra một khả năng khác: Đó không phải là một sao chổi mà là một mảnh rác thải công nghệ bị đến từ một nền văn minh ngoài Trái đất.

Các đặc tính bất thường của 'Oumuamua

Một số đặc tính bất thường về vật thể đã giúp ông Loeb đưa ra kết luận này.

Đầu tiên là kích thước của 'Oumuamua.

Các nhà thiên văn học đã xem xét cách vật thể phản chiếu ánh sáng Mặt trời. Độ sáng của nó thay đổi gấp mười lần sau mỗi 8 giờ, cho thấy đó là khoảng thời gian cần thiết để nó hoàn thành một vòng tự quay đầy đủ.

Các nhà khoa học kết luận chiều dài của vật thể lớn hơn chiều rộng ít nhất từ 5 đến 10 lần - giống như hình dạng của một điếu xì gà. Không có vật thể vũ trụ tự nhiên nào mà chúng ta từng thấy lại trông giống như nó - hoặc thậm chí gần giống như vậy.

Hơn nữa, 'Oumuamua sáng hơn một cách lạ thường. Tác giả viết: “Khả năng phản xạ ánh sáng của nó ít nhất lớn gấp 10 lần so với các tiểu hành tinh hoặc sao chổi bằng đá điển hình trong hệ Mặt trời”.

Ông Loeb cho rằng bề mặt của nó giống với bề mặt của kim loại sáng bóng.

Nhưng điều bất thường đã thực sự khiến ông Loeb đưa ra giả thuyết về vật thể ngoài hành tinh là cách mà 'Oumuamua di chuyển.

Ông nói: “Lực đẩy mạnh quá mức khiến nó bay xa khỏi Mặt trời - đó là thứ đã làm giọt nước tràn ly”.

Sử dụng vật lý học, các nhà khoa học có thể tính toán chính xác con đường mà một vật thể phải đi và tốc độ nó sẽ di chuyển do lực hấp dẫn do Mặt trời tác dụng. Lực hút của Mặt trời sẽ khiến vật thể đó chậm lại đáng kể khi nó bay xa ngôi sao này.

Nhưng 'Oumuamua đã không đi theo quỹ đạo thông thường này. Trên thực tế, vật thể tăng tốc khi nó di chuyển ra khỏi Mặt trời, ông Loeb cho biết. Nói cách khác, nó rõ ràng đang bị đẩy bởi một lực nào đó mà không phải lực hấp dẫn của Mặt trời.

Lúc đầu, lời giải thích có vẻ đơn giản. Các sao chổi cũng có gia tốc tương tự. Khi chúng đến gần Mặt trời, bề mặt của chúng bị ấm lên, giải phóng các khí đã từng đóng băng và đẩy chúng bay đi nhanh hơn giống như một động cơ phản lực.

Tuy nhiên, những vật chất được giải phóng đó tạo thành một cái đuôi đặc biệt của sao chổi. Các nhà khoa học đã xem xét cẩn thận chiếc đuôi đó cũng như các dấu hiệu của khí hoặc bụi có thể đẩy 'Oumuamua đi.

Ông Loeb đã tính toán rằng, khả năng 'Oumuamua là một sao chổi là khoảng 1 phần triệu tỷ (1/10^15).

Nhưng lực đẩy đó chính xác đến từ đâu?

Một khả năng có thể được tìm thấy trong công nghệ mà chúng ta đã có ở đây trên Trái đất.

Khoảng 400 năm trước, nhà thiên văn học Johannes Kepler đã quan sát thấy như một làn gió Mặt trời thổi vào đuôi sao chổi và tự hỏi liệu lực tương tự đó có thể đẩy tàu tên lửa xuyên không gian giống như gió đẩy thuyền qua nước hay không.

Đó là một ý tưởng thông minh mà các nhà khoa học hiện đang sử dụng để phát triển cánh buồm nhẹ cho các tàu thăm dò. Tấm mỏng phản chiếu được trải ra trong không gian để thu các hạt vật chất phát ra từ Mặt trời và đẩy một con tàu bay qua khoảng không trống rỗng. Ngoài ra, các tia laser mạnh mẽ từ Trái đất có thể nhắm vào cánh buồm để làm cho nó đi nhanh hơn nữa.

Ảnh vẽ của nghệ sĩ về các hình dạng có thể có cho `Oumuamua. Một số chuyên gia cho rằng nó có hình điếu xì gà (phía trên bên phải) nhưng Loeb cho rằng nó trông giống một cánh buồm hơn (bên trái). (Ảnh: Mark Garlick/Science Photo Library)
Ảnh vẽ của nghệ sĩ về các hình dạng có thể có cho `Oumuamua. Một số chuyên gia cho rằng nó có hình điếu xì gà (phía trên bên phải) nhưng Loeb cho rằng nó trông giống một cánh buồm hơn (bên trái). (Ảnh: Mark Garlick/Science Photo Library)

Ông Loeb, người đang tham gia vào dự án tạo thành cánh buồm nhẹ để gửi một tàu nhỏ không người lái đến một ngôi sao gần hệ Mặt trời, cho biết nếu người Trái đất chúng ta nghĩ ra ý tưởng này, thì tại sao người ngoài hành tinh lại không thể?

Ông và một đồng nghiệp đã đúc kết các con số và đưa ra giả thuyết rằng 'Oumuamua không thực sự có hình điếu xì gà mà có thể là một chiếc đĩa dày chưa đến một milimét, với tỷ lệ giống như cánh buồm sẽ giúp giải thích cho gia tốc bất thường của nó khi di chuyển khỏi Mặt trời.

Về mục đích của 'Oumuamua, ông Loeb không hoàn toàn chắc chắn. Ông suy đoán nó có thể từng được sử dụng như một loại phao điều hướng không gian được sử dụng bởi một nền văn minh lâu đời ngoài Trái đất.

Ông Loeb nói: “Cách duy nhất để tìm kiếm [các nền văn minh ngoài hành tinh] là tìm mảnh rác thải của họ, giống như các nhà báo điều tra tìm kiếm thùng rác của những người nổi tiếng”.

Vẫn còn nhiều tranh cãi

Tất nhiên, không phải tất cả mọi người trong cộng đồng khoa học đều đồng ý với lý thuyết của ông Loeb .

Vào tháng 7 năm 2019, nhóm nghiên cứu ‘Oumuamua của Viện Khoa học Không gian Quốc tế đã xuất bản một bài báo trên Nature Astronomy kết luận: "Chúng tôi không tìm thấy bằng chứng thuyết phục nào ủng hộ cho lời giải thích về người ngoài hành tinh đối với ‘Oumuamua".

Ông Loeb thừa nhận các lý thuyết của ông đã khiến các nhà thiên văn học không khỏi lo lắng, nhưng ông kiên định về phát hiện của mình. Ông nói với tờ The Post: “Một số người không muốn thảo luận về khả năng có những nền văn minh khác ngoài kia. Họ tin rằng chúng ta là đặc biệt và duy nhất. Tôi nghĩ đó là một định kiến nên được bỏ đi”.

Ông Loeb cho biết những người hoài nghi đang cố gắng để gán nguồn gốc tự nhiên cho vật thể và những lời giải thích mà họ đưa ra để giải thích các đặc tính kỳ lạ của nó đã không được xem xét kỹ lưỡng.

Ví dụ, một số nhà khoa học đã gợi ý rằng gia tốc của ‘Oumuamua là do hydro đóng băng trên bề mặt của nó chuyển thành khí đẩy nó như một sao chổi, và hydro sẽ không thể nhìn thấy trước các camera hồng ngoại của Trái đất, đó là lý do tại sao chúng ta không phát hiện ra nó .

Nhưng ông Loeb và một đồng nghiệp đã xuất bản một bài báo cho rằng “một tảng băng hydro di chuyển qua không gian giữa các vì sao sẽ bốc hơi từ rất lâu trước khi nó tới hệ Mặt trời của chúng ta”.

Việc chấp nhận rằng rác từ một chủng tộc người ngoài hành tinh đã đến hệ Mặt trười sẽ kích hoạt một cuộc tìm kiếm nhiều mảnh rác thải hơn, khiến chúng ta phải lùng sục khắp Mặt trăng và sao Hỏa, chẳng hạn, để tìm các mảnh vỡ có thể đã rơi xuống đất hàng nghìn hoặc hàng triệu năm trước .

Và nếu tìm thấy nhiều bằng chứng hơn về người ngoài hành tinh, những người Trái đất chúng ta sẽ phải bắt đầu xây dựng các công cụ để giúp chúng ta chống chọi với họ. Nhưng, điều có lẽ quan trọng hơn là các khám phá nào tiếp theo có thể xác định lại vị trí của chúng ta trong vũ trụ.

Ông Loeb nói: “Nó sẽ đưa chúng ta vào một viễn cảnh. Nếu chúng ta không đơn độc, chúng ta có phải là những đứa trẻ thông minh nhất trong đó không? Nếu có một loài nào đó tự đào thải bản thân qua chiến tranh hoặc thay đổi khí hậu, chúng ta có thể cùng nhau hành động và cư xử tốt hơn. Thay vào đó, chúng ta đang lãng phí rất nhiều tài nguyên trên Trái đất để chống lại nhau và những thứ tiêu cực khác là một sự lãng phí rất lớn”.

Kể từ khi 'Oumuamua xuất hiện, một vật thể giữa các vì sao thứ hai được gọi là 2I / Borisov đã được kính thiên văn Crimea phát hiện đi vào hệ Mặt trời vào năm 2019. Nhưng đó hóa ra chỉ là một sao chổi cũ.

Cho đến gần đây, các công cụ của chúng ta vẫn chưa đủ nhạy để phát hiện những loại khách này. Nhưng ông Loeb cho biết công nghệ sẽ sớm giúp xác định được vị trí của nhiều du khách vũ trụ hơn và cách duy nhất để giải quyết bí ẩn về 'Oumuamua là nếu có một vật thể tương tự bay đến hệ Mặt trời và nó được điều tra kỹ lưỡng hơn bằng một tàu thăm dò.

Ông cho biết cuốn sách của mình "nên thúc đẩy mọi người thu thập thêm dữ liệu về vật thể kỳ lạ tiếp theo".

Văn Thiện

Theo Nypost



BÀI CHỌN LỌC

Giáo sư Harvard: Một vật thể của người ngoài hành tinh đã đến thăm hệ Mặt trời vào năm 2017