Hạnh phúc được coi là cửa ngõ cho sự tự nhận thức, động lực nội tại, sự độc lập, mối quan hệ tích cực với cộng đồng của họ - và đó là những gì chúng tôi tin rằng sẽ nuôi dưỡng thành công.
Hai đứa trẻ mới biết đi, đuổi nhau chạy lên khung chơi leo trèo và chen lấn để trượt xuống trước. Mẹ của chúng vẫn đang say sưa trò chuyện trên ghế đá công viên ở gần đó. Ở đằng xa, một chú chó đang sủa và một cậu bé đi trên chiếc xe đạp thăng bằng (Balance Bike) của mình, ông nội của cậu vừa đẩy xe nôi vừa theo dõi cậu.
Một nhóm trẻ lớn hơn trong bộ đồ thể thao chạy dọc theo làn đường cho xe đạp, vừa đi vừa cười nói. Họ đã vượt qua một bà mẹ trẻ đang đạp xe chậm hơn, giữ thăng bằng cho em bé ngồi phía trước xe đạp và một em bé mới biết đi trên lưng.
Một nhóm các cô gái đang chơi trò lợn-chặn-bóng trên bãi cỏ, tiếng cười vui sướng của họ tràn ngập trong không gian. Cách đó không xa, một số chàng trai đang hoàn thiện các động tác trượt ván của họ. Những cô bé cậu bé trong độ tuổi đi học này hoàn toàn không có người lớn đi kèm.
Cảnh hạnh phúc này không phải là một bộ phim. Nó chỉ là một buổi chiều thứ tư thông thường vào mùa xuân ở Amsterdam Vondelpark, một điều có thể nhìn thấy ở bất kỳ đâu trên khắp đất nước Hà Lan mỗi ngày.
Năm 2013, một báo cáo của UNICEF đã đánh giá trẻ em Hà Lan hạnh phúc nhất thế giới. Theo các nhà nghiên cứu, những đứa trẻ Hà Lan dẫn đầu các bạn đồng trang lứa về tuổi thơ khi so sánh với 29 quốc gia công nghiệp giàu nhất thế giới. Vương quốc Anh đứng thứ 16 và Hoa Kỳ xếp thứ 26.
Khi trẻ em Hà Lan đánh giá mức độ hạnh phúc của riêng mình, hơn 95 phần trăm cho rằng mình hạnh phúc. Một số khảo sát nghiên cứu khác cũng đã nhấn mạnh những lợi ích tích cực của việc lớn lên ở Hà Lan - Ví dụ như Nhóm Hành động Nghèo vì Trẻ em ở Anh và Tổ chức Y tế Thế giới. Báo cáo của UNICEF được thực hiện vào năm 2007, trong đó Hà Lan lần đầu tiên được coi là một ví dụ điển hình cho sự thịnh vượng thời thơ ấu. Anh và Mỹ xếp ở hai vị trí thấp nhất.
Ngoài ra, nghiên cứu mới cũng cho thấy các em bé Hà Lan hạnh phúc hơn so với các em bé đến từ Mỹ. Sau khi kiểm tra sự khác biệt về tính khí giữa những đứa trẻ được sinh ra ở Mỹ và Hà Lan, những đứa trẻ Hà Lan cảm thấy hài lòng hơn - cười, mỉm cười và âu yếm nhiều hơn - so với những đứa trẻ Mỹ. Các em bé Hà Lan cũng dễ dàng xoa dịu hơn, trong khi các em bé Mỹ thể hiện sự sợ hãi, buồn bã và thất vọng nhiều hơn. Các nhà tâm lý học cho rằng sự khác biệt này là do văn hóa khác nhau của việc nuôi dạy trẻ em ở hai quốc gia. Theo nghiên cứu, thái độ tương đối bình tĩnh của trẻ sơ sinh Hà Lan một phần là do lịch trình ngủ được điều chỉnh nhiều hơn và các hoạt động cường độ thấp hơn. Cha mẹ người Mỹ được biết là nhấn mạnh tầm quan trọng của việc kích thích, cho con cái họ trải nghiệm nhiều trải nghiệm mới.
-
- Nghiên cứu mới cũng cho thấy các em bé Hà Lan hạnh phúc hơn so với các em bé đến từ Mỹ. (Ảnh: Shutterstock)
Những điều khiến trẻ em Hà Lan khác với những đứa trẻ ở Anh và Mỹ
- Em bé Hà Lan ngủ nhiều hơn.
- Trẻ em Hà Lan có ít hoặc không có bài tập về nhà ở trường tiểu học.
- Không chỉ nhìn mà còn nghe.
- Được tin tưởng để đi xe đạp riêng đến trường
- Được phép chơi bên ngoài mà không giám sát.
- Có bữa ăn gia đình thường xuyên.
- Dành nhiều thời gian hơn với cha mẹ.
- Tận hưởng những thú vui đơn giản và hạnh phúc với đồ chơi cũ.
- Và cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, hay ăn sô cô la rắc vụn (hagelslag) cho bữa sáng.
Đi học không căng thẳng
Trẻ em ở trường tiểu học dự kiến sẽ không phải làm bài tập về nhà, và chúng không tham gia các kỳ thi. Trong tất cả các trường tiểu học ở Hà Lan, trẻ em bắt đầu đi học từ bốn tuổi nhưng không chính thức bắt đầu học có cấu trúc - đọc, viết và số học - cho đến khi chúng sáu tuổi. Nếu chúng thể hiện sự quan tâm đến những môn học này sớm hơn, chúng sẽ được cung cấp với các tài liệu để khám phá. Có một ví dụ về hai đứa trẻ đều học đọc và viết trong năm đầu tiên đi học theo cách này, nhưng không có áp lực. Những người bạn học đọc sau này, vào năm thứ ba, lúc sáu hoặc bảy tuổi, cho thấy không có bất lợi đặc biệt nào trong việc học sau và sớm bắt kịp.
Ở Hà Lan, trẻ em thích đi học, và đây là điều cũng được phản ánh trong nghiên cứu UNICEF đối chiếu năm 2013. Trẻ em Hà Lan nằm trong số ít có khả năng cảm thấy bị áp lực bởi việc học ở trường và đạt điểm cao về việc tìm bạn học thân thiện và hữu ích.
Người Hà Lan chắc chắn không quan tâm nếu cô bé nào đó là thần đồng piano, nhà vô địch cờ vua hay người mẫu Instagram nổi tiếng khi mới hai tuổi. Không có DVD Baby Einstein nào được phát. Người Hà Lan không quan tâm đến việc em bé của họ là người thông minh nhất. Họ dường như chỉ muốn mọi thứ dễ chịu nhất.
Trường học ở đây đầu tư nhiều năng lượng vào động lực hơn là thành tích, giáo sư Ruut Veenhoven, giáo sư hạnh phúc tại Đại học Erasmus, Rotterdam, nói rằng: "Thành tựu đạt được là điều mà các trường học tiếng Pháp và tiếng Anh tập trung vào, nhưng nghiên cứu của chúng tôi đã chỉ ra rằng các kỹ năng xã hội là công cụ để hạnh phúc. Chúng quan trọng hơn nhiều so với chỉ số IQ của một người."
-
- Trẻ em Hà Lan đi học không hề có áp lực thi cử hay điểm số cao. Trước khi lên 6 tuổi, trẻ không cần phải học hệ thống cấu trúc đọc, viết hay số học. (Ảnh: Shutterstock)
Cha mẹ hạnh phúc - con cái cũng hạnh phúc
Họ có một quan điểm thực tế về việc làm cha mẹ và hiểu rằng họ (và con cái của họ) không hoàn hảo. Họ cũng là những bậc cha mẹ sống trong thế giới thực và phải chịu những áp lực của cuộc sống hàng ngày. Nhưng bởi vì họ tha thứ nhiều hơn cho sự không hoàn hảo và thiếu sót của chính họ, nên họ có thể tận hưởng việc làm cha mẹ.
Đứng đầu trong việc làm việc bán thời gian ở châu Âu, người Hà Lan làm việc trung bình 29 giờ một tuần, dành ít nhất một ngày trong tuần cho con cái và cho chính mình. Một người mẹ Hà Lan sẽ luôn tìm được thời gian dành cho bản thân, ngoài thời gian dành cho con cái và làm việc. Các bà mẹ Hà Lan khuyến khích sự độc lập ở con cái ở độ tuổi thích hợp. Không có ai trong số đó trở thành “bà mẹ ganh đua”, hay cảm giác tội lỗi mà bạn thấy ở Anh và Mỹ.
Những người cha Hà Lan không sợ trông giống như những kẻ yếu đuối - họ có vai trò ngang nhau trong việc nuôi dạy con cái và các công việc gia đình. Họ chăm sóc con cái vào những ngày nghỉ và giúp đưa những đứa trẻ đi ngủ. Bạn có thể thấy một người cha đang đẩy xe đẩy hoặc mặc đồ cho em bé như một bà mẹ.
Về kỷ luật
Phong cách làm cha mẹ của người Hà Lan đánh vào sự cân bằng giữa sự tham gia của cha mẹ và quản lý lơi lỏng. Nó có thẩm quyền và không độc đoán.
Ở Hà Lan, trẻ em được khuyến khích hành động tự phát. Chơi quan trọng hơn là im lặng ngoan ngoãn. Người Hà Lan tin vào việc truyền cảm hứng cho trẻ em khám phá thế giới xung quanh và học hỏi từ đó. Chơi có thể gây ồn ào và gây rối cho người khác, điều mà người Pháp sẽ không tha thứ và người Anh và người Mỹ có thể không đồng ý.
Kỷ luật không dựa trên hình phạt. Đối với người Hà Lan, đó là về việc dạy cách cư xử phù hợp với xã hội. Trong một xã hội không có hệ thống phân cấp xã hội mạnh mẽ, việc những đứa trẻ Hà Lan khi nói đến người lớn với một thái độ rụt rè dường như là một điều xa lạ, vì vậy bạn có thể không nhận được sự cung kính lịch sự như những đứa trẻ bạn gặp ở Pháp - hoặc ở châu Á. Trẻ em Hà Lan được cho là thân thiện và hữu ích với người lớn tuổi nhưng không phải để chiều theo chúng. Học cách đưa ra một lập luận tốt được xem là một kỹ năng sống hữu ích và được khuyến khích.
-
- Trong một xã hội không có hệ thống phân cấp xã hội mạnh mẽ, việc những đứa trẻ Hà Lan khi nói đến người lớn với một thái độ rụt rè dường như là một điều xa lạ. (Ảnh: Shutterstock)
Các chuyên gia nuôi dạy con ở Hà Lan khuyên người lớn nên làm gương tốt để con cái noi theo. Hai cách diễn đạt phổ biến là “Nuôi dạy con cái bằng cách thực hành những điều bạn dạy chúng” và “Gà trống gáy, gà con học theo”. Các chuyên gia cũng khuyên các bậc cha mẹ không nên yêu cầu trẻ làm một việc gì đó, hãy trao đổi một cách tích cực và đưa ra hướng đi ví dụ như “mẹ muốn con hãy làm..”. Ý tưởng là không đưa cho đứa trẻ lựa chọn phương án nhưng cho chúng một hướng đi rõ ràng.
Kỷ luật không phải là ép buộc con bạn làm việc, hoặc tranh giành quyền lực với chúng, do thám hoặc kiểm tra chúng, đe dọa hay la hét. Thay vào đó, hành vi mong muốn nên được củng cố bằng lời khen ngợi; hành vi không thể chấp nhận nên được dừng lại một cách chắc chắn và ngay lập tức.
Đạp xe dưới trời mưa
Trẻ em Hà Lan được hưởng một mức độ tự do rất lớn: chúng đi xe đạp đến trường, chơi trên đường phố và thăm bạn bè sau giờ học, tất cả đều không có người đi cùng. Nó là một phần đặc trưng của người Hà Lan có thể đi ra ngoài bất kể thời tiết. Trẻ em sẽ vui vẻ chơi ngoài trời mưa. Các hoạt động thể thao hiếm khi bị hủy do thời tiết xấu. Đối với các bậc cha mẹ ở Hà Lan “không có gì gọi là thời tiết xấu, chỉ có quần áo xấu”.
Trời mưa rất nhiều ở Hà Lan. Nhiệt độ mùa đông trung bình từ 1 đến 5 độ C, và có gió mạnh. Mặc dù gió và mưa thường gây khó chịu cho người đi xe đạp, nhưng người Hà Lan chỉ đơn giản là mặc cho họ và con cái họ quần áo ấm, áo khoác không thấm nước và ủng đi mưa. Đạp xe dưới trời mưa cũng khiến chúng học được rằng cuộc sống không phải lúc nào cũng đầy nắng và đầy cầu vồng. Chúng học cách đối mặt với mưa, học cách không bỏ cuộc và khả năng tự phục hồi.
Trẻ em được mong đợi là như nhau. Được trao một vai trò bình đẳng trong gia đình, trẻ em được dạy phải tự lập và hướng dẫn trách nhiệm ngay từ khi còn nhỏ. Chơi bên ngoài mà không bị giám sát là một cách thức dạy cho chúng sự độc lập và củng cố chúng.
Văn hóa Hà Lan tràn ngập hình ảnh lý tưởng của một đứa trẻ có đôi má hồng hào từ những cuộc vui ngoài trời, mái tóc vàng của chúng rối tung lên. Chơi ngoài trời được coi là thuốc giải cho sự giáo dục thụ động và nghiện mạng xã hội.
-
- Các thành viên gia đình đang xem một buổi hòa nhạc tại buổi lễ hội văn hóa được tổ chức tại Công viên Frankendael ngày 05/07/2015. (Ảnh: Shutterstock)
Tất cả về ‘hagelslag’ (sô cô la rắc vụn)
Theo báo cáo của Unicef năm 2013 – họ tuyên bố trẻ em Hà Lan là người hạnh phúc nhất thế giới - 85% trẻ em Hà Lan ở độ tuổi 11, 13 và 15 được khảo sát ăn sáng mỗi ngày.
Có điều gì đặc biệt khi ăn hagelslag (sô cô la vụn) cho bữa sáng? Đó thực sự là những gì làm cho trẻ em Hà Lan rất hạnh phúc?
Ngồi xuống ăn quanh bàn như một gia đình, trước khi đến trường và ngày làm việc, là một thói quen làm nền tảng cho cuộc sống gia đình Hà Lan. Ở các nước khác, các gia đình không ăn sáng cùng nhau thường xuyên như ở Hà Lan. Trong các gia đình người Mỹ và Anh, bữa sáng là bữa ăn mà thường bỏ qua hoàn toàn, trong lúc vội vã ra khỏi nhà đúng giờ. Những gì người Hà Lan dường như hiểu là tầm quan trọng của việc ăn các bữa ăn thông thường.
Có rất nhiều nghiên cứu chỉ ra lợi ích của việc ăn sáng mỗi ngày: giảm nguy cơ ăn vặt trong thực phẩm không lành mạnh suốt cả ngày, giảm nguy cơ béo phì và tăng khả năng tập trung ở trẻ em ở trường. Người Hà Lan là nhà vô địch về thời gian ăn sáng và dường như hạnh phúc và khỏe mạnh hơn vì điều đó. Nhưng quan điểm thực sự là họ đặt nhiều giá trị vào ý tưởng bắt đầu ngày mới cùng nhau quanh bàn ăn sáng, một trải nghiệm êm dịu và gắn kết cho cả gia đình.
Thanh thiếu niên Hà Lan không nổi loạn
Thanh thiếu niên Hà Lan không sở hữu sự kiêu ngạo, nhưng thay vào đó là một sự tự tin trưởng thành. Hà Lan là một trong những nước có tỷ lệ mang thai ở tuổi vị thành niên thấp nhất thế giới. Những đứa trẻ này được dạy dỗ tốt để đối phó với những thử thách và đau khổ của cuộc sống trưởng thành.
Ngoài ra, uống rượu, vốn là một vấn đề trong thanh thiếu niên ở Anh, không phải là một hành vi mà cha mẹ của thanh thiếu niên Hà Lan lo lắng. Trong một nghiên cứu của OECD (Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế), Vương quốc Anh, Estonia và Đan Mạch đứng đầu danh sách, với Hà Lan cuối cùng trong số 26 quốc gia được khảo sát, cùng với Hoa Kỳ (vì luật nghiêm ngặt hơn cấm uống rượu dưới tuổi), Ý và Iceland. Nghiên cứu cũng cho thấy rằng những đứa trẻ có mối quan hệ tốt với cha mẹ uống ít hơn.
-
- Uống rượu, vốn là một vấn đề trong thanh thiếu niên ở Anh, không phải là một hành vi mà cha mẹ của thanh thiếu niên Hà Lan lo lắng. (Ảnh: Shutterstock)
Cuộc sống đơn giản
Chuẩn mực ở Hà Lan là sự đơn giản: các gia đình có xu hướng chọn các hoạt động đơn giản, chi phí thấp và thực hiện phương pháp tiếp cận cơ bản. Trẻ em đã quen với đồ chơi cũ. Mỗi năm vào ngày King’s Day vào tháng Tư, một trong những hoạt động được mong chờ là các gian hàng đồ cũ Vrijmarkt, Vondelpark ở Amsterdam được chuyển đổi thành một chợ trẻ em ngoài trời rộng lớn, và điều này được nhân rộng ở các làng và thị trấn trên khắp đất nước.
Trong khi nhiều trẻ em Anh và Mỹ đang bị bao vây bởi hàng hóa của nền kinh tế tiêu dùng đang bùng nổ và đòi hỏi những đồ chơi và thời trang mới nhất, trẻ em Hà Lan đang chơi ngoài trời trong bộ quần áo gần như mới trên giày trượt patin cũ. Một trong những điều chúng ta biết về hạnh phúc là mọi người hạnh phúc hơn ở những quốc gia có ít bất bình đẳng xã hội.
Sinh nhật hay hầu hết các lễ kỷ niệm khác, các gia đình đều quây quần bên nhau. Không có cha mẹ nào nỗ lực tặng con cái món quà đắt hay xa xỉ hơn bạn học hoặc hàng xóm. Có một quy ước thầm lặng của các bậc phụ huynh khi tặng quà cho những đứa trẻ với món quà giá không quá 10 €.
Người Hà Lan lựa chọn thời gian, không phải tiền bạc và rất thực tế đối với hàng hóa xa xỉ. Những gì trẻ em Hà Lan được dạy bảo khi còn thơ ấu thiết lập chúng nguyên tắc cho cuộc sống: chúng thực tế và tự tin, ít bị ảnh hưởng bởi những lo lắng về địa vị.
Ý nghĩa của sự thành công của người Hà Lan
Cha mẹ Hà Lan có thái độ lành mạnh đối với con cái, xem chúng như những cá nhân độc lập hơn là phần mở rộng của bản thân họ. Họ hiểu rằng thành tích không nhất thiết sẽ dẫn đến hạnh phúc, nhưng hạnh phúc đó có thể nuôi dưỡng thành tích. Người Hà Lan từng bị bó buộc trong sự lo lắng, căng thẳng và kỳ vọng của việc nuôi dạy con cái kiểu hiện đại, nhưng khi xác định lại ý nghĩa của thành công và hạnh phúc. Đối với họ, thành công bắt đầu từ hạnh phúc - đó là con cái và chính họ.
Hạnh phúc được coi là cửa ngõ cho sự tự nhận thức, động lực nội tại, sự độc lập, mối quan hệ tích cực với cộng đồng của họ - và đó là những gì chúng tôi tin rằng sẽ nuôi dưỡng thành công.
Từ Tịnh
Tham khảo Telegraph
