Joshua Spriestersbach bị bắt vì cảnh sát nhầm ông với một tên tội phạm ma tuý bỏ trốn. Cố chứng minh mình vô tội, Spriestersbach càng bị nghi ngờ mắc bệnh loạn thần và “bị giam” ở viện tâm thần 2 năm 8 tháng. May mắn, sau gần 3 năm, ông đã được thả nhờ sự giúp đỡ của một bác sĩ tâm thần.
Một ngày tháng 5/2017, Joshua Spriestersbach (50 tuổi) đã ngủ gật ở vỉa hè, trong lúc ngồi chờ đồ ăn bên ngoài khu tạm trú dành cho người vô gia cư ở Honolulu (tiểu bang Hawaii, Mỹ). Tỉnh dậy, ông thấy mình bị bắt nên nghĩ rằng mình đã vi phạm lệnh cấm ngủ trên lối đi công cộng của thành phố.
Nhưng không, cảnh sát bắt giữ đã “nhầm” ông với Thomas Castleberry - một tội phạm đang chạy trốn, vì vi phạm quản chế trong một vụ án ma túy năm 2006.
Chịu tù oan 3 năm trong trại tâm thần
Dù liên tục khẳng định mình không phải là Thomas Castleberry, không ai tin ông Spriestersbach. Ông càng cố gắng thuyết phục thì càng bị cho là đang bị ảo tưởng và loạn thần.
Dù không có giấy tờ tùy thân, ông Spriestersbach đã cung cấp cho cảnh sát đầy đủ họ tên, ngày sinh và số an sinh xã hội của mình. Thế nhưng, cảnh sát vẫn khẳng định Spriestersbach là Thomas Castleberry và tống ông vào tù.
Trong thời gian tạm giam, các bác sĩ đã tiêm cho Spriestersbach loại thuốc an thần cực mạnh, vì cho rằng ông bị loạn thần khi chối bỏ tội danh. Thẩm phán tuyên bố với tình trạng đó, ông không thích hợp để hầu tòa, các luật sư thì phớt lờ những khẳng định của ông rằng ông không phải là Thomas Castleberry, và cảnh sát đã bắt nhầm người.
Tháng 6/2017, ông Spriestersbach ra tòa lần đầu tiên, ông cung cấp cho luật sư bào chữa những thông tin nhận dạng mà trước đó đã cung cấp cho cảnh sát. Và khẳng định, mình không có mặt tại Oahu vào năm 2006 khi vụ phạm tội diễn ra.
Thay vì điều tra, một hội đồng gồm 3 thẩm phán đã đánh giá trạng thái tinh thần của Spriestersbach là không ổn định. Ngay sau đó, ông Spriestersbach được chuyển đến Bệnh viện Bang Hawaii. Ở đây, Spriestersbach bị buộc phải tham gia các buổi họp nhóm dành cho những người sử dụng ma túy, vì tội trạng mà Castleberry phạm phải. Khi ông khẳng định mình chưa từng sử dụng ma túy, thì ông bị cho là mắc chứng loạn thần nặng.
Cuối cùng đã được minh oan
Không một ai tin Spriestersbach, mãi cho đến ngày 2/1/2020, sau 2 năm 8 tháng bị buộc tội oan và ở trong viện tâm thần, Spriestersbach một lần nữa kêu oan. Lần này đã có một bác sĩ lắng nghe và giúp ông minh oan.
Vị bác sĩ này đã tiến hành một số xác minh đơn giản qua điện thoại, tìm kiếm trên Google. Ông nhận ra Joshua Spriestersbach không ở cùng hòn đảo với Thomas Castleberry khi tên này bị bắt. Hơn nữa, “Castleberry thật” đã bị giam trong một nhà tù ở Alaska từ năm 2016.
Luật sư của bệnh viện ở tiểu bang đã yêu cầu một thám tử cảnh sát lấy dấu vân tay của Spriestersbach, và phát hiện nó không khớp với những gì được lưu trong hồ sơ về tên tội phạm Castleberry.
Sau đó, Tổ chức đấu tranh cho công lý và giải phóng người vô tội Hawaii Innocence, đã đứng lên đòi công bằng cho ông Spriestersbach.
"Cảnh sát, bác sĩ, thẩm phán và công tố viên đều đã buộc tội sai Spriestersbach. Sai lầm của họ đã khiến ông Spriestersbach mất gần 3 năm cuộc đời bị giam giữ vì tội ác ông chưa từng phạm, do một kẻ ông chưa từng quen biết", Jennifer Brown - Luật sư của Hawaii Innocence, nói.
Sau khi xem lại hồ sơ về tên tội phạm Castleberry, các quan chức đã nhận ra 2 người đàn ông này không giống nhau, và số an sinh xã hội mà Spriestersbach cung cấp với số của Castleberry cũng không trùng khớp. Và chỉ cần điều tra thông tin đơn giản trên Internet, cảnh sát phát hiện “Castleberry thật” đã bị nhốt ở Alaska từ năm 2016.
"Thay vào đó họ đã không làm gì cả", luật sư Brown nói.
Đến ngày 17/1/2020, Spriestersbach đã được rời khỏi bệnh viện tâm thần. Song thay vì xin lỗi ông, các quan chức đã tổ chức một cuộc họp bí mật và âm thầm thả ông ra.
Sau khi được tự do, Spriestersbach đã liên lạc và về ở với chị gái Vedanta Dumas Griffith - người đã mất gần 16 năm để tìm kiếm ông. Bà Dumas-Griffith cho biết, bà đã liên hệ với một bác sĩ địa phương để xem lại bản tóm tắt xuất viện của em trai từ Bệnh viện Bang Hawaii. Bác sĩ kết luận lượng thuốc điều trị tâm thần mà ông sử dụng "vượt quá mức điều trị". Bác sĩ bị sốc với những gì ông Spriestersbach đã trải qua. Bác sĩ nói thêm rằng, Spriestersbach đã được kê những loại thuốc cực mạnh.
Tổ chức Hawaii Innocence đã trình bày trường hợp của Spriesterbach với thẩm phán vào hôm 2/8, yêu cầu tiểu bang trả lại công bằng cho ông này.
Một trường hợp khác là một người đàn ông chịu án oan 36 năm, cho đến khi ông được minh oan vào năm 2019. Một năm sau, ông đã “cất giọng” ở chương trình “Tìm kiếm tài năng Mỹ” (America's Got Talent) 2020, khiến giám khảo cũng như khán giả “vỡ òa” trong nghẹn ngào xúc động - vì chính giọng hát ngọt ngào và câu chuyện đời đầy đắng cay nhưng mạnh mẽ của ông.
“Ở đó, ngày trở thành tháng, tháng trở thành năm, năm trở thành thập kỷ. Cơn ác mộng khủng khiếp", người đàn ông bị tù oan nói.
Khi được MC Crew hỏi: "Làm thế nào ông vượt qua được 36 năm đó?".
Williams trả lời: "Sự tự do trong tâm trí. Thân thể tôi ở tù nhưng tôi chưa bao giờ để tâm trí mình phải ở tù".
Sau hơn một năm kể từ khi được hít thở trong bầu không khí tự do, Archie Williams trở thành thí sinh của America's Got Talent. Ông thử sức với âm nhạc - niềm đam mê mà ông đã không có cơ hội theo đuổi trong suốt tuổi trẻ tù tội.
Thiên Cầm
