Ngành công nghiệp người mẫu không giống như vẻ hoàn mỹ bề ngoài. Những người mẫu khoác các bộ cánh sành điệu, lộng lẫy phô diễn những bước catwalk uyển chuyển đầy mê hoặc trên đường băng. Nhưng đằng sau sự hào nhoáng ấy, là sự tối tăm của nạn bóc lột và ngược đãi...
Emily Ratajkowski là một người mẫu nổi tiếng thế giới. Cô đã viết một bài luận về trải nghiệm của mình trong việc làm người mẫu, đưa ra một loạt các vấn đề mang tính hệ thống tồn tại trong ngành mà cô thấy.
Ratajkowski đã viết về việc phải làm công việc mà cô ấy không bao giờ được trả tiền, không có quyền sở hữu hình ảnh của chính mình, và cáo buộc một nhiếp ảnh gia đã hành hung khi cô 20 tuổi.
Những lời tiết lộ của cô khiến nhiều người bị sốc, nhưng đối với cựu người mẫu Leanne Maskell và người mẫu Magdalena Kossewska, câu chuyện của Ratajkowski đều đã quá là quen thuộc.
Không có quyền sở hữu hình ảnh của chính mình
Siêu mẫu kiêm diễn viên Emily Ratajkowski kể chi tiết về sự nghiệp người mẫu ban đầu của cô, trong một bài luận viết cho tờ New York Times. Cô cho biết, các nam nghệ sĩ và nhiếp ảnh gia có quyền “sở hữu” cơ thể và khuôn mặt của cô ấy để trục lợi, trong khi cô không còn gì cả.
“Tôi đã học được rằng hình ảnh của tôi, gương mặt của tôi, không thuộc của riêng tôi.” - Ratajkowski thổ lộ.
-
- Người mẫu Emily Ratajkowski tham gia một sự kiện tại Tribeca Grill, New York vào ngày 9/7/2019. (Ảnh: Dia Dipasupil/Getty Images)
Ratajkowski đã kể lại câu chuyện ngang trái về bức ảnh của chính cô trên tài khoản Instagram cá nhân. Richard Prince là một nghệ sĩ đã tự ý lấy một bức ảnh của Ratajkowski từ tài khoản Instagram của cô để sử dụng cho buổi triển lãm tranh của anh.
Ratajkowski đã thấy bức chân dung của mình và muốn mua lại nó, với giá 80.000 USD, nhưng cô không thể. Sau này cô mới biết, Prince đã mua độc quyền bức chân dung đó cho riêng mình.
Ratajkowski nói: “(Instagram) cảm thấy như là nơi duy nhất mà tôi có thể kiểm soát cách tôi thể hiện mình với thế giới, nơi tự chủ của tôi”.
Rõ ràng, người mẫu không bao giờ có quyền sở hữu hình ảnh của chính bản thân mình. Nhưng đây chỉ là một ví dụ nhỏ cho thấy ngành công nghiệp người mẫu đã bóc lột hệt như “nô lệ” và không bảo vệ cho sự siêng năng của người mẫu.
Mọi thứ không lấp lánh và đẹp đẽ như vàng kim
Người mẫu là một ngành công nghiệp phát triển mạnh mẽ từ việc bán cảm xúc, miễn phí cảm nhận về vẻ đẹp và khái niệm về sự quyến rũ. Ngành công nghiệp người mẫu có những góc khuất cực kỳ nghiệt ngã và những người mẫu nữ dễ trở thành nạn nhân bị lạm dụng tình dục và bóc lột hình ảnh.
Ratajkowski kể lại trải nghiệm bị một nhiếp ảnh gia nam tên là Jonathan Leder tấn công tình dục khi cô tham gia buổi chụp hình cho Tạp chí Darius.
Tương tự như nam nghệ sĩ Richard Prince có đặc quyền vào Instagram lấy ảnh của cô, nhiếp ảnh gia Jonathan Leder cũng không cần sự đồng ý hoặc cho phép sử dụng hình ảnh từ Ratajkowski.
Buổi chụp hình hôm ấy, cô không hề được biết trước rằng sẽ chụp nội y, và để có thể tự tin hơn, nhiếp ảnh gia Leder đã yêu cầu cô phải uống rượu vang. Không chỉ dừng ở đấy, Leder đề nghị cô thoát y để chụp ảnh khỏa thân, và kết cục là cô bị lạm dụng tình dục.
Ratajkowski cố gắng nhớ lại trải nghiệm đau buồn của mình: “Hầu hết những gì xảy ra tiếp theo là một sự mờ ảo ngoại trừ cảm giác”. Sau đó, nhiếp ảnh gia Leder đã xuất bản cuốn sách chụp ảnh nude của cô, những bức hình được chụp vào tối đó, và Ratajkowski khẳng định cô chưa bao giờ ký hợp đồng hay cho phép nhiếp ảnh gia công khai những bức hình này.
Phủ nhận và ủng hộ
Tất nhiên, đại diện của nhiếp ảnh gia Leder đã phủ nhận cáo buộc này và tố ngược lại Ratajkowski là “lố bịch và trẻ con”. Dường như họ cho rằng đây là luật bất thành văn trong ngành công nghiệp người mẫu và là điều hoàn toàn bình thường.
Tuy nhiên, bài viết của người mẫu Ratajkowski đã tiếp sức cho những người mẫu khác mạnh dạn bày tỏ những gì họ đã phải trải qua.
Nola Palmer, một nữ diễn viên, đã viết trên Instagram của mình về việc cô cũng bị nhiếp ảnh gia Leder hành hung. Palmer nói rằng Leder “đã đánh cắp tuổi trẻ của cô ấy”.
Người mẫu Sampai, sau khi tố cáo Tạp chí Lui lạm dụng và ngược đãi thể xác, đã lấy hết sức can đảm để nói: "Nhiều nhiếp ảnh gia, stylist đã buộc tôi chụp nude. Họ mang ảnh cũ của tôi ra để uy hiếp. Nếu từ chối, tôi sẽ bị nhục mạ nặng nề”.
Còn người mẫu Kalae Hassel thì cho biết, mối nguy hiểm không chỉ có nhiếp ảnh gia mà là bất cứ ai trong ê-kíp chụp. Trong một buổi chụp, dù có mẹ đi kèm theo sát, cô cho biết mình vẫn bị sàm sỡ. Hassel nhớ lại: "Trợ lý của thợ chụp ảnh đưa tôi ra sau studio. Khi tôi thay trang phục mới, hắn ta đã gạ gẫm và sờ mó. Tôi vô cùng sợ hãi bởi người khác có thể dễ dàng động chạm cơ thể mình vậy sao?".
Không chỉ mẫu nữ bị lạm dụng, mẫu nam cũng phải chịu đựng tình trạng không khác mấy. Năm 2018, tờ New York Times nêu đích danh hai nhiếp ảnh gia lừng lẫy là Mario Testino và Bruce Weber nhiều lần quấy rối tình dục người mẫu nam.
-
- Khi những người mẫu rời khỏi sân khâu, thì cũng là lúc những màn đêm khác nhau bắt đầu "buông xuống"... (Pixabay)
Kết cục u ám
Nếu bất cứ ai dám tiết lộ sự u ám trong hậu trường của ngành công nghiệp người mẫu, các ông chủ thương hiệu, các tạp chí thời trang hàng đầu như Vogue, Condé Nast và Balenciaga sẵn sàng nhanh chóng sa thải nhân viên hoặc đưa ra thông cáo báo chí. Khi ấy, những ai liều lĩnh vượt qua lằn ranh “đỏ” sẽ lĩnh hậu quả thảm khốc: Mất việc và rất khó tìm việc.
“Chúng ta cũng phải tự nêu gương cho mình - và hỏi xem chúng ta có đang cố gắng hết sức để bảo vệ những người mà chúng ta làm việc cùng hay không, để hành vi không thể chấp nhận được sẽ không bao giờ xảy ra” - Phát ngôn viên của tạp chí Vogue tuyên bố.
Mặc dù ngành công nghiệp này đã thay đổi các chính sách về sự an toàn cho người mẫu, nhưng không thể phủ nhận rằng, nhiều người vẫn đang lạm dụng quyền lực và tình dục.
Nếu không có câu chuyện về những phụ nữ can đảm như người mẫu Ratajkowski, hẳn nhiều người mẫu khác sẽ buộc phải giữ “im lặng” chịu sự bất công cho tới khi từ giã đường băng catwalk, và ngành công nghiệp người mẫu rất có thể vẫn lan tràn những góc khuất hủ bại.
Kim Anh
