“Bạn có nghĩ rằng sẽ công bằng nếu cho nam vận động viên (VĐV) thi đấu ở giải của nữ không? Mọi người muốn xem các VĐV tranh tài, nhưng điều mà họ không muốn thấy nhất là nam tranh tài với nữ trong cùng một giải đấu…”. Liệu có thể xem đây là một trò lố tại một trong những cuộc thi thể thao lớn nhất thế giới?
Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đã hỏi lớn như thế tại hội trường, ông nói thêm rằng: “Sớm thôi, các bạn sẽ thấy không còn phụ nữ tham gia thi đấu nữa. Họ đang tước đoạt quyền lợi của nữ giới. Đây nên là một phong trào đấu tranh vì quyền lợi của phụ nữ. Bạn không thể cho phép điều này xảy ra, nhưng bây giờ, Olympic cho phép VĐV chuyển giới có thể thi đấu ở giải nữ. Thế vận hội cũng đã trở nên tồi tệ".
Hubbard, VĐV cử tạ 43 tuổi người New Zealand, sẽ là VĐV cử tạ lớn tuổi nhất tham gia Thế vận hội năm nay tại Tokyo. Nhưng điều nổi bật hơn cả là nhân dạng khác của “cô”: Trước 35 tuổi vẫn là đàn ông!
Một trò lố bịch?
Từ năm 2012, Hubbard bắt đầu thực hiện chuyển đổi giới tính bằng hormone. Không chắc liệu "cô ấy" đã trải qua ca phẫu thuật chuyển đổi giới tính hoàn toàn hay chưa. Ai đó đã hỏi ý kiến Hiệp hội Thể thao New Zealand nhưng không nhận được câu trả lời xác thực. (Tuy nhiên, điều chắc chắn là khi thi đấu với tư cách là nữ thì “cô ấy” vẫn chưa trải qua ca phẫu thuật, và theo hình ảnh thi đấu gần đây, thì có thể “cô” vẫn giữ nguyên bộ phận sinh dục nam).
Tháng trước, VĐV cử tạ người Bỉ Anna Vanbelinghen cho rằng nếu Hubbard thi đấu ở Tokyo sẽ không công bằng với các nữ VĐV khác, cô nói: “Chúng ta không nên hy sinh quyền của các nữ vận động viên khác. Bất cứ ai đã từng tập tạ cấp độ cao đều biết rằng trường hợp đặc biệt này là bất công đối với các VĐV tham gia cuộc thi. Một số VĐV nữ sẽ bị giành mất huy chương và cơ hội được đổi đời”.
-
- VĐV chuyển giới Laurel Hubbard trong nội dung thi đấu cử tạ ở Thế vận hội Tokyo (Ảnh: chụp màn hình aboluowang)
Rất nhiều người khác có cùng quan điểm với Vanbelinghen, trong đó có cựu Tổng thống Donald Trump. Tại một cuộc biểu tình gần đây ở Arizona, ông đã chỉ trích quyết định cho phép các VĐV chuyển giới tham gia Thế vận hội, ông nói về VĐV cử tạ Laurel Hubbard (mà trước đó “cô” tên là Gavin Hubbard khi còn là nam giới), và cho rằng đây thực sự là một bất công và một trò lố bịch.
-
- Cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump bất bình vì có VĐV chuyển giới tham gia Olympic (Ảnh: chụp màn hình aboluowang)
VĐV Hubbard cũng từng gây ra nhiều tranh cãi trong quá trình tham gia các cuộc thi trước đây. Năm 2019, “cô” giành huy chương vàng tại Đại hội thể thao Thái Bình Dương ở Samoa, đánh bại Luniarra, một vận động viên của nước chủ nhà.
Luniarra, VĐV giành huy chương bạc, đã đả kích rằng: “Hubbard vẫn còn rất nhiều lợi thế nam tính. Vì vậy tôi nghĩ điều này là không công bằng, bởi vì chúng ta đều biết rằng dù chúng ta có chăm chỉ rèn luyện đến đâu, thì sức mạnh của phụ nữ vẫn kém xa sức mạnh của đàn ông”.
Hubbard đã lập kỷ lục ở hạng cân 113 kg nữ tại Đại hội thể thao New Zealand 2017 và giành huy chương vàng (HCV) tại Giải vô địch Úc. “Cô” nâng 123 kg và 145 kg ở nội dung cử giật, với tổng điểm là 268 kg, hơn đối thủ gần nhất là 19 kg.
Tất nhiên, Ủy ban Olympic quốc tế (IOC) không cho phép tất cả các VĐV chuyển giới tham gia thi đấu, VĐV chuyển giới cũng phải đáp ứng một số điều kiện nhất định. IOC cũng đã thông qua "Đồng thuận Stockholm" vào năm 2003 để cho phép các VĐV chuyển giới tham gia các cuộc thi quốc tế, và Liên đoàn Cầu lông Quốc tế cũng sớm làm theo.
Theo quy định của IOC từ năm 2015, VĐV chuyển giới có thể thi đấu ở giải nữ miễn là đáp ứng yêu cầu về nồng độ testosterone (hormone nam) trong cơ thể: dưới 10 nanomoles/lít trong ít nhất 12 tháng trước khi thi đấu.
Vậy, mức độ testosterone có ảnh hưởng như thế nào đối với các VĐV?
Về mức testosterone bình thường, có rất nhiều tài liệu y tế có thẩm quyền sẽ cho thấy sự “bất công” ở đây. Mức testosterone của phụ nữ có nhiễm sắc thể XX nói chung là 0,00 đến 1,7 nanomoles/lít, trong khi mức testosterone của nam giới có nhiễm sắc thể XY thường là 7,7 đến 29,4 nanomoles/lít.
Phụ nữ và nam giới gần như không thể trùng nhau về mức testosterone. Nếu tập hợp tất cả phụ nữ có nhiễm sắc thể XX trên thế giới lại với nhau, 99,9% phụ nữ sẽ có mức testosterone dưới 3,08 nanomoles/lít.
Có một hoặc hai trường hợp hiếm hoi có thể đẩy mức này lên tới 4,8 nanomoles/lít. Tuy nhiên, mức testosterone của phụ nữ có nhiễm sắc thể XX không được vượt quá 5,0 nanomoles/lít. Giới hạn của Liên đoàn Điền kinh thế giới (IAAF) là 5 nanomoles/lít.
Mặc dù vậy, HCV Olympic của VĐV điền kinh nổi tiếng Castel Semenya ở cự ly 800m vẫn gây tranh cãi lớn vì Semenya bị nghi ngờ về giới tính, khi nồng độ testosterone trong máu của cô quá cao, ngang mức của các VĐV nam.
IAAF đã yêu cầu Semenya thực hiện một cuộc kiểm tra xác minh giới tính, nhưng kết quả không bao giờ được công bố chính thức. Bởi vì mức độ testosterone ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất của VĐV.
-
- VĐV điền kinh nổi tiếng Castel Semenya giành HCV "tranh cãi" vì cô bị nghi ngờ về giới tính khi lượng testosterone trong máu của cô quá cao, ngang mức của các VĐV nam. (Ảnh: chụp màn hình aboluowang)
Hai nhà khoa học Saint Beumont và Pierre Yves Garnier đã tiến hành khảo sát 1.332 nữ VĐV xuất sắc tại Giải vô địch thế giới năm 2011 và 2013, và kết luận rằng: Ở các nội dung vượt rào 400 mét, 400 mét đến 800 mét, các vận động viên nữ có testosterone cao - sẽ nhanh hơn các vận động viên nữ có testosterone thấp từ 2,1% đến 2,9%.
Ở ngôi vô địch, không một VĐV hoặc chuyên gia điền kinh nào bỏ qua 2% cơ hội này để chạm vào HCV trên đỉnh Olympic.
Testosterone trên 5 nanomoles/lít đã không được chấp nhận ở Liên đoàn Điền kinh thế giới, vậy mà Uỷ ban Olympic lại chấp nhận cho phép các VĐV chuyển giới có mức Testosterone dưới 10 nanomoles/lít được thi đấu ở giải dành cho nữ. Rõ ràng, IOC đã quá thiên vị cho các VĐV chuyển giới. Không có gì lạ khi nhiều vận động viên có ý kiến về Hubbard.
Huy chương bạc (HCB) thế giới 2017 có thể là khoảnh khắc chói sáng nhất trong sự nghiệp của Hubbard. "Cô ấy" đã giành được hai huy chương bạc ở hạng cân trên 90kg và trở thành VĐV cử tạ người New Zealand đầu tiên bước lên bục của Giải vô địch thế giới.
-
- Huy chương bạc (HCB) thế giới 2017 có thể là khoảnh khắc chói sáng nhất trong sự nghiệp của "cô" Hubbard (Ảnh: chụp màn hình aboluowang)
‘Không ai muốn Hubbard chiến thắng’
Tim Swords, huấn luyện viên (HLV) của Sarah Robles, người giành HCV trong giải đấu, tuyên bố rằng Robles được nhiều huấn luyện viên chúc mừng vì "không ai muốn Hubbard chiến thắng”.
Hubbard từ chối phản hồi về bình luận của HLV Swords, song khi trở về New Zealand, “cô” khẳng định rằng Robles rất nhiệt tình: “Cô ấy ôm tôi và chúc tôi may mắn. Tôi tin rằng cô ấy cũng chân thành!”
Mike Keyson, Giám đốc điều hành của Liên đoàn cử tạ Úc, cho biết: "Chúng ta tham gia vào một môn thể thao sức mạnh thường liên quan đến nam giới. Môn thể thao đòi hỏi bạn phải mạnh mẽ và có đủ hormone nam, vì bạn có thể nâng thêm trọng lượng nặng. Nếu bạn là nam, bạn đã nâng đến trọng lượng nào đó, và sau đó bạn đột nhiên trở thành nữ, khi đó về mặt tâm lý bạn biết rằng bạn đã từng nâng những mức tạ này. Đây là một lợi thế rất lớn về mặt tâm lý”.
Ngay cả ở New Zealand, các đồng nghiệp vẫn cảm thấy rằng "cô" Hubbard không nên tham gia Thế vận hội. Cựu VĐV cử tạ Olympic người New Zealand, Tracey Lambrechs nói, cô tin rằng sự tham gia của Hubbard trong cuộc thi dành cho nữ là không công bằng và nếu Hubbard thắng, “cô ấy” nên được trao 2 HCV thay vì một.
Đã có tranh cãi về việc: “Liệu nam chuyển giới sang nữ vẫn có thể duy trì lợi thế về sức mạnh sau khi giảm testosterone hay không?”
Tóm lại, dù Hubbard có phù hợp với tiêu chuẩn trình độ của Liên đoàn Cử tạ Quốc tế (IWF), Ủy ban Olympic Quốc tế (IOC) và Ủy ban Olympic New Zealand như thế nào, thì sự tham gia của “cô ấy” vẫn không phù hợp để các VĐV khác có được sự cạnh tranh công bằng.
Đặc biệt ở nội dung này, kỳ thủ người Trung Quốc Li Wenwen vẫn là nhà vô địch thế giới cách đây hai năm và đặt nhiều hy vọng giành HCV trong năm nay. Nhưng tin tốt là Li Wenwen, người chỉ “to lớn” bằng một nửa Hubbard, hoàn toàn có thể dành được chiến thắng. Ở World Cup 2019, Li Wenwen đã nâng tổng cộng 332 kg, hơn mức nâng của VĐV Hubbard 47 kg. Hubbard có thể không gây ra mối đe dọa cho cô ấy.
-
- (Ảnh: chụp màn hình aboluowang)
Đông Mai
Theo aboluowang
