Các chuyên gia cảnh báo về mối đe dọa đại dịch tiếp theo với tỷ lệ tử vong cao do virus Nipah

Giúp NTDVN sửa lỗi

Đại dịch toàn cầu do virus Corona Vũ Hán gây ra một lần nữa khiến con người nhận ra sức tàn phá khủng khiếp của virus và sự hạn chế của công nghệ trong lĩnh vực y tế. Nhưng ngoài virus Corona Vũ Hán, vẫn có nhiều loại virus gây chết người khác và hiện chưa có vaccine, chẳng hạn như virus Nipah. Các chuyên gia cảnh báo rằng mặc dù hiện nay việc đối phó với virus Corona Vũ Hán là rất cấp bách, nhưng mọi người vẫn cần cảnh giác với khả năng xảy ra đại dịch khác, ví dụ như virus Nipah.

Các chuyên gia cảnh báo mọi người nên chú ý đến sự nguy hiểm của các loại virus khác

Tổ chức Hỗ trợ Tiếp cận Thuốc (Access to Medicine Foundation), một tổ chức phi lợi nhuận, gần đây đã công bố một báo cáo độc lập cho biết: mặc dù các công ty dược phẩm lớn trên thế giới đã tăng cường nỗ lực ứng phó với đại dịch viêm phổi Vũ Hán, nhưng họ gần như không chuẩn bị gì cho đại dịch tiếp theo.

Giám đốc điều hành Jayasree K. Iyer đã lấy ví dụ về virus Nipah. Bà chỉ ra: Virus Nipah là một bệnh truyền nhiễm mới nổi khác hiện đang gây ra nhiều lo ngại. Virus Nipah có thể bùng phát bất cứ lúc nào. Đại dịch tiếp theo có thể là một căn bệnh truyền nhiễm kháng thuốc". Trước đó, bà cũng nói rằng nếu một đợt bùng phát virus Nipah xảy ra ở Trung Quốc, nó có thể trở thành một đại dịch lớn.

Virus Nipah thuộc họ Paramyxoviridae và là một bệnh truyền nhiễm phổ biến giữa người và động vật. Người ta chủ yếu bị nhiễm bệnh khi tiếp xúc trực tiếp với phân hoặc dịch cơ thể của lợn và dơi ăn quả bị nhiễm virus. Trước đây đã có những đợt bùng phát ở Malaysia, Singapore, Bangladesh và Ấn Độ.

Các triệu chứng của nhiễm virus Nipah bao gồm sốt, nhức đầu, buồn ngủ, buồn nôn, nôn mửa, ho, chóng mặt và đau cơ. Các triệu chứng như viêm phổi và suy hô hấp cấp tính cũng có thể xảy ra. Một số trường hợp có thể trở thành viêm não, hoặc xuất hiện các bệnh thần kinh như lú lẫn, hôn mê, co giật và động kinh. 8% -15% trường hợp khác là nhẹ hoặc không có triệu chứng rõ ràng.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới, tỷ lệ tử vong khi nhiễm virus Nipah cao từ 40% đến 75%, và khoảng 8% người sống sót có khả năng tái phát từ vài tháng đến vài năm sau khi bị nhiễm bệnh.

Tương tự như virus Corona, virus Nipah tiềm ẩn nguy cơ đại dịch

Vậy virus Nipah có khả năng gây ra một đại dịch hay không? Zheng Yuanyu, Nguyên Trưởng khoa Truyền nhiễm của Bệnh viện Đa khoa Cựu chiến binh Đài Bắc và là bác sĩ tại Phòng khám Shangwen cho biết: “Các chuyên gia đang lo lắng về đại dịch này vì virus đang liên tục đột biến".

Ông lấy bệnh cúm làm ví dụ, đề cập đến virus cúm gia cầm đã từng lây lan với số lượng lớn giữa các loài động vật, và lây truyền hạn chế từ người sang người. Sau khi virus đột biến mà không có cảnh báo trước, nó trở thành một loại cúm mới, lây lan rộng rãi và rất nguy hiểm đối với con người. Cúm mới luôn được coi là kẻ thù số một, và xác suất đột biến trong tự nhiên còn lớn hơn nhiều. Kết quả là, lần này không phải do virus cúm mà là sự đột biến của virus Corona đã gây ra cuộc khủng hoảng kéo dài cả năm trời và vẫn chưa dừng lại.

Do đó, các nhà dịch tễ học lo lắng rằng vì virus Corona sẽ đột biến thành một chủng virus Corona mới, nên các loại virus khác như virus Nipah cũng có thể đột biến. Hơn nữa, phương thức lây truyền của virus Nipah rất giống với virus Corona. Nó được truyền bởi loài dơi. Nếu xảy ra đột biến, tỷ lệ tử vong có thể giảm nhưng sẽ dễ lây lan hơn, đồng thời gây hại nhiều hơn.

Người phát ngôn của Trung tâm chỉ huy phòng chống dịch bệnh Trung ương Đài Loan là Zhuang Renxiang cho biết, virus Nipah đang tiến hóa và chỉ còn một bước nhỏ nữa là gây ra đại dịch, nhưng bước nhỏ này sẽ mất nhiều thời gian để tích lũy các đột biến. Rất khó để dự đoán liệu một đại dịch virus Nipah có thể xảy ra trong tương lai hay không.

Mặt khác, tình trạng kháng thuốc cũng tiềm ẩn nguy cơ nghiêm trọng. Khi virus hoặc vi trùng mới xuất hiện, thuốc kháng sinh và thuốc hiện có có thể không có đủ tác dụng. Bà Iyer cho biết: "Thời gian để phát triển các giải pháp thay thế ngày càng trở nên cấp bách hơn".

May mắn thay, hiện chưa có tin tức nào về sự đột biến của virus Nipah. Ông Zheng Yuanyu chỉ muốn nhắc nhở mọi người rằng không nên bỏ qua các loại virus khác. Ngoài việc dồn hết tâm sức cho loại virus Corona chủng mới, chúng ta cũng cần dành một nỗ lực nhất định cho nghiên cứu và phát triển để có thể ứng phó nếu các đại dịch virus khác thực sự xảy ra trong tương lai.

Hiện chưa có vaccine phòng virus Nipah, mà người ta hiện chỉ có thể tập trung vào điều trị hỗ trợ. Bao gồm cả virus Nipah, Tổ chức Y tế Thế giới đã liệt kê 16 bệnh truyền nhiễm có thể gây ra khủng hoảng sức khỏe cộng đồng lớn nhất, bao gồm virus Corona chủng mới, virus Ebola, virus Zika, virus Entero, SARS, MERS, v.v., trong đó chỉ có 6 bệnh là có phương pháp điều trị.

Các phương pháp phòng chống đại dịch do virus Nipah cũng giống như cách phòng chống virus Corona chủng mới

Virus Nipah lây lan từ dơi ăn quả, lợn, ngựa và dê sang người, và có ba cách lây truyền chính:

Lây từ động vật sang người: Hầu hết các trường hợp nhiễm virus là do người chăn nuôi lợn tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết ở miệng và mũi hoặc dịch cơ thể của lợn bị bệnh. Các động vật bị nhiễm bệnh khác cũng có thể lây truyền virus qua con đường này.

Lây qua đường thực phẩm: Ăn trái cây, quả chà là, nhựa cây, v.v. bị ô nhiễm bởi nước tiểu hoặc nước bọt của dơi ăn quả.

Lây từ người sang người: Có thể lây truyền từ người sang người khi tiếp xúc với dịch tiết đường hô hấp, nước bọt hoặc nước tiểu của bệnh nhân.

Nếu chọn mua nước rửa tay khô, bạn nên chọn các loại nước rửa tay khô có nồng độ cồn từ 60-75% là có thể an tâm sử dụng vì chúng có khả năng sát khuẩn cao, tiêu diệt được hầu hết các loại virus gây bệnh vô cùng hiệu quả. Ngoài ra, bạn cũng có thể tự làm gel rửa tay cho riêng mình tại nhà bằng từ những nguyên liệu đơn giản, dễ kiếm
Rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang và khử trùng là những cách thích hợp để ngăn ngừa virus Nipah. (Ảnh: Shutterstock)

Thời gian ủ bệnh của virus Nipah thường từ 4 đến 14 ngày, nhưng có thể dài tới 45 ngày. Các phương pháp hiện tại mà mọi người sử dụng để ngăn chặn virus Corona chủng mới, chẳng hạn như đeo khẩu trang, rửa tay thường xuyên và khử trùng môi trường, cũng có thể áp dụng cho virus Nipah.

Đeo khẩu trang: Ngăn chặn sự tiếp xúc có thể có với chất tiết đường hô hấp và nước bọt.

Rửa tay thường xuyên: Đặc biệt là sau khi chạm vào động vật, hãy đảm bảo rửa tay bằng xà phòng.

Khử trùng: Virus Nipah là một loại virus có vỏ, có thể bị tiêu diệt bằng cồn 75% và thuốc tẩy clo pha loãng.

Vệ sinh thực phẩm: Rửa sạch trái cây hoặc gọt vỏ trước khi ăn. Và tránh ăn các loại trái cây có thể bị ô nhiễm ở những vùng có dịch bệnh.

Công chúng cũng nên tránh tiếp xúc với dơi ăn quả hoặc lợn trong các khu vực đang có dịch. Nếu nghề nghiệp của bạn là bác sĩ thú y, người chăn nuôi lợn hoặc nhân viên lò mổ, bạn phải có đủ phương tiện bảo vệ cá nhân như quần áo bảo hộ, ủng, găng tay, kính bảo hộ, khẩu trang, v.v.

Vì chó và mèo cũng có thể bị nhiễm virus Nipah, nên những loài động vật này có thể là một nguồn lây nhiễm cho con người. Vì vậy, đối với những cư dân sống trong phạm vi vùng dịch, ông Zheng Yuanyu đề nghị nên nhốt những con vật này ở một khu vực riêng để tránh cho chúng bị nhiễm virus do lang thang bên ngoài.

Thanh Hương

Theo Epoch Times tiếng Trung



BÀI CHỌN LỌC

Các chuyên gia cảnh báo về mối đe dọa đại dịch tiếp theo với tỷ lệ tử vong cao do virus Nipah