Dù khoa học công nghệ đã có những bước tiến đột phá vượt bậc, nhưng cũng không thể cảnh báo một cách chính xác và chắc chắn động đất sẽ xảy ra khi nào và ở đâu.
Hệ thống cảnh báo sớm động đất
Tuy nhiên, rất nhiều người từng chứng kiến và trải nghiệm qua các trận động đất đã cho biết rằng, nhiều loài động vật đã có các biểu hiện bất thường trước một trận động đất.
Trong một dự án hợp tác quốc tế, các nhà nghiên cứu đã điều tra xem liệu bò, cừu và chó có thể phát hiện ra các dấu hiệu sớm của động đất hay không. Họ đã gắn các thiết bị cảm ứng vào vòng cổ của 6 con bò, 5 con cừu và 2 con chó ở khu vực dễ xảy ra động đất ở miền bắc nước Ý, và theo dõi những biểu hiện của chúng trong vài tháng.
-
- Họ đã gắn các thiết bị cảm ứng vào vòng cổ của 6 con bò, 5 con cừu và 2 con chó ở khu vực dễ xảy ra động đất ở miền bắc nước Ý, và theo dõi những biểu hiện của chúng trong vài tháng. (Ảnh chụp video)
Sau khi phân tích thống kê tất cả dữ liệu, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra các kiểu hành vi bất thường của chúng trong khoảng 20 tiếng trước khi động đất xảy ra. Càng ở tâm chấn của trận động đất sắp xảy đến, các loài động vật càng bồn chồn.
Trong thời gian này, các nhà nghiên cứu cũng ghi nhận có khoảng 18.000 lượt rung chấn nhẹ trong khu vực và 12 trận động đất có cường độ từ 4 độ Richter trở lên.
Kết quả cho thấy:
- Các loài động vật bồn chồn bất thường trong vài giờ trước trận động đất.
- Các loài động vật càng ở gần tâm chấn của trận động đất sắp xảy ra, chúng càng có những biểu hiện rất bất thường.
-
- Càng ở tâm chấn của trận động đất sắp xảy đến, các loài động vật càng bồn chồn. (Ảnh chụp video)
Vì vậy các nhà nghiên cứu cho biết, việc theo dõi quá trình di chuyển của các loài động vật khác nhau ở các vùng khác nhau có thể cung cấp manh mối về địa điểm và thời gian của một trận động đất sắp xảy ra.
Biểu hiện bất thường của các loài động vật trước động đất
Trước khi động đất xảy ra, các nhà nghiên cứu nhận thấy một số loài động vật có những biểu hiện kỳ lạ như loài chó hú một cách vô thức, mèo chạy trốn, các loài khác có dấu hiệu bất an…
Người nông dân thường dự cảm động đất rõ rệt nhất bởi vì ngựa, bò, cừu, gà sẽ thường nháo nhác, hoảng loạn. Như bồ câu không vào chuồng mà bay mất phương hướng. Đàn lợn sẽ cắn xé nhau. Gà trở nên kích động. Những con ong rời bỏ tổ mà không hề bị tấn công. Chuột ra khỏi chỗ ẩn nấp, thậm chí kiến và bọ cánh cứng ra khỏi tổ hay chỗ ẩn náu và di chuyển vội vã.
Một số loài có thể có giác quan với động đất, trong số đó có cá và rắn. Cả hai loài này có giác quan phát triển rất tốt. Rắn cảm nhận được những rung động và bức xạ hồng ngoại, còn cá rất nhạy cảm với điện trường. Do đó, chúng có thể cảm nhận được những thay đổi nhỏ trong trường điện từ hoặc những chấn động nhỏ nhiều ngày trước một trận động đất mạnh.
Video cá nhảy trên nhiều con sông ở Trung Quốc vào tháng 06/2020:
Các nghiên cứu đã chỉ ra ngay trước và trong khi động đất, rắn bắt đầu đánh nhau. Đây là hành vi bất thường vì các loài rắn thông thường đều không hoạt động vào ban ngày.
Mèo cũng rất kích động trước khi xảy ra động đất, chúng kêu một cách thảm thiết và cuống cuồng tìm nơi trú ẩn. Nếu nguy hiểm sắp xảy ra, chúng chạy điên cuồng, và đôi khi còn trở nên hung hãn.
Thỏ có đôi tai rất thính và phản ứng rất rõ ràng trong trường hợp động đất. Trước khi động đất, thỏ trở nên bồn chồn, ngừng ăn và tấn công vào các cạnh chuồng (lồng) để thoát ra ngoài.
Khi cảm thấy một trận động đất sắp xảy ra, chim bay lên không trung tán loạn, mất phương hướng, và nếu chúng đang trong lồng, chúng sẽ cố gắng để thoát ra.
Với thính giác nhạy bén, loài chó cư xử rất kỳ lạ, như thể chúng bị quấy rầy bởi một tiếng động lớn và sủa không có lý do.
-
- Ảnh chụp loài chó trở nên hung dữ bất thường, cùng đám chuột đang tỏ ra bất an, tìm nơi trú ẩn trước trận động đất ở Sungfan-Pingwu, Trung Quốc vào năm 1976. (Ảnh qua mdpi.com)
-
- Tờ rơi của Trung Quốc, được phát cho người dân các nước với mục đích giải thích hành vi của động vật trước khi xảy ra động đất. (Ảnh qua mdpi.com)
-
- Bức tranh cổ được tìm thấy trong tàn tích núi lửa ở Pompeii mô tả cách động vật phản ứng bất thường trước thảm họa thiên tai sắp xảy đến. (Ảnh qua mdpi.com)
Những dấu hiệu kỳ lạ báo trước những trận động đất lịch sử
Một vài giờ trước khi xảy ra một trận động đất mạnh tại Ý vào năm 1805, những con bò bắt đầu rống lên ầm ĩ, cừu và dê kêu be be, chó thì hú, mèo thì khạc nhổ và vô cùng kích động. Các loài vật đều hoảng loạn chạy trốn. Thỏ rời bỏ ổ của mình, cá nhảy lên khỏi mặt nước và rất dễ bắt, những con kiến rời khỏi tổ của mình, tụ tập trên mặt đất.
Ngày 4/3/1977, ngay trước khi xảy ra động đất mạnh ở Romania, người ta đã chứng kiến hàng ngàn con chuột chạy ra khỏi tầng hầm của một tòa nhà ở trung tâm thành phố, và thậm chí chúng còn mất phương hướng lao cả vào chân người qua đường. 12 giờ trước khi xảy ra trận động đất thảm khốc ấy, mặc dù trời không mưa nhưng trên mặt đất bỗng xuất hiện rất nhiều giun đất. Và ở trên cánh đồng, người ta tìm thấy nhiều con rắn đã bị đông cứng.
Trận động đất ngày 26/12/2004 ở Ấn Độ Dương ngoài khơi Thái Lan, 12 con voi được huấn luyện để đưa khách đi dạo trên bãi biển đã trở nên kích động và rống lên chỉ vài giờ trước trận sóng thần đi vào lịch sử. Những con voi chở du khách này đột nhiên bỏ chạy khỏi bãi biển, và chạy tới vùng đất cao hơn. Bằng cách này, chúng đã cứu mạng đoàn du khách.
Trong trận động đất khủng khiếp xảy ra ở tỉnh Tứ Xuyên (Trung Quốc) vào năm 2008, đã có nhiều dấu hiệu báo trước mà con người đã vô tình bỏ qua. Trước đó, một hồ nước gần thành phố Ân Thi, cách tâm chấn khoảng 500km, bỗng khô cạn và biến mất hoàn toàn. Hiện tượng này được biết đến từ thời cổ đại: Nước giếng đột ngột biến mất và đây là hiện tượng cảnh báo 10-20 ngày trước khi một trận động đất mạnh sẽ xảy ra.
-
- Một hồ nước gần thành phố Ân Thi, cách tâm chấn khoảng 500km, bỗng khô cạn và biến mất hoàn toàn. (Blog Sina)
Sau đó, ba ngày trước trận động đất, hàng ngàn con ếch đã xâm chiếm các đường phố của thành phố Miên Trúc. Theo quan niệm dân gian, đây là “điềm xấu” báo trước thảm họa tự nhiên. Cư dân địa phương đã cảnh báo nhà chức trách và tờ báo Hoa Tây Đô Thị thậm chí còn dành riêng một bài viết về hiện tượng kỳ lạ này. Đáng tiếc các nhà chức trách đã nhanh chóng trấn an dân chúng và thành phố Miên Trúc là một trong những khu vực bị thiệt hại nặng nề với hơn 2.000 người tử vong.
-
- Sau đó, ba ngày trước trận động đất, hàng ngàn con ếch đã xâm chiếm các đường phố của thành phố Miên Trúc. (Blog Sina)
Thanh Hương
